Tia tử ngoại (UV) là một phần của quang phổ điện từ, có bước sóng ngắn hơn ánh sáng nhìn thấy. Chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu sâu hơn về loại tia này và giải các bài tập liên quan để nắm vững kiến thức.
Câu 1: Tia hồng ngoại có:
A. Tần số lớn hơn tần số của ánh sáng nhìn thấy
B. Bước sóng nhỏ hơn bước sóng của tia tử ngoại
C. Tác dụng lên loại kính ảnh đặc biệt
D. Tốc độ truyền đi luôn nhỏ hơn tốc độ của ánh sáng nhìn thấy
Giải thích: Tia hồng ngoại có bước sóng dài hơn ánh sáng đỏ (ánh sáng nhìn thấy), do đó tần số của nó nhỏ hơn. Tia hồng ngoại có bước sóng dài hơn tia tử ngoại. Tia hồng ngoại có tác dụng lên một số loại kính ảnh đặc biệt. Tốc độ của tia hồng ngoại bằng tốc độ ánh sáng.
Chọn đáp án C
Câu 2: Tia hồng ngoại có bước sóng nằm trong khoảng từ:
A. 10-10 m đến 10-8 m.
B. 10-9 m đến 4.10-7 m.
C. 4.10-7 m đến 7,5.10-7 m.
D. 7,6.10-7 m đến 10-3 m.
Giải thích: Bước sóng của tia hồng ngoại nằm trong khoảng từ 7,6.10-7 m đến 10-3 m.
Chọn đáp án D
Câu 3: Tia hồng ngoại được ứng dụng:
A. Để tiệt trùng trong bảo quản thực phẩm
B. Trong điều khiển từ xa của tivi
C. Trong y tế để chụp điện
D. Trong công nghiệp để tìm khuyết tật của sản phẩm
Giải thích: Tia hồng ngoại được sử dụng trong điều khiển từ xa, hệ thống sưởi ấm, và các ứng dụng khác liên quan đến nhiệt.
Chọn đáp án B
Câu 4: Tia hồng ngoại không có tính chất:
A. Có tác dụng nhiệt rõ rệt
B. Làm ion hóa không khí
C. Mang năng lượng
D. Phản xạ, khúc xạ, giao thoa
Giải thích: Tia hồng ngoại không có đủ năng lượng để ion hóa không khí.
Chọn đáp án B
Câu 5: Vật chỉ phát ra tia hồng ngoại mà không phát ánh sáng đỏ là:
A. Vật có nhiệt độ nhỏ hơn 500°C
B. Vật có nhiệt độ lớn hơn 500°C và nhỏ hơn 2500°C
C. Vật có nhiệt độ lớn hơn 2500°C
D. Mọi vật được nung nóng
Giải thích: Vật có nhiệt độ thấp (dưới 500°C) phát ra bức xạ nhiệt chủ yếu ở vùng hồng ngoại.
Chọn đáp án A
Câu 6: Tìm phát biểu sai về tia hồng ngoại:
A. Tia hồng ngoại do các vật nung nóng phát ra
B. Tác dụng nổi bật nhất của tia hồng ngoại là tác dụng nhiệt
C. Tia hồng ngoại làm phát quang một số chất
D. Tia hông ngoại không có tác dụng ion hóa
Giải thích: Tia hồng ngoại không có khả năng làm phát quang một số chất.
Chọn đáp án C
Câu 7: Tia tử ngoại có bước sóng nằm trong khoảng:
A. 10-7m đến 7,6.10-9m
B. 4.10-7 m đến 10-9 m
C. 4.10-7 m đến 10-12 m
D. 7,6.10-7 m đến 10-9 m
Giải thích: Tia tử ngoại có bước sóng ngắn hơn ánh sáng tím, nằm trong khoảng từ khoảng 10nm đến 400nm (4.10-7 m đến 10-9 m).
Chọn đáp án B
Câu 8: Tìm phát biểu sai:
A. Tia tử ngoại không bị thủy tinh hấp thụ
B. Tia tử ngoại có tác dụng lên kính ảnh
C. Vật có nhiệt độ trên 3000°C phát ra tia tử ngoại rất mạnh
D. Tia tử ngoại là sóng điện từ có bước sóng nhỏ hơn bước sóng của ánh sáng tím.
Giải thích: Thủy tinh hấp thụ mạnh tia tử ngoại.
Chọn đáp án A
Alt: Hệ thống đèn UV khử trùng nước, thể hiện ứng dụng của tia tử ngoại trong diệt khuẩn và làm sạch nước uống.
Câu 9: Chọn phát biểu đúng:
A. Khi đi qua các chất, tia tử ngoại luôn luôn bị hấp thụ ít hơn ánh sáng nhìn thấy
B. Tia tử ngoại có tác dụng lên kính ảnh còn tia hồng ngoại thì không
C. Khi truyền tới một vật, chỉ có tia hồng ngoại mới làm vật nóng lên
D. Tia hồng ngoại và tia tử ngoại đều có tác dụng sinh học
Giải thích: Cả tia hồng ngoại và tia tử ngoại đều có tác dụng sinh học, ví dụ như gây ung thư da (tia tử ngoại) và sưởi ấm (tia hồng ngoại).
Chọn đáp án D
Câu 10: Tia tử ngoại không được ứng dụng để:
A. Dò tìm khuyết tật bên trong sản phẩm làm bằng kim loại
B. Dò khuyết tật trên bề mặt sản phẩm kim loại
C. Gây ra hiện tượng quang điện
D. Làm ion hóa khí.
Giải thích: Tia tử ngoại không có khả năng xuyên sâu vào kim loại để tìm khuyết tật bên trong.
Chọn đáp án A
Câu 11: Nguồn không phát ra tia tử ngoại là:
A. Mặt Trời
B. Hồ quang điện
C. Đèn cao áp thủy ngân
D. Bếp điện
Giải thích: Bếp điện chủ yếu phát ra tia hồng ngoại (nhiệt).
Chọn đáp án D
Câu 12: Nguồn nào sau đây phát ra tia tử ngoại mạnh nhất so với các nguồn còn lại?
A. Lò sưởi điện
B. Hồ quang điện
C. Lò vi sóng
D. Đèn ống
Giải thích: Hồ quang điện là nguồn phát tia tử ngoại rất mạnh do nhiệt độ cực cao.
Chọn đáp án B
Câu 13: Tìm phát biểu sai về tia hồng ngoại và tia tử ngoại:
A. Đều có cùng tốc độ trong chân không
B. Đều có tác dụng lên kính ảnh
C. Đều không nhìn thấy bằng mắt thường
D. Đều có tác dụng làm phát quang một số chất
Giải thích: Tia hồng ngoại không có tác dụng làm phát quang một số chất.
Chọn đáp án D
Câu 14: Tìm phát biểu sai:
A. Tia hồng ngoại có bản chất là sóng điện từ
B. Tia tử ngoại có thể làm phát quang một số chất
C. Tia X có tốc độ gần bằng tốc độ ánh sáng
D. Tia X có tác dụng mạnh lên kính ảnh
Giải thích: Tia X có bản chất là sóng điện từ và lan truyền với tốc độ ánh sáng.
Chọn đáp án C
Câu 15: Phát biểu nào sau đây không đúng?
A. Tia hồng ngoại và tử ngoại đều có thể làm đen kính ảnh.
B. Tia hồng ngoại và tử ngoại có cùng bản chất.
C. Tia tử ngoại có tần số lớn hơn tia hồng ngoại.
D. Tia tử ngoại có bước sóng lớn hơn bước sóng tia hồng ngoại.
Giải thích: Tia tử ngoại có bước sóng ngắn hơn tia hồng ngoại.
Chọn đáp án D
Câu 16: Tia hồng ngoại và tia tử ngoại đều:
A. Là sóng điện từ có tần số lớn hơn tần số của ánh sáng nhìn thấy.
B. Có khả năng ion hóa được chất khí.
C. Có khả năng giao thoa, nhiễu xạ.
D. Bị lệch trong điện trường và từ trường.
Giải thích: Vì đều là sóng điện từ, cả tia hồng ngoại và tia tử ngoại đều có khả năng giao thoa và nhiễu xạ.
Chọn đáp án C
Câu 17: Tính chất nào sau đây không phải của tia hồng ngoại?
A. Không có khả năng gây hiệu ứng quang điện trong đối với các chất bán dẫn.
B. Có tác dụng nhiệt.
C. Có thể tác dụng lên một số loại kính ảnh.
D. Không nhìn thấy được.
Giải thích: Tia hồng ngoại có thể gây ra hiệu ứng quang điện trong ở một số chất bán dẫn.
Chọn đáp án A
Alt: Quang phổ điện từ minh họa vị trí của tia tử ngoại (UV) giữa ánh sáng nhìn thấy và tia X, phân biệt các loại UVA, UVB, và UVC.
