Cơn gió mùa hạ thoảng qua, lay động vừng sen trên mặt hồ, mang theo hương thơm dìu dịu của lá, báo hiệu mùa cốm – một thức quà thanh tao và tinh khiết đã về. Ai đã từng đi qua những cánh đồng xanh mướt, ngắm nhìn hạt thóc nếp non trĩu nặng trên thân lúa, chắc hẳn không thể quên được cái mùi thơm mát đặc trưng ấy.
Bên trong lớp vỏ xanh mơn mởn kia là cả một thế giới hương vị. Một giọt sữa trắng trong, thơm ngát, ẩn chứa hương vị của ngàn hoa cỏ. Giọt sữa ấy, dưới ánh mặt trời, dần dần đông lại, làm cho bông lúa ngày càng oằn mình xuống, nặng trĩu bởi chất quý giá mà thiên nhiên ban tặng.
Chỉ những người có kinh nghiệm lâu năm mới có thể xác định được thời điểm thu hoạch lúa non thích hợp nhất. Lúa được gặt về và trải qua một loạt các công đoạn chế biến tỉ mỉ, theo phương thức truyền thống được lưu giữ qua nhiều thế hệ.
Cô gái làng Vòng, với bàn tay khéo léo và sự trân trọng đặc biệt, đã tạo nên thứ cốm dẻo thơm nức tiếng. Dù nhiều nơi cũng biết cách làm cốm, nhưng không đâu có thể sánh được với cốm làng Vòng về độ dẻo, thơm và ngon đặc trưng.
Tiếng lành đồn xa, cốm Vòng đã trở nên nổi tiếng khắp cả nước. Vào mỗi mùa cốm, người dân Hà Nội 36 phố phường lại háo hức chờ đợi gánh cốm của những cô hàng xinh xắn, áo quần chỉnh tề, với dấu hiệu đặc trưng là chiếc đòn gánh hai đầu cong vút như hình chiếc thuyền rồng.
Cốm là một thức quà riêng biệt, mang đậm bản sắc văn hóa của đất nước. Đó là món quà của những cánh đồng lúa xanh ngát, mang trong mình hương vị mộc mạc, giản dị và thanh khiết của đồng quê Việt Nam.
Ai đó đã có ý tưởng tuyệt vời khi dùng cốm làm quà sêu Tết. Không có gì phù hợp hơn với sự gắn kết của tơ hồng, một thức quà trong sạch và tượng trưng cho sự trung thành trong các nghi lễ.
Hồng cốm, sự kết hợp hoàn hảo, không chỉ về hương vị mà còn về màu sắc. Màu xanh tươi của cốm như ngọc thạch quý giá, màu đỏ thắm của hồng như ngọc lựu già. Một bên thanh đạm, một bên ngọt sắc, hai vị hòa quyện vào nhau, tượng trưng cho hạnh phúc bền lâu.
Thật đáng tiếc khi những tục lệ tốt đẹp ấy dần mai một, và những thức quà quý giá của đất nước dần bị thay thế bởi những thứ hào nhoáng, thô kệch, bắt chước từ nước ngoài. Những người giàu mới nổi, thiếu hiểu biết, làm sao có thể thưởng thức được vẻ đẹp cao quý, kín đáo và nhã nhặn của cốm?
Cốm không phải là thức quà dành cho những người vội vã. Ăn cốm phải ăn từ từ, chậm rãi, nhai kỹ và cảm nhận. Lúc đó, ta mới cảm nhận được trọn vẹn hương vị của lúa non, của hoa cỏ dại ven bờ. Trong màu xanh của cốm, ta thấy được sự tươi mát của lá non. Trong vị ngọt của cốm, ta cảm nhận được sự dịu dàng, thanh đạm của thảo mộc.
Thêm vào đó là mùi hương thoang thoảng của lá sen già, bao bọc lấy từng hạt cốm, giữ lại cái ấm áp của những ngày hè trên hồ. Có lẽ, trời sinh lá sen để bao bọc cốm, cũng như trời sinh cốm để nằm ủ mình trong lá sen.
Khi các cô gái làng Vòng dỡ gánh, mở từng lớp lá sen ra, ta thấy hiện ra những hạt cốm xanh mướt, sạch sẽ và tinh khiết, không hề dính một chút bụi bẩn nào. Hỡi các bà, các cô mua hàng! Xin chớ thọc tay mân mê thức quà thần tiên ấy, hãy nhẹ nhàng nâng niu, vuốt ve. Hãy kính trọng cái lộc của trời, sự khéo léo của người và sự cố gắng, nhẫn nại của thần Lúa. Sự thưởng thức của các bà, các cô sẽ trở nên trang nhã và đẹp đẽ hơn, và niềm vui cũng sẽ tươi sáng hơn nhiều.
