Viết bài văn trình bày ý kiến về một hiện tượng đời sống được gợi ra từ cuốn sách đã đọc là một kỹ năng quan trọng trong chương trình Ngữ văn. Nó không chỉ giúp học sinh rèn luyện khả năng cảm thụ văn học mà còn khuyến khích suy nghĩ sâu sắc về những vấn đề xã hội.
“Chiếc lược ngà” và tình phụ tử trong chiến tranh
“Chiếc lược ngà” của Nguyễn Quang Sáng là một tác phẩm xúc động về tình cha con sâu sắc trong hoàn cảnh chiến tranh. Đọc truyện, ta không khỏi suy ngẫm về sự hy sinh, mất mát và những vết thương mà chiến tranh gây ra cho mỗi gia đình.
Chiến tranh đã cướp đi của ông Sáu nhiều năm tháng ở bên con gái, bé Thu. Khi ông trở về, đứa con không nhận cha chỉ vì một vết sẹo trên mặt. Tình huống này gợi ra một hiện tượng đời sống nhức nhối: những đứa trẻ sinh ra và lớn lên trong chiến tranh phải chịu những tổn thương tinh thần to lớn. Chúng mất đi tuổi thơ, mất đi sự gắn kết gia đình và phải đối mặt với những ám ảnh về bạo lực, mất mát.
Tình yêu thương con vô bờ bến của ông Sáu được thể hiện qua việc ông dồn hết tâm huyết để làm chiếc lược ngà tặng con. Hành động này cho thấy, dù trong hoàn cảnh khó khăn nhất, tình phụ tử vẫn luôn là nguồn động lực mạnh mẽ giúp con người vượt qua mọi thử thách.
Chi tiết chiếc lược ngà được trao lại cho đồng đội trước khi ông Sáu hy sinh là một minh chứng cho sự bất tử của tình cha con. Nó cũng là lời nhắn nhủ về sự cần thiết phải trân trọng những giá trị gia đình trong cuộc sống hiện đại, đặc biệt là khi xã hội ngày càng phát triển, con người dễ bị cuốn vào vòng xoáy của công việc và những mối quan hệ xã hội khác.
“Cô bé bán diêm” và sự vô cảm của xã hội
“Cô bé bán diêm” của An-đéc-xen là một câu chuyện buồn về một em bé nghèo khổ, bất hạnh, chết cóng trong đêm giao thừa. Câu chuyện này gợi ra một hiện tượng đời sống đáng suy ngẫm: sự vô cảm, thờ ơ của con người trước những mảnh đời bất hạnh.
Trong xã hội hiện đại, chúng ta thường thấy những người vô gia cư, những người nghèo khổ, những người tàn tật phải vật lộn để kiếm sống. Thế nhưng, không phải ai cũng sẵn lòng giúp đỡ, chia sẻ với họ. Nhiều người dường như chỉ quan tâm đến bản thân mình, thờ ơ trước những khó khăn của người khác.
Sự vô cảm có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân: sự bận rộn, áp lực cuộc sống, sự thiếu thông tin hoặc đơn giản chỉ là sự ích kỷ, vô tâm. Tuy nhiên, dù nguyên nhân là gì, sự vô cảm vẫn là một căn bệnh nguy hiểm của xã hội, nó làm xói mòn những giá trị đạo đức tốt đẹp, làm suy giảm tình người và tạo ra một xã hội lạnh lùng, vô cảm.
Để khắc phục tình trạng này, chúng ta cần phải giáo dục, tuyên truyền để nâng cao nhận thức của mọi người về tầm quan trọng của sự đồng cảm, sẻ chia. Chúng ta cũng cần tạo ra những cơ chế, chính sách để hỗ trợ những người yếu thế trong xã hội. Quan trọng hơn, mỗi người cần tự ý thức được trách nhiệm của mình đối với cộng đồng, sẵn sàng giúp đỡ những người gặp khó khăn và lên án những hành vi vô cảm, thờ ơ.
“Dế Mèn phiêu lưu ký” và bài học về sự nông nổi
“Dế Mèn phiêu lưu ký” của Tô Hoài không chỉ là một câu chuyện phiêu lưu hấp dẫn mà còn là một bài học sâu sắc về sự nông nổi, bồng bột của tuổi trẻ.
Tính cách kiêu căng, tự phụ của Dế Mèn đã gây ra cái chết thương tâm cho Dế Choắt. Sự việc này gợi ra một hiện tượng đời sống phổ biến: nhiều bạn trẻ hiện nay có xu hướng hành động thiếu suy nghĩ, bốc đồng và gây ra những hậu quả đáng tiếc.
Sự nông nổi có thể biểu hiện ở nhiều hình thức khác nhau: tham gia vào các hoạt động nguy hiểm, sử dụng chất kích thích, có những hành vi bạo lực hoặc đơn giản chỉ là đưa ra những quyết định vội vàng, thiếu cân nhắc. Nguyên nhân của sự nông nổi có thể là do sự thiếu kinh nghiệm, sự tò mò, sự muốn thể hiện bản thân hoặc do ảnh hưởng của bạn bè xấu.
Để ngăn chặn tình trạng này, chúng ta cần phải giáo dục cho các bạn trẻ về những giá trị đạo đức, kỹ năng sống và những nguy cơ tiềm ẩn trong xã hội. Chúng ta cũng cần tạo ra một môi trường lành mạnh, nơi các bạn trẻ có thể phát triển toàn diện về thể chất và tinh thần. Đồng thời, các bạn trẻ cũng cần tự ý thức được trách nhiệm của mình đối với bản thân, gia đình và xã hội, không nên hành động theo cảm tính mà cần suy nghĩ kỹ trước khi đưa ra bất kỳ quyết định nào.
Tóm lại, việc viết bài văn trình bày ý kiến về một hiện tượng đời sống được gợi ra từ cuốn sách đã đọc là một cơ hội để học sinh rèn luyện tư duy phản biện, khả năng diễn đạt và ý thức trách nhiệm công dân. Thông qua những bài viết này, chúng ta có thể góp phần xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn.
