Bài 9 về hình chiếu vuông góc trong chương trình Công nghệ 10 Kết nối tri thức cung cấp nền tảng kiến thức quan trọng về biểu diễn vật thể trong không gian hai chiều. Nắm vững các phương pháp và kỹ thuật trình bày hình chiếu vuông góc là yếu tố then chốt để đọc hiểu và thiết kế bản vẽ kỹ thuật.
I. Phương Pháp Chiếu Góc Thứ Nhất
Phương pháp chiếu góc thứ nhất là một trong hai phương pháp chính để tạo hình chiếu vuông góc. Trong phương pháp này, vật thể được đặt giữa người quan sát và mặt phẳng hình chiếu. Hình chiếu của vật thể sẽ nằm phía sau vật thể, trên mặt phẳng hình chiếu.
II. Phương Pháp Chiếu Góc Thứ Ba
Phương pháp chiếu góc thứ ba là phương pháp phổ biến hơn, đặc biệt trong các bản vẽ kỹ thuật hiện đại. Trong phương pháp này, mặt phẳng hình chiếu được đặt giữa người quan sát và vật thể. Do đó, hình chiếu của vật thể sẽ xuất hiện trước vật thể trên mặt phẳng hình chiếu.
Việc lựa chọn phương pháp chiếu góc nào (thứ nhất hay thứ ba) cần được quy định rõ ràng trên bản vẽ để tránh nhầm lẫn trong quá trình đọc và hiểu bản vẽ. Thông thường, ký hiệu về phương pháp chiếu góc sẽ được đặt ở góc dưới bên phải của bản vẽ.
III. Vẽ Hình Chiếu Vuông Góc
Để vẽ hình chiếu vuông góc một cách chính xác, cần tuân thủ các bước sau:
- Xác định hướng chiếu: Chọn hướng chiếu phù hợp để thể hiện rõ nhất hình dạng và kích thước của vật thể. Thông thường, sẽ có ba hướng chiếu chính: hình chiếu đứng (mặt chính diện), hình chiếu bằng (mặt trên) và hình chiếu cạnh (mặt bên).
- Chọn tỉ lệ vẽ: Lựa chọn tỉ lệ phù hợp để hình chiếu có kích thước vừa phải, dễ đọc và không bị quá nhỏ hoặc quá lớn so với khổ giấy vẽ.
- Vẽ các đường bao thấy: Sử dụng nét liền đậm để vẽ các đường bao thấy của vật thể trên mặt phẳng hình chiếu.
- Vẽ các đường bao khuất (nếu có): Sử dụng nét đứt để vẽ các đường bao khuất của vật thể, tức là các cạnh hoặc bề mặt không nhìn thấy trực tiếp từ hướng chiếu.
- Ghi kích thước và các thông tin cần thiết: Sau khi vẽ xong hình chiếu, cần ghi đầy đủ kích thước, dung sai, và các thông tin kỹ thuật khác để bản vẽ trở nên hoàn chỉnh và dễ hiểu.
Việc luyện tập thường xuyên và nắm vững các quy tắc vẽ hình chiếu vuông góc là rất quan trọng để có thể tạo ra các bản vẽ kỹ thuật chính xác và dễ hiểu, phục vụ cho quá trình thiết kế, chế tạo và lắp ráp sản phẩm.
