“Tức cảnh Pác Bó” là một trong những bài thơ tiêu biểu của Hồ Chí Minh, thể hiện rõ nét phong thái ung dung, lạc quan cách mạng của Bác trong hoàn cảnh sống và làm việc đầy khó khăn tại Pác Bó. Bài thơ không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật mà còn là một minh chứng cho tinh thần thép và ý chí kiên cường của vị lãnh tụ vĩ đại.
Cuộc đời và sự nghiệp của Hồ Chí Minh là nguồn cảm hứng bất tận cho văn học nghệ thuật Việt Nam. Từ những năm tháng bôn ba tìm đường cứu nước đến khi trở về lãnh đạo cách mạng, Bác luôn giữ vững niềm tin và tinh thần lạc quan. Chất thơ trong con người Bác được thể hiện qua những vần thơ giản dị mà sâu sắc, mang đậm dấu ấn cá nhân và tình yêu quê hương đất nước.
Bài thơ “Tức cảnh Pác Bó” ra đời trong hoàn cảnh đặc biệt, khi Bác Hồ vừa trở về Tổ quốc sau 30 năm hoạt động cách mạng ở nước ngoài. Pác Bó, một vùng núi non hiểm trở, trở thành nơi Bác đặt chân đầu tiên và bắt đầu sự nghiệp lãnh đạo cách mạng Việt Nam. Cuộc sống nơi đây vô cùng gian khổ, thiếu thốn nhưng Bác vẫn giữ vững tinh thần lạc quan, yêu đời.
Bài thơ được viết theo thể thất ngôn tứ tuyệt Đường luật, một thể thơ truyền thống của Việt Nam. Với ngôn ngữ giản dị, mộc mạc, bài thơ đã khắc họa một cách chân thực cuộc sống sinh hoạt và làm việc của Bác tại Pác Bó.
Sáng ra bờ suối, tối vào hang,
Cháo bẹ rau măng vẫn sẵn sàng.
Bàn đá chông chênh dịch sử Đảng,
Cuộc đời cách mạng thật là sang.
Câu thơ đầu tiên miêu tả cuộc sống thường nhật của Bác: “Sáng ra bờ suối, tối vào hang”. Địa điểm sinh hoạt và làm việc được gói gọn trong không gian núi rừng Pác Bó. Thời gian được xác định rõ ràng, sáng tối đều đặn. Hoạt động “ra”, “vào” thể hiện sự chủ động, hòa mình vào thiên nhiên.
Câu thơ thứ hai nói về bữa ăn hàng ngày của Bác: “Cháo bẹ rau măng vẫn sẵn sàng”. Bữa ăn đạm bạc, chỉ có cháo ngô và rau măng rừng. Tuy vậy, Bác vẫn “sẵn sàng”, thể hiện tinh thần lạc quan, không ngại khó khăn gian khổ.
Câu thơ thứ ba miêu tả công việc của Bác: “Bàn đá chông chênh dịch sử Đảng”. Điều kiện làm việc vô cùng thiếu thốn, bàn làm việc chỉ là một phiến đá chông chênh. Tuy nhiên, công việc Bác làm lại vô cùng quan trọng: dịch sử Đảng. Điều này cho thấy sự tập trung cao độ và ý chí kiên định của Bác trong công cuộc cách mạng.
Câu thơ cuối cùng thể hiện cảm xúc của Bác: “Cuộc đời cách mạng thật là sang”. Chữ “sang” ở đây mang ý nghĩa đặc biệt. Không phải là sự giàu sang về vật chất mà là sự giàu sang về tinh thần. Bác cảm thấy hạnh phúc và tự hào khi được cống hiến cho sự nghiệp cách mạng, giải phóng dân tộc. Đây chính là nhãn tự của bài thơ, thể hiện chủ đề tư tưởng mà tác giả muốn gửi gắm.
“Tức cảnh Pác Bó” không chỉ là một bài thơ tả cảnh mà còn là một bài thơ抒 tình. Bài thơ thể hiện tình yêu thiên nhiên, tinh thần lạc quan cách mạng và phong thái ung dung tự tại của Hồ Chí Minh. Bài thơ là một nguồn động viên lớn lao cho mỗi người Việt Nam, đặc biệt là thế hệ trẻ, hãy luôn giữ vững niềm tin và tinh thần lạc quan để vượt qua mọi khó khăn thử thách.
Bài thơ “Tức cảnh Pác Bó” là một minh chứng cho tài năng và nhân cách cao đẹp của Hồ Chí Minh. Bài thơ sẽ mãi là một viên ngọc quý trong kho tàng văn học Việt Nam, là nguồn cảm hứng cho các thế hệ mai sau. Thông qua bài thơ, ta thấy được bức chân dung tự họa về cuộc sống giản dị, tinh thần lạc quan và tình yêu cách mạng sâu sắc của Bác Hồ tại Pác Bó. “Tức cảnh Pác Bó” xứng đáng là một tác phẩm tiêu biểu, thể hiện rõ nét phong cách thơ ca Hồ Chí Minh.
