Câu ngạn ngữ “Chúng ta có thể chọn bạn bè, nhưng không thể chọn gia đình” đã trở nên phổ biến vào đầu thế kỷ 20. Tuy nhiên, trước cuộc cách mạng công nghiệp, ranh giới giữa bạn bè và gia đình khá mờ nhạt. “Bạn bè” bao gồm những người thân thiết, đồng nghiệp, hàng xóm, tạo thành một mạng lưới hỗ trợ lẫn nhau.
Việc đề cao những người bạn được lựa chọn đặc biệt dựa trên hai yếu tố: giáo dục và thời gian rảnh rỗi. Tình bạn dựa trên cảm xúc và sự lựa chọn trước đây chỉ dành cho giới thượng lưu có học thức, những người có đủ sự tinh tế và thời gian để vun đắp. Mối quan hệ này cũng phụ thuộc vào khả năng đọc và viết, thể hiện qua những bức thư trao đổi về tình bạn hoặc các luận thuyết đạo đức và tôn giáo. Tiêu biểu là tình bạn giữa Erasmus và Thomas More vào thế kỷ 16, hay Katherine Philips, người điều hành một “Hội Tình Bạn” triết học thông qua thư từ từ nhà riêng của bà ở xứ Wales vào thế kỷ 17. Katherine Philips là một ví dụ điển hình về vai trò của phụ nữ trong việc phát triển các khái niệm về tình bạn trong văn học và văn hóa.
Trong xã hội hiện đại, khi phần lớn dân số được học đại học và có một khoảng thời gian thanh thiếu niên kéo dài, có nhiều thời gian rảnh rỗi, thì tình bạn dựa trên sự lựa chọn đã trở thành tiêu chuẩn. “Gia đình lựa chọn” với những người bạn uống cà phê và trêu chọc nhau, được lý tưởng hóa trong bộ phim sitcom nổi tiếng Friends của Mỹ, là hậu duệ hiện đại của tình bạn được ca ngợi bởi các nhà nhân văn Phục hưng.
Thế giới của Friends, một sản phẩm thương mại thành công trên toàn cầu, đưa chúng ta đến yếu tố cuối cùng của tình bạn hiện đại: chủ nghĩa tiêu dùng. Adam Smith, nhà kinh tế học người Scotland, đặt sự lựa chọn cá nhân hợp lý vào trung tâm triết học của mình trong Của cải của các quốc gia. Tuy nhiên, trong Thuyết về những tình cảm đạo đức, Smith nhấn mạnh tầm quan trọng của các mối quan hệ tình cảm đối với xã hội loài người. Ông cho rằng người khôn ngoan sẽ chọn bạn bè dựa trên sự “kính trọng thận trọng” chứ không phải sự “ngưỡng mộ phù phiếm”. Chúng ta nợ Adam Smith ý tưởng rằng chúng ta là người tiêu dùng trong cả lĩnh vực tình cảm và kinh tế.
Ngày nay, hồ sơ cá nhân của chúng ta trên Facebook hoặc Twitter giống như cửa sổ cửa hàng, trưng bày sản phẩm để tìm kiếm bạn bè hoặc người theo dõi. Chúng ta nói về việc chọn bạn bè giống như chọn kem đánh răng, điện thoại mới hoặc tờ báo để đọc. Việc trưng bày và xây dựng thương hiệu trực tuyến dường như quan trọng đối với việc giao tiếp xã hội cũng như bán hàng.
Nhưng trên thực tế, có bao nhiêu người trong chúng ta thực sự kết bạn mới theo cách này? Ngay cả trong thời đại kết nối cao độ này, gia đình, khu phố, trường học và nơi làm việc vẫn là nơi chúng ta tìm thấy những người bạn thân thiết nhất. Nhà phê bình xã hội John Ruskin đã viết trong Sesame and Lilies năm 1865: “cho dù chúng ta có ý chí và khả năng chọn bạn tốt, thì có bao nhiêu người trong chúng ta có quyền lực! hoặc, ít nhất, đối với hầu hết mọi người, phạm vi lựa chọn bị hạn chế đến mức nào!”
