Khổ cuối bài thơ Đồng chí của Chính Hữu là một trong những đoạn thơ hay nhất, cô đọng nhất, thể hiện sâu sắc vẻ đẹp tình đồng chí, đồng đội gắn bó keo sơn của những người lính cách mạng trong kháng chiến chống Pháp. Ba câu thơ không chỉ tái hiện chân thực hiện thực chiến đấu gian khổ mà còn khắc họa một bức tranh lãng mạn, giàu ý nghĩa biểu tượng về người lính cụ Hồ.
Hình ảnh minh họa khổ cuối bài thơ Đồng chí của Chính Hữu
Không gian chiến đấu khắc nghiệt:
“Đêm nay rừng hoang sương muối”
Câu thơ mở đầu bằng một không gian vừa cụ thể, vừa gợi cảm. “Đêm nay” là một đêm bất kỳ trong vô vàn đêm hành quân, phục kích của người lính. “Rừng hoang sương muối” gợi lên một không gian hoang vu, vắng vẻ, lạnh lẽo đến thấu xương. Cái “hoang” của rừng, cái “muối” của sương như thấm vào da thịt, thử thách ý chí và nghị lực của người chiến sĩ.
Tình đồng chí, đồng đội keo sơn:
“Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới”
Trong hoàn cảnh khắc nghiệt ấy, hình ảnh những người lính “đứng cạnh bên nhau” trở nên ấm áp và thiêng liêng hơn bao giờ hết. Họ không đơn độc, họ có đồng đội, có những người cùng chung lý tưởng, cùng chung mục tiêu chiến đấu. Cái “đứng cạnh bên nhau” không chỉ là sự sát cánh về mặt vật chất mà còn là sự đồng điệu về tâm hồn, là sự chia sẻ những khó khăn, gian khổ, là nguồn động viên tinh thần to lớn giúp họ vượt qua mọi thử thách. Tư thế “chờ giặc tới” thể hiện tinh thần chủ động, sẵn sàng chiến đấu, quyết tâm bảo vệ Tổ quốc của những người lính.
Biểu tượng “Đầu súng trăng treo”:
“Đầu súng trăng treo”
Đây là một hình ảnh thơ độc đáo, sáng tạo, là sự kết hợp hài hòa giữa hiện thực và lãng mạn. “Súng” là biểu tượng của chiến tranh, của sự khốc liệt, tàn khốc. “Trăng” là biểu tượng của hòa bình, của vẻ đẹp vĩnh hằng, của những gì tốt đẹp nhất trong cuộc sống. Hai hình ảnh tưởng chừng như đối lập lại hòa quyện vào nhau, tạo nên một biểu tượng đầy ý nghĩa. “Đầu súng trăng treo” không chỉ là hình ảnh tả thực về một đêm trăng trên chiến trường mà còn là biểu tượng cho khát vọng hòa bình, cho lý tưởng cao đẹp của những người lính. Họ cầm súng chiến đấu không phải vì chiến tranh mà vì hòa bình, vì một tương lai tươi sáng cho dân tộc.
Tóm lại, khổ cuối bài thơ Đồng chí là một bức tranh tuyệt đẹp về tình đồng chí, đồng đội và lý tưởng cao đẹp của những người lính cách mạng. Ba câu thơ đã thể hiện một cách sâu sắc và xúc động những phẩm chất cao quý của người lính cụ Hồ: tinh thần yêu nước, ý chí chiến đấu kiên cường, tình đồng chí, đồng đội gắn bó keo sơn và khát vọng hòa bình cháy bỏng. “Đầu súng trăng treo” đã trở thành một biểu tượng bất tử của thơ ca kháng chiến, mãi mãi khắc sâu trong trái tim của mỗi người Việt Nam.
