Dị ứng cá là một vấn đề nghiêm trọng ảnh hưởng đến nhiều người, gây ra những phản ứng khó chịu và thậm chí nguy hiểm. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các triệu chứng, cách chẩn đoán và quản lý dị ứng cá, đặc biệt tập trung vào những người có câu “i have an allergy to fish i can’t eat them”.
Triệu chứng dị ứng cá
Các triệu chứng dị ứng cá có thể khác nhau ở mỗi người và mức độ nghiêm trọng cũng khác nhau. Một số triệu chứng thường gặp bao gồm:
- Tiêu hóa: Nôn mửa, đau bụng, khó tiêu, tiêu chảy.
- Hô hấp: Thở khò khè, khó thở, ho nhiều lần, khàn giọng, cảm giác nghẹn ở cổ họng.
- Tim mạch: Mạch yếu, da xanh xao hoặc tái nhợt.
- Da: Nổi mề đay, sưng tấy (có thể ảnh hưởng đến lưỡi và/hoặc môi).
- Thần kinh: Chóng mặt, lú lẫn.
Nếu bạn hoặc người thân có bất kỳ triệu chứng nào sau khi ăn cá, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Nguyên nhân gây dị ứng cá
Dị ứng cá xảy ra khi hệ thống miễn dịch của cơ thể phản ứng thái quá với protein trong cá. Mặc dù bất kỳ loại cá nào cũng có thể gây dị ứng, nhưng một số loại phổ biến hơn như cá ngừ, cá hồi và cá tuyết. Điều quan trọng cần lưu ý là dị ứng cá khác với dị ứng động vật có vỏ (tôm, cua, sò, ốc…). Một người có thể bị dị ứng với một hoặc cả hai loại.
Chẩn đoán dị ứng cá
Việc chẩn đoán dị ứng cá có thể phức tạp vì các triệu chứng có thể khác nhau và không phải lúc nào cũng giống nhau. Hơn nữa, một số người có thể phản ứng ngay cả khi họ không ăn cá trực tiếp, ví dụ như khi ở gần khu vực nấu cá hoặc khi thức ăn của họ tiếp xúc với cá.
Khi nghi ngờ dị ứng thực phẩm, điều quan trọng là phải tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa dị ứng. Bác sĩ sẽ hỏi chi tiết về tiền sử dị ứng, bao gồm những gì bạn đã ăn, thời gian xuất hiện triệu chứng, các triệu chứng cụ thể và thời gian kéo dài của chúng. Bác sĩ cũng có thể thực hiện các xét nghiệm sau:
- Xét nghiệm lẩy da (Skin-prick test): Một lượng nhỏ chất gây dị ứng nghi ngờ được đưa vào da để xem có phản ứng xảy ra hay không.
- Xét nghiệm máu (ImmunoCAP test): Đo lượng kháng thể IgE đặc hiệu với cá trong máu.
Bác sĩ sẽ dựa vào kết quả xét nghiệm và tiền sử bệnh để đưa ra chẩn đoán chính xác. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể thực hiện thử thách thực phẩm (oral food challenge) để xác định xem bạn có thực sự bị dị ứng với cá hay không.
Quản lý và điều trị dị ứng cá
Cách tốt nhất để quản lý dị ứng cá là tránh ăn cá và các sản phẩm chứa cá. Điều này đòi hỏi bạn phải:
- Đọc kỹ nhãn thành phần: Kiểm tra kỹ nhãn thành phần của tất cả các loại thực phẩm để đảm bảo chúng không chứa cá hoặc các thành phần có nguồn gốc từ cá.
- Cẩn trọng khi ăn ngoài: Thông báo cho nhân viên phục vụ về dị ứng của bạn và đảm bảo rằng món ăn bạn chọn không chứa cá hoặc bị nhiễm chéo từ các món ăn khác.
- Nhận biết các tên gọi khác của cá: Tìm hiểu các tên gọi khác của cá, chẳng hạn như “hương vị hải sản” hoặc “nước dùng cá”.
Nếu bạn bị dị ứng cá nghiêm trọng, bác sĩ có thể kê đơn epinephrine (adrenalin) tự tiêm để sử dụng trong trường hợp khẩn cấp. Epinephrine là phương pháp điều trị đầu tay cho sốc phản vệ, một phản ứng dị ứng nghiêm trọng có thể đe dọa tính mạng.
Sử dụng Epinephrine khi nào?
- Khó thở
- Ho dai dẳng
- Mạch yếu
- Phát ban lan rộng
- Thắt chặt cổ họng
- Khó nuốt
- Tổ hợp các triệu chứng từ các bộ phận khác nhau của cơ thể (ví dụ: phát ban kèm theo nôn mửa).
Sau khi tiêm Epinephrine, gọi cấp cứu 115 ngay lập tức.
Dị ứng cá có thể kéo dài suốt đời, nhưng một số người có thể hết dị ứng theo thời gian. Hãy thảo luận với bác sĩ về tình trạng của bạn và các lựa chọn điều trị phù hợp.
