Bài thơ “Tôi chẳng muốn kỷ niệm về tôi là một điệu hát buồn” của Lưu Quang Vũ mở ra một không gian nội tâm đầy giằng xé. Ở đó, “Bao Bài Ca Xáo Trộn Trong Tôi” là những thanh âm của mất mát, khổ đau, nhưng đồng thời cũng là khát vọng hướng đến ánh sáng, niềm vui và hy vọng.
Những “tiếng khóc của con chim gẫy cánh”, “tiếng đau rên của ngôi nhà đổ sập”, “tiếng con thuyền không về được bờ quen”, “tiếng mưa rơi trên ngọn cỏ yếu mềm” gợi lên những hình ảnh về sự mong manh, tan vỡ, những vết thương lòng khó lành. Chúng là biểu tượng cho những khó khăn, thử thách, thậm chí là những bi kịch mà con người phải đối diện trong cuộc sống. Những âm thanh ấy, xâm chiếm tâm hồn, “xáo trộn” mọi cảm xúc, khiến ta chìm đắm trong nỗi buồn và sự tuyệt vọng.
Tuy nhiên, giữa những âm thanh đau thương ấy, nhân vật “tôi” vẫn ý thức được sự hữu hạn của cuộc đời: “Chỉ sống một cuộc đời giữa vô cùng năm tháng”, “Chỉ một lần gặp bạn, bạn yêu thương”. Chính ý thức này đã thôi thúc “tôi” đưa ra một lựa chọn: “Chẳng muốn kỷ niệm về tôi là một điệu hát buồn”. Đây là một quyết định mạnh mẽ, thể hiện bản lĩnh và khát vọng sống cao đẹp.
Thay vì để những “bài ca” bi thương chi phối, “tôi” chọn “bài ca của mùa hạ nắng”, “bài ca của người gieo hạt”, những hình ảnh tượng trưng cho sự sống, sự sinh sôi, sự lạc quan và hy vọng. Lựa chọn “niềm vui” thay vì “khổ đau” là một sự khẳng định về sức mạnh tinh thần, về khả năng vượt qua nghịch cảnh để hướng đến những điều tốt đẹp.
Câu thơ “Hôm nay là mầm, mai sẽ thành cây” mang một ý nghĩa sâu sắc. Nó không chỉ đơn thuần là sự diễn tả quá trình sinh trưởng của tự nhiên mà còn là một ẩn dụ về sự phát triển của con người. “Mầm” tượng trưng cho những điều nhỏ bé, sơ khai, những nỗ lực ban đầu. “Cây” là kết quả của sự cố gắng, vun trồng, là thành quả đạt được sau một quá trình dài. Câu thơ thể hiện niềm tin vào tương lai, vào khả năng vươn lên, trưởng thành và khẳng định giá trị của bản thân.
Lựa chọn của nhân vật “tôi” trong bài thơ là một lời nhắn nhủ đến mỗi người: hãy luôn giữ cho mình một thái độ sống tích cực, lạc quan. Dù cuộc đời có “xáo trộn” bởi những khó khăn, thử thách, hãy luôn hướng đến ánh sáng, tìm kiếm niềm vui và tin tưởng vào những điều tốt đẹp. Bởi lẽ, chính thái độ sống ấy sẽ giúp ta vượt qua mọi nghịch cảnh và tạo nên những “bài ca” ý nghĩa cho cuộc đời mình.
Đoạn trích trên không chỉ là một bài thơ, mà còn là một tuyên ngôn về cách sống. Nó khẳng định sức mạnh của ý chí, của niềm tin và của tình yêu thương trong việc vượt qua những khó khăn của cuộc đời. “Bao bài ca xáo trộn trong tôi” có thể là những nốt trầm, nhưng chính sự lựa chọn hướng đến ánh sáng sẽ giúp ta tạo nên một bản nhạc cuộc đời trọn vẹn và ý nghĩa.
