Máu là một mô lỏng đặc biệt, lưu thông liên tục trong cơ thể qua hệ thống mạch máu, thực hiện nhiều chức năng quan trọng để duy trì sự sống. Máu bao gồm các tế bào máu và huyết tương, trong đó huyết tương đóng vai trò là môi trường vận chuyển các tế bào máu này.
Vai Trò Chung Của Máu
Máu thực hiện nhiều vai trò quan trọng, bao gồm:
- Vận chuyển: Máu vận chuyển oxy từ phổi đến các tế bào và CO2 từ các tế bào trở lại phổi để thải ra ngoài. Đồng thời, máu cũng vận chuyển các chất dinh dưỡng từ hệ tiêu hóa đến các tế bào và các chất thải từ các tế bào đến các cơ quan bài tiết.
- Bảo vệ: Các tế bào bạch cầu trong máu đóng vai trò quan trọng trong hệ miễn dịch, giúp bảo vệ cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, virus và ký sinh trùng.
- Điều hòa: Máu giúp điều hòa nhiệt độ cơ thể, duy trì sự ổn định của pH và áp suất thẩm thấu trong cơ thể.
- Đông máu: Tiểu cầu trong máu tham gia vào quá trình đông máu, giúp ngăn chặn mất máu khi mạch máu bị tổn thương.
Chức Năng Của Hồng Cầu
Hồng cầu, hay còn gọi là tế bào máu đỏ, là loại tế bào máu chiếm số lượng lớn nhất. Chức năng chính của hồng cầu là vận chuyển oxy từ phổi đến các mô và vận chuyển CO2 từ các mô trở lại phổi. Khả năng này là nhờ hemoglobin, một protein chứa sắt có trong hồng cầu, có khả năng gắn kết với oxy và CO2.
- Vận chuyển oxy: Hemoglobin trong hồng cầu gắn kết với oxy ở phổi, tạo thành oxyhemoglobin, và vận chuyển oxy đến các tế bào trong cơ thể.
- Vận chuyển CO2: Một phần CO2 từ các tế bào được vận chuyển trở lại phổi bằng cách gắn kết với hemoglobin, trong khi phần lớn CO2 được vận chuyển dưới dạng bicarbonate trong huyết tương.
- Hình dạng và kích thước: Hồng cầu có hình đĩa lõm hai mặt, giúp tăng diện tích bề mặt để trao đổi khí hiệu quả. Kích thước nhỏ của hồng cầu cũng giúp chúng dễ dàng di chuyển qua các mao mạch nhỏ hẹp.
Hồng cầu vận chuyển oxy và CO2, đảm bảo cung cấp năng lượng cho mọi hoạt động của cơ thể.
Chức Năng Của Tiểu Cầu
Tiểu cầu, hay còn gọi là tế bào máu hình đĩa, là những mảnh tế bào nhỏ, không nhân, đóng vai trò quan trọng trong quá trình đông máu. Khi mạch máu bị tổn thương, tiểu cầu sẽ tập trung tại vị trí tổn thương và tạo thành nút chặn, giúp ngăn chặn mất máu.
- Đông máu: Tiểu cầu kết dính với nhau và với các yếu tố đông máu khác để tạo thành cục máu đông, bịt kín vết thương và ngăn chặn chảy máu.
- Giải phóng các yếu tố đông máu: Tiểu cầu giải phóng các chất giúp kích hoạt quá trình đông máu và thúc đẩy quá trình lành vết thương.
- Duy trì sự toàn vẹn của mạch máu: Tiểu cầu cũng tham gia vào việc duy trì sự toàn vẹn của thành mạch máu, ngăn ngừa rò rỉ máu.
Chức Năng Của Bạch Cầu
Bạch cầu, hay còn gọi là tế bào máu trắng, là một phần quan trọng của hệ miễn dịch, giúp bảo vệ cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh. Có nhiều loại bạch cầu khác nhau, mỗi loại có chức năng riêng biệt trong hệ miễn dịch.
- Bạch cầu trung tính (Neutrophils): Là loại bạch cầu phổ biến nhất, có chức năng thực bào, tức là nuốt và tiêu diệt vi khuẩn và các tế bào chết.
- Bạch cầu lympho (Lymphocytes): Bao gồm tế bào T, tế bào B và tế bào NK, đóng vai trò quan trọng trong hệ miễn dịch đặc hiệu, giúp nhận diện và tiêu diệt các tác nhân gây bệnh cụ thể.
- Bạch cầu đơn nhân (Monocytes): Có khả năng biến đổi thành đại thực bào, thực bào các tế bào chết, vi khuẩn và các mảnh vụn tế bào.
- Bạch cầu ái toan (Eosinophils): Tham gia vào phản ứng dị ứng và tiêu diệt ký sinh trùng.
- Bạch cầu ái kiềm (Basophils): Giải phóng histamine và các chất trung gian hóa học khác trong phản ứng viêm và dị ứng.
