Tác phẩm “Chí Phèo” của Nam Cao là một bức tranh chân thực về xã hội nông thôn Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám. Để hiểu sâu sắc hơn về tác phẩm này, việc tìm hiểu về nguyên mẫu của các nhân vật là vô cùng quan trọng.
Chí Phèo:
Chí Phèo không chỉ là một nhân vật văn học điển hình mà còn là hiện thân của một số phận có thật. Nguyên mẫu của Chí Phèo là một người đàn ông tên Chí Phèo, sống tại làng Đại Hoàng. Ông nổi tiếng với tính cách ngang tàng, sẵn sàng “rạch mặt ăn vạ” và thường bị những kẻ cường hào lợi dụng để đòi nợ. Dù cuộc đời đầy bi kịch, ông Chí Phèo ngoài đời đã qua đời vì bệnh tật. Sự tồn tại của ông cho thấy hình ảnh Chí Phèo không chỉ là sản phẩm của trí tưởng tượng mà còn phản ánh một thực tế nhức nhối về những người nông dân bị đẩy vào bước đường cùng.
Thị Nở:
Thị Nở, một nhân vật mang vẻ ngoài xấu xí nhưng tâm hồn lại ấm áp, cũng có nguyên mẫu ngoài đời. Bà tên thật là Nở, kết hôn với ông Đào. Cả hai đều có ngoại hình không mấy ưa nhìn và tính tình có phần thất thường. Điều thú vị là con trai của họ, Trần Bá Xuyên, lại làm thợ may ở Sài Gòn. Nam Cao từng có thời gian làm thợ may tại đây và có mối quan hệ gần gũi với gia đình ông Xuyên. Mối liên hệ này càng khẳng định sự gắn bó giữa cuộc đời thực và các tác phẩm của Nam Cao.
Bà Cô Thị Nở:
Bà cô của Thị Nở, người có vai trò quan trọng trong việc ngăn cản mối quan hệ giữa Thị Nở và Chí Phèo, lại chính là mẹ chồng của bà Nở ngoài đời (tức mẹ của ông Đào).
Bá Kiến:
Bá Kiến, một nhân vật phản diện điển hình, cũng được xây dựng dựa trên một nguyên mẫu có thật: Bá Bính. Bá Bính có tính cách tương đồng với Bá Kiến trong truyện, đại diện cho tầng lớp cường hào ở nông thôn, tham lam và tàn nhẫn.
Làng Vũ Đại:
Làng Vũ Đại, bối cảnh chính của câu chuyện, thực chất là hình ảnh hư cấu của làng Đại Hoàng, quê hương của Nam Cao. Đây là cách nhà văn nói chệch tên làng để tạo nên một không gian nghệ thuật, vừa quen thuộc vừa mang tính khái quát cao.
Thông qua việc tìm hiểu về nguyên mẫu của các nhân vật trong “Chí Phèo”, chúng ta có thể thấy được tài năng quan sát và tái hiện cuộc sống của Nam Cao. Ông đã biến những con người và sự kiện có thật thành những nhân vật văn học sống động, góp phần phản ánh sâu sắc về xã hội Việt Nam thời bấy giờ.
