Thái Lan đang đối mặt với những thay đổi nhân khẩu học sâu sắc, đặc biệt là tình trạng già hóa dân số diễn ra nhanh chóng. Từ năm 2005, Thái Lan đã được xếp vào nhóm các xã hội “đang già hóa.” Đến năm 2022, dân số Thái Lan chứng kiến một cột mốc quan trọng khi số lượng người từ 60 tuổi trở lên đạt 15,8 triệu, chiếm 22% tổng dân số, chính thức đưa quốc gia này trở thành một “xã hội già hóa”.
Quá trình này diễn ra nhanh chóng. Trong giai đoạn 2000-2020, số người từ 65 tuổi trở lên đã tăng gấp đôi. Dự kiến, con số này sẽ tiếp tục tăng gấp đôi, đạt 26% dân số vào năm 2040. Tính đến năm 2020, khoảng 13% dân số Thái Lan thuộc độ tuổi từ 65 trở lên.
Tình trạng này gây ra những tác động đáng kể đến thị trường lao động và sự phát triển kinh tế của Thái Lan. Các dự báo cho thấy, nếu không có biện pháp can thiệp, tăng trưởng GDP bình quân đầu người có thể giảm 0,86% trong những năm 2020 do những thay đổi nhân khẩu học.
Tốc độ già hóa dân số nhanh chóng đang gây áp lực lên lực lượng lao động. Theo các báo cáo, lực lượng lao động có thể giảm khoảng 5% mỗi năm trong giai đoạn 2020-2060, với tổng mức giảm lên tới 14,4 triệu người. Điều này sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến sức cạnh tranh và sự phát triển kinh tế của Thái Lan.
Sự gia tăng số lượng người cao tuổi cũng tạo áp lực lên quỹ lương hưu và trợ cấp cho người già. Chính phủ Thái Lan hiện có nhiều quỹ lương hưu khác nhau, bao gồm Quỹ An ninh xã hội, Quỹ Lương hưu Chính phủ và Quỹ Tiết kiệm quốc gia. Những người không thuộc diện hưởng trợ cấp từ các quỹ này sẽ nhận tiền từ chương trình trợ cấp tuổi già của chính phủ.
Đáng chú ý, Thái Lan có nguy cơ trở thành một “xã hội siêu già” vào năm 2029 do sự sụt giảm dân số trong 3 năm qua.
Năm 2021, Thái Lan đã chi 750 tỷ bạt (4,43% GDP) cho việc chăm sóc người cao tuổi, tăng đáng kể so với 430 tỷ bạt vào năm 2013. Theo K-Research, 95-96% người cao tuổi ở Thái Lan có thu nhập từ thấp đến trung bình.
Nhận thức được xu hướng này, chính phủ Thái Lan đã triển khai nhiều biện pháp để thích nghi, bao gồm nghiên cứu sửa đổi luật lương hưu và nâng mức trợ cấp cho người già lên 3.000 bạt thay vì tối đa 1.000 bạt như trước đây. Nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là các nhà cung cấp dịch vụ y tế, cũng đã điều chỉnh hoạt động kinh doanh để phục vụ tốt hơn cho khách hàng cao tuổi.
Theo Tổng cục Thống kê Thái Lan, tỷ lệ sinh đã giảm mạnh trong 10 năm qua, từ 818.901 bé năm 2012 xuống 544.570 bé năm 2021. Tỷ lệ sinh hiện ở mức 0,76% mỗi năm, trong khi số người ở độ tuổi thanh thiếu niên chỉ chiếm khoảng 1,33% dân số.