Địa hình Việt Nam vô cùng đa dạng và phong phú, đặc biệt là khu vực Vùng đồi Núi. Bài viết này sẽ trình bày chi tiết đặc điểm địa hình của các khu vực đồi núi ở nước ta, từ đó giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về vẻ đẹp và tiềm năng của vùng đồi núi Việt Nam.
Đặc điểm chung của địa hình vùng đồi núi:
Vùng đồi núi chiếm phần lớn diện tích lãnh thổ Việt Nam, tạo nên sự phân hóa rõ rệt về tự nhiên, kinh tế và xã hội. Địa hình vùng đồi núi có những đặc điểm nổi bật sau:
- Độ cao: Địa hình có độ cao khác nhau, từ những đồi thấp đến những dãy núi cao hùng vĩ.
- Hướng nghiêng: Địa hình nghiêng theo hướng Tây Bắc – Đông Nam.
- Phân bậc: Địa hình phân thành nhiều bậc khác nhau, tạo nên sự đa dạng về cảnh quan.
- Tính phân cắt: Địa hình bị chia cắt mạnh bởi hệ thống sông ngòi.
Bản đồ địa hình Việt Nam với các vùng đồi núi trải dài từ Bắc vào Nam, thể hiện sự đa dạng địa mạo.
Đặc điểm địa hình của từng khu vực đồi núi:
Việt Nam có bốn khu vực đồi núi chính, mỗi khu vực có những đặc điểm riêng biệt:
1. Vùng núi Đông Bắc:
- Địa hình thấp dần từ Tây Bắc xuống Đông Nam.
- Độ cao trung bình dưới 1.000m.
- Đặc trưng là các cánh cung núi lớn và vùng đồi (trung du) phát triển rộng.
- Địa hình karst phổ biến với nhiều cảnh quan đẹp như hồ Ba Bể, vịnh Hạ Long.
- Tiềm năng: Phát triển du lịch sinh thái, khai thác khoáng sản, trồng cây công nghiệp và cây ăn quả.
2. Vùng núi Tây Bắc:
- Địa hình cao nhất nước ta, độ cao trung bình 1.000 – 2.000m, nhiều đỉnh trên 2.000m.
- Nhiều dãy núi cao (Hoàng Liên Sơn, Pu Đen Đinh) và cao nguyên hiểm trở chạy song song, kéo dài theo hướng tây bắc – đông nam.
- Địa hình bị chia cắt mạnh.
- Xen giữa núi đá vôi là các cánh đồng, thung lũng karst.
- Tiềm năng: Phát triển du lịch mạo hiểm, du lịch cộng đồng, trồng cây dược liệu quý hiếm, xây dựng thủy điện.
3. Vùng núi Trường Sơn Bắc:
- Gồm các dãy núi song song và so le theo hướng Tây Bắc – Đông Nam, địa thế thấp, hẹp, nâng cao ở hai đầu.
- Độ cao trung bình khoảng 1.000m, một số ít đỉnh trên 2.000m (Pu Xai Lai Leng, Rào Cỏ).
- Nhiều nhánh núi đâm ngang ra biển chia cắt đồng bằng duyên hải miền Trung.
- Tiềm năng: Phát triển du lịch biển, du lịch văn hóa lịch sử, trồng rừng, khai thác lâm sản.
4. Vùng núi Trường Sơn Nam:
- Địa hình chủ yếu là núi và cao nguyên, độ cao lớn hơn Trường Sơn Bắc.
- Địa hình có hướng vòng cung, hai sườn đông và tây không đối xứng.
- Dạng địa hình nổi bật là các cao nguyên rộng lớn, xếp tầng, bề mặt phủ đất đỏ bazan.
- Các khối núi cao nằm ở phía bắc và nam, nhiều đỉnh trên 2.000m (Ngọc Linh, Chư Yang Sin, Lang Biang).
- Chuyển tiếp giữa miền núi, cao nguyên với miền đồng bằng là địa hình bán bình nguyên Đông Nam Bộ với những thềm phù sa cổ.
- Tiềm năng: Phát triển nông nghiệp công nghệ cao, du lịch sinh thái, trồng cây công nghiệp dài ngày, khai thác bauxite.
Tác động của địa hình vùng đồi núi:
Địa hình vùng đồi núi có tác động lớn đến sự phát triển kinh tế – xã hội của Việt Nam:
- Thuận lợi: Cung cấp tài nguyên thiên nhiên phong phú (khoáng sản, lâm sản, thủy năng), phát triển du lịch, tạo điều kiện cho sản xuất nông nghiệp đa dạng.
- Khó khăn: Giao thông vận tải khó khăn, dễ xảy ra thiên tai (lũ quét, sạt lở đất), đời sống người dân còn nhiều thiếu thốn.
Việc khai thác và sử dụng hợp lý tài nguyên vùng đồi núi là yếu tố quan trọng để phát triển kinh tế – xã hội bền vững, bảo vệ môi trường và nâng cao đời sống người dân.
