“Mùa xuân là cả một mùa xanh…” câu thơ mở đầu như một lời khẳng định, một định nghĩa về mùa xuân trong trẻo và tràn đầy sức sống. Nguyễn Bính đã vẽ nên một bức tranh xuân bằng những gam màu xanh tươi mát, gợi lên cảm giác thanh bình, yên ả của làng quê Việt Nam.
Khổ thơ đầu tiên ngập tràn màu xanh: “Giời ở trên cao, lá ở cành/Lúa ở đồng tôi và lúa ở/Đồng nàng và lúa ở đồng anh.” Màu xanh của bầu trời bao la, của những chồi non trên cành cây, của cánh đồng lúa trải dài đến tận chân trời. Màu xanh ấy không chỉ là màu của thiên nhiên mà còn là màu của tình yêu, của hy vọng, của một khởi đầu mới. Tác giả khéo léo sử dụng điệp từ “và” để kết nối các hình ảnh, tạo nên một dòng chảy liên tục, miên man của sắc xanh. “Đồng tôi”, “đồng nàng”, “đồng anh” không chỉ là những địa điểm cụ thể mà còn là biểu tượng cho sự gắn bó, sẻ chia của những con người cùng chung sống trên mảnh đất quê hương.
“Cỏ nằm trên mộ đợi thanh minh/Tôi đợi người yêu đến tự tình.” Sự đối lập giữa hình ảnh “cỏ nằm trên mộ đợi thanh minh” và “tôi đợi người yêu đến tự tình” tạo nên một chiều sâu cảm xúc cho bài thơ. “Cỏ” là hình ảnh của sự tĩnh lặng, của quá khứ, còn “tôi” là hình ảnh của sự mong chờ, của hiện tại. Mùa xuân là mùa của sự sống hồi sinh, không chỉ cỏ cây mà cả tình yêu cũng nảy nở, đơm hoa.
“Khỏi lũy tre làng tôi nhận thấy/Bắt đầu là cái thắt lưng xanh.” Lũy tre làng là hình ảnh quen thuộc của làng quê Việt Nam, là ranh giới giữa cái riêng và cái chung, giữa sự kín đáo và sự cởi mở. Chàng trai bước ra khỏi lũy tre làng, mở lòng mình để đón nhận tình yêu. “Cái thắt lưng xanh” là một chi tiết nhỏ nhưng lại mang ý nghĩa lớn lao, là dấu hiệu nhận biết, là biểu tượng của tình yêu. Màu xanh của chiếc thắt lưng như một sợi dây vô hình kết nối hai trái tim, hứa hẹn một tương lai tươi sáng.
Nguyễn Bính đã sử dụng ngôn ngữ giản dị, mộc mạc, gần gũi với đời sống thôn quê để diễn tả những cảm xúc chân thành, sâu sắc. Bài thơ “Mùa xuân xanh” không chỉ là một bức tranh xuân tươi đẹp mà còn là một khúc tình ca ngọt ngào, đắm say, là lời ca ngợi vẻ đẹp của quê hương và tình yêu đôi lứa.
Bài thơ là một minh chứng cho tài năng của Nguyễn Bính trong việc sử dụng ngôn ngữ thơ ca để diễn tả những cảm xúc tinh tế, những rung động sâu sắc của con người trước vẻ đẹp của thiên nhiên và tình yêu. “Bài Thơ Mùa Xuân Xanh” xứng đáng là một trong những bài thơ hay nhất viết về mùa xuân và tình yêu trong nền văn học Việt Nam.