Bạn có cảm thấy mệt mỏi vào lúc này vì đêm qua ngủ không ngon giấc? Đừng vội đổ lỗi hoàn toàn cho giấc ngủ chập chờn. Khoa học đã chứng minh, cách chúng ta suy nghĩ về giấc ngủ, và tầm quan trọng của nó, có ảnh hưởng lớn đến mức độ mệt mỏi mà chúng ta cảm nhận.
Thực tế, “chất lượng giấc ngủ” không chỉ đơn thuần là số giờ ngủ hay độ sâu của giấc ngủ. Nicole Tang, Giám đốc Phòng thí nghiệm Giấc ngủ và Đau tại Đại học Warwick, Vương quốc Anh, cho biết: “Những gì xảy ra sau đó, và ngay trước khi ngủ, cũng có thể ảnh hưởng đến cảm nhận của chúng ta”. Nghiên cứu cho thấy rằng nhận thức của chúng ta về giấc ngủ, tâm trạng khi đánh giá mức độ mệt mỏi và những gì chúng ta đang làm vào thời điểm đó đều đóng vai trò quan trọng.
Giấc Ngủ Nghịch Lý: Khi Não Bộ Đánh Lừa Cơ Thể
Hiện tượng “mất ngủ nghịch lý” là một ví dụ điển hình. Những người mắc chứng này tin rằng họ đã có một đêm ngủ tồi tệ, cảm thấy mệt mỏi, nhưng khi giấc ngủ của họ được đo lường khách quan bằng các phương pháp như polysomnography, kết quả lại nằm trong phạm vi bình thường. Điều này cho thấy, cảm giác mệt mỏi không phải lúc nào cũng phản ánh chính xác chất lượng giấc ngủ thực tế.
Mặc dù chứng mất ngủ và những nguy cơ tiềm ẩn của nó là có thật, nhưng việc thay đổi cách chúng ta nhìn nhận một đêm ngủ tồi tệ có thể thay đổi cách chúng ta cảm thấy mệt mỏi. Ít nhất, nó có nghĩa là bạn có thể cảm thấy tỉnh táo hơn mà không cần phải ngủ thêm giờ.
“Vấn Đề Hóa” Giấc Ngủ: Áp Lực Từ Xã Hội
Chúng ta thường được nghe rằng ngủ đủ giấc, không bị gián đoạn là rất quan trọng đối với sức khỏe. Điều này góp phần thúc đẩy một ngành công nghiệp hỗ trợ giấc ngủ trị giá hàng tỷ đô la. Tuy nhiên, mối quan hệ chính xác giữa thời gian ngủ và sức khỏe lâu dài vẫn chưa rõ ràng. Các nghiên cứu thường chỉ ra mối liên hệ giữa giấc ngủ và sức khỏe, chứ không phải là mối quan hệ nhân quả.
David Samson, nhà nhân chủng học tiến hóa và giám đốc Phòng thí nghiệm Giấc ngủ và Tiến hóa Con người tại Đại học Toronto, cho rằng chúng ta đang “vấn đề hóa” giấc ngủ của mình. Ông và các nhà nghiên cứu khác đã phát hiện ra rằng những người từ các xã hội săn bắt hái lượm thường ngủ từ 5,7 đến 7,1 giờ mỗi đêm, ít hơn so với các xã hội công nghiệp. Giấc ngủ của họ cũng bị gián đoạn nhiều hơn. Tuy nhiên, điều này không làm phiền họ. Họ không có từ nào cho “mất ngủ” trong ngôn ngữ của họ.
Lo Lắng Về Giấc Ngủ: Tự Mình Gây Khó Dễ
Niềm tin rằng chỉ có một “cách đúng” để ngủ không chỉ vô căn cứ mà còn có thể phản tác dụng. Những người bị mất ngủ thường có những niềm tin cứng nhắc về giấc ngủ và cảm thấy đặc biệt sợ hãi một đêm ngủ tồi tệ. Họ cũng cảnh giác hơn với các dấu hiệu liên quan đến giấc ngủ, chẳng hạn như xem đồng hồ. Tất cả những suy nghĩ này có thể làm tăng hưng phấn và lo lắng vào ban đêm, khiến việc ngủ trở nên khó khăn hơn.
Ảnh Hưởng Của Thiết Bị Theo Dõi Giấc Ngủ
Sự gia tăng nhanh chóng của các thiết bị theo dõi giấc ngủ cũng có thể phản tác dụng. Nếu bạn thức dậy cảm thấy ổn, nhưng đồng hồ thông minh của bạn cho biết bạn đã có một đêm ngủ kém hơn mức trung bình, bạn có thể cảm thấy mệt mỏi hơn so với khi không có thông tin đó.
Thay Đổi Nhận Thức: Bí Quyết Để Cảm Thấy Tươi Tỉnh Hơn
Vậy, nếu bạn đang phải vật lộn với giấc ngủ kém, bạn có thể làm gì?
- Áp dụng cách tiếp cận linh hoạt hơn với giấc ngủ: Nhắc nhở bản thân về những lần bạn không ngủ ngon nhưng vẫn có một ngày tốt lành.
- Không để một đêm tồi tệ làm gián đoạn cuộc sống của bạn: Đừng hủy bỏ các kế hoạch chỉ vì bạn ngủ không ngon.
- Tập trung vào những điều giúp cải thiện tâm trạng của bạn vào buổi sáng: Điều này có thể giúp bạn đánh giá giấc ngủ của mình một cách tích cực hơn.
- Tìm hiểu thêm về cách giấc ngủ thực sự hoạt động: Biết rằng việc thức giấc nhiều lần trong đêm là điều tự nhiên có thể giúp bạn bớt bực bội hơn.
Tóm lại, đừng để nỗi lo lắng về giấc ngủ ám ảnh bạn. Hãy thay đổi cách bạn suy nghĩ về nó, và bạn có thể cảm thấy tươi tỉnh hơn, ngay cả khi bạn không ngủ ngon giấc.
