Luyện tập 1 trang 31 KTPL 10: Xác định ý kiến đúng/sai và giải thích lý do.
Để hiểu rõ hơn về ngân sách nhà nước, hãy cùng phân tích từng ý kiến và tìm ra ý Kiến Nào Sau đây đúng, dựa trên Luật Ngân sách Nhà nước hiện hành và các quy định pháp luật liên quan. Việc này giúp chúng ta hiểu rõ hơn về vai trò, nguồn gốc và cách thức sử dụng ngân sách nhà nước.
Phân tích các ý kiến:
-
Ý kiến a. Sai. Định nghĩa về ngân sách nhà nước không chỉ đơn thuần là các khoản chi tiêu. Theo Điều 4 của Luật Ngân sách Nhà nước năm 2015, ngân sách nhà nước bao gồm toàn bộ các khoản thu và chi của Nhà nước, được dự toán và thực hiện trong một khoảng thời gian nhất định (thường là một năm). Như vậy, ý kiến này thiếu sót khi chỉ đề cập đến khía cạnh chi tiêu.
-
Ý kiến b. Sai. Nguồn thu ngân sách nhà nước rất đa dạng, không chỉ đến từ các khoản thu của người dân. Mặc dù các khoản thuế, phí từ người dân và doanh nghiệp đóng góp phần lớn, ngân sách còn có các nguồn thu khác như: thu từ hoạt động xuất nhập khẩu (thuế xuất nhập khẩu), thu từ dầu thô và tài nguyên thiên nhiên, thu từ viện trợ quốc tế, và các khoản thu khác theo quy định của pháp luật.
-
Ý kiến c. Đúng. Ngân sách nhà nước đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo hoạt động của bộ máy nhà nước. Các khoản chi từ ngân sách được sử dụng để trả lương cho cán bộ, công chức, viên chức; duy trì hoạt động của các cơ quan nhà nước; đầu tư vào cơ sở hạ tầng; và thực hiện các chính sách an sinh xã hội. Đây là một trong những chức năng chính và quan trọng nhất của ngân sách nhà nước.
alt: Sơ đồ minh họa chi tiết nguồn thu ngân sách nhà nước từ thuế, phí, hoạt động xuất nhập khẩu và chi ngân sách nhà nước cho giáo dục, y tế, quốc phòng.
- Ý kiến d. Sai. Mặc dù Nhà nước quản lý và sử dụng ngân sách, nhưng bản chất ngân sách nhà nước là tài sản chung của toàn dân. Điều 2 của Hiến pháp 2013 khẳng định Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân. Do đó, người dân có quyền và trách nhiệm giám sát việc sử dụng ngân sách nhà nước thông qua các hình thức khác nhau, đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả.
Kết luận:
Trong các ý kiến trên, ý kiến c là đúng. Ngân sách nhà nước là nguồn tài chính quan trọng để đảm bảo hoạt động của bộ máy nhà nước. Các ý kiến còn lại đều có những điểm sai lệch so với quy định của pháp luật và bản chất của ngân sách nhà nước. Việc hiểu rõ về ngân sách nhà nước giúp mỗi công dân nâng cao ý thức trách nhiệm và tham gia vào quá trình quản lý nhà nước một cách hiệu quả hơn.
