Theo ghi chép lịch sử, người Ai Cập cổ đại tin tưởng sâu sắc vào sự bất tử và tái sinh. Vì lẽ đó, họ chuẩn bị kỹ lưỡng cho cái chết, xây dựng lăng mộ công phu. Kim tự tháp, trong giai đoạn Cổ vương quốc và Trung vương quốc, chính là nơi an nghỉ vĩnh hằng của các Pharaoh và hoàng hậu.
Hình dáng kim tự tháp, một biểu tượng quen thuộc, được cho là đại diện cho gò đất nguyên thủy, nơi người Ai Cập tin rằng Trái Đất đã hình thành. Nó cũng tượng trưng cho những tia nắng mặt trời chiếu rọi xuống thế gian. Tên gọi của các kim tự tháp thường liên quan đến ánh sáng, như Kim tự tháp Cong ở Dahshur, mang tên “Kim tự tháp Tỏa sáng ở phía Nam”, hay Kim tự tháp Senwosret tại el-Lahun, được gọi là “Senwosret đang Tỏa sáng”.
Kim tự tháp Cong tại Dahshur, biểu tượng của sự tỏa sáng và vĩnh hằng.
Tính đến nay, các nhà khảo cổ đã khám phá ra 138 kim tự tháp tại Ai Cập. Hầu hết chúng đều nằm ở tả ngạn sông Nile, hướng về phía mặt trời lặn, nơi được coi là liên kết với thế giới người chết trong tín ngưỡng Ai Cập. Sông Nile, con sông huyết mạch của Bắc Phi, được xem là một trong những con sông dài nhất thế giới, đóng vai trò quan trọng trong sự hình thành và phát triển của nền văn minh sông Nile.
Trong số vô vàn kim tự tháp, Đại kim tự tháp Giza, hay còn gọi là kim tự tháp Khufu, nổi bật như một kỳ quan cổ đại. Nó là kim tự tháp lớn nhất và cổ xưa nhất trong quần thể kim tự tháp Giza và là kỳ quan duy nhất còn sót lại trong Bảy kỳ quan thế giới cổ đại. Được xây dựng trong khoảng 24 năm, bắt đầu từ năm 2560 TCN, Đại kim tự tháp Giza là lăng mộ của Pharaoh Cheops thuộc Triều đại thứ 4.
Một điều kỳ diệu khác của kim tự tháp là khả năng duy trì nhiệt độ ổn định bên trong. Mặc cho cái nóng gay gắt bên ngoài, nhiệt độ bên trong kim tự tháp Giza luôn ở mức khoảng 20 độ C. Những thí nghiệm kỳ lạ cũng được ghi nhận, như việc đồng xu gỉ sét trở nên sáng bóng sau một tháng trong kim tự tháp, hay sữa tươi không hề thay đổi mùi vị và màu sắc sau khoảng thời gian tương tự. Những bí ẩn này đến nay vẫn chưa có lời giải đáp thỏa đáng.
Về phương pháp xây dựng kim tự tháp, đến nay vẫn còn là một câu hỏi lớn. Với 2,3 triệu khối đá, mỗi khối nặng từ 2,5 đến 15 tấn, việc xây dựng kim tự tháp đòi hỏi kỹ thuật và sức người phi thường. Nhiều giả thuyết đã được đưa ra, từ sự can thiệp của người ngoài hành tinh đến bí quyết thất truyền của người Ai Cập cổ đại.
Các Pharaoh thường bắt đầu xây dựng lăng mộ của mình ngay sau khi lên ngôi. Các lăng mộ này thường được đặt ở bờ tây sông Nile, với niềm tin rằng linh hồn của Pharaoh sẽ hòa mình vào ánh mặt trời và tiếp tục chu trình bất diệt cùng với mặt trời.
Phần trung tâm của kim tự tháp thường được xây bằng đá vôi chất lượng cao, tạo nên lớp vỏ ngoài trắng sáng, có thể nhìn thấy từ xa. Đá trên đỉnh kim tự tháp thường là đá granit, bazan hoặc các loại đá cứng khác, được mạ vàng, bạc hoặc electrum để phản chiếu ánh sáng mặt trời.
Các nhà khoa học vẫn đang nghiên cứu phương pháp cắt và vận chuyển đá của người Ai Cập cổ đại. Bằng chứng cho thấy họ đã sử dụng đục bằng đồng đỏ để khai thác đá vôi và sa thạch. Đối với các loại đá cứng hơn, họ sử dụng dolerit, một loại đá lửa màu đen rất cứng. Để vận chuyển đá, họ có thể đã sử dụng đường trượt bôi trơn bằng dầu và các dốc nhỏ bằng gạch bùn.
Bên trong các kim tự tháp còn ẩn chứa những cạm bẫy nguy hiểm, được thiết kế để bảo vệ các Pharaoh khỏi những kẻ xâm nhập. Bẫy dây, bẫy rắn độc, và bẫy chất độc là những biện pháp được sử dụng để bảo vệ lăng mộ khỏi sự xâm phạm.
