Quang hợp là quá trình quan trọng đối với sự sống trên Trái Đất, trong đó cây xanh sử dụng ánh sáng mặt trời để tạo ra chất hữu cơ (chủ yếu là tinh bột) và oxy từ khí cacbonic và nước. Thí Nghiệm Chứng Minh Tinh Bột được Tạo Thành Trong Quang Hợp là một thí nghiệm kinh điển, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về quá trình này.
Để chứng minh tinh bột được tạo thành trong quá trình quang hợp, chúng ta có thể thực hiện thí nghiệm đơn giản sau đây:
-
Chuẩn bị:
- Cây xanh (ví dụ: cây khoai lang, cây sắn dây) đã được để trong tối ít nhất 2 ngày để loại bỏ hết tinh bột dự trữ trong lá.
- Giấy đen.
- Kẹp giấy.
- Cốc đựng cồn 90 độ.
- Ống nghiệm.
- Nước nóng.
- Dung dịch iốt loãng.
- Đèn cồn hoặc bếp đun.
- Cốc thủy tinh hoặc bình tam giác.
-
Tiến hành:
- Bước 1: Che tối một phần lá cây: Dùng giấy đen che phủ một phần lá cây ở cả hai mặt và dùng kẹp giấy cố định. Mục đích của việc này là tạo ra sự khác biệt về điều kiện ánh sáng giữa phần lá được che và phần lá không được che. Phần lá bị che không nhận được ánh sáng, do đó không thể thực hiện quang hợp.
alt: Lá cây bị che một phần bằng giấy đen, chuẩn bị cho thí nghiệm chứng minh quang hợp tạo tinh bột.
-
Bước 2: Chiếu sáng: Đặt cây ra ngoài ánh sáng mặt trời hoặc dưới ánh đèn trong khoảng 4-6 giờ để cây tiến hành quang hợp.
-
Bước 3: Tách lá và loại bỏ chất diệp lục: Ngắt chiếc lá đã bị che một phần, bỏ phần giấy đen. Cho lá vào cốc đựng cồn 90 độ và đun cách thủy đến khi lá mất màu xanh (chất diệp lục tan vào cồn). Việc này giúp chúng ta quan sát sự thay đổi màu sắc của lá dễ dàng hơn khi nhỏ dung dịch iốt.
-
Bước 4: Rửa sạch lá: Rửa sạch lá bằng nước ấm để loại bỏ cồn.
-
Bước 5: Thử nghiệm với iốt: Nhỏ vài giọt dung dịch iốt loãng lên lá. Quan sát sự thay đổi màu sắc.
-
Kết quả và giải thích:
- Phần lá không bị che phủ (có ánh sáng) sẽ chuyển sang màu xanh tím khi tiếp xúc với dung dịch iốt. Điều này chứng tỏ phần lá này đã tạo ra tinh bột trong quá trình quang hợp. Tinh bột tác dụng với iốt tạo thành hợp chất có màu xanh tím đặc trưng.
- Phần lá bị che phủ (không có ánh sáng) không đổi màu hoặc chỉ có màu vàng nhạt của iốt. Điều này chứng tỏ phần lá này không tạo ra tinh bột do không có ánh sáng để thực hiện quang hợp.
alt: Lá cây sau thí nghiệm quang hợp, phần không bị che có màu xanh tím khi nhỏ dung dịch iốt, chứng minh sự hình thành tinh bột.
Kết luận:
Thí nghiệm này chứng minh rằng ánh sáng là yếu tố cần thiết cho quá trình quang hợp. Chỉ những phần lá nào nhận được ánh sáng mới có thể tạo ra tinh bột. Đây là bằng chứng trực quan cho thấy tinh bột là sản phẩm của quá trình quang hợp ở cây xanh. Thí nghiệm này có ý nghĩa quan trọng trong việc giáo dục và giúp chúng ta hiểu rõ hơn về vai trò của cây xanh trong tự nhiên và cuộc sống.
