“Chữ người tử tù” của Nguyễn Tuân là một tác phẩm xuất sắc, khắc họa đậm nét vẻ đẹp của con người và nghệ thuật trong hoàn cảnh khắc nghiệt. Truyện không chỉ ca ngợi tài hoa, khí phách của Huấn Cao mà còn đề cao những phẩm chất tốt đẹp trong tâm hồn con người.
Truyện xoay quanh cuộc gặp gỡ đầy éo le giữa Huấn Cao, một tử tù tài hoa, và viên quản ngục, một người yêu cái đẹp nhưng lại làm công việc trái với sở thích. Tình huống truyện độc đáo đã tạo nên một không gian đặc biệt để Nguyễn Tuân khám phá và ca ngợi vẻ đẹp.
Hình ảnh Huấn Cao đang viết chữ thư pháp trong ngục tù, minh họa cho vẻ đẹp khí phách và tài hoa của nhân vật.
Huấn Cao hiện lên là một con người tài hoa, khí phách, không khuất phục trước cường quyền. Dù bị kết án tử hình, ông vẫn giữ vững phẩm chất cao đẹp, không vì vàng bạc hay quyền thế mà bán rẻ tài năng của mình. Chính vì vậy, chữ của ông không chỉ là những nét vẽ tài hoa mà còn là biểu tượng của nhân cách, của khí phách hiên ngang.
“Ta nhất sinh không vì vàng ngọc hay quyền thế mà ép mình viết câu đối bao giờ.” – Câu nói của Huấn Cao thể hiện rõ quan niệm sống cao đẹp, không màng danh lợi, chỉ trân trọng những giá trị tinh thần.
Hình ảnh viên quản ngục khúm núm xin chữ, thể hiện sự ngưỡng mộ và khát khao cái đẹp.
Ngược lại với vẻ ngoài lạnh lùng, kiên định, Huấn Cao lại là người biết trân trọng những tấm lòng “biệt nhỡn liên tài”. Chính vì cảm động trước tấm lòng của viên quản ngục, ông đã quyết định cho chữ, trao đi vẻ đẹp của mình cho người xứng đáng.
Viên quản ngục, dù làm công việc giam cầm người khác, lại là một người yêu cái đẹp, kính trọng người tài. Ông sống trong một môi trường đầy rẫy sự tàn nhẫn và lừa lọc, nhưng vẫn giữ được “thiên lương” trong sáng. Khao khát xin chữ Huấn Cao của ông không chỉ là mong muốn sở hữu một tác phẩm nghệ thuật mà còn là sự ngưỡng mộ nhân cách cao đẹp.
Cảnh cho chữ trong ngục tù là một cảnh tượng “xưa nay chưa từng có”. Trong không gian tối tăm, ẩm thấp, hình ảnh Huấn Cao “cổ đeo gông, chân vướng xiềng” vẫn ung dung viết chữ trên tấm lụa trắng tinh khiết tạo nên một sự tương phản mạnh mẽ. Ánh sáng của ngọn đuốc và những nét chữ tài hoa như xua tan đi bóng tối của ngục tù, làm nổi bật vẻ đẹp của con người và nghệ thuật.
Cảnh cho chữ trong ngục tối, thể hiện sự đối lập giữa cái đẹp và cái xấu, sự thiện và ác.
Qua “Chữ người tử tù”, Nguyễn Tuân đã gửi gắm một thông điệp sâu sắc về vẻ đẹp của con người và nghệ thuật. Vẻ đẹp không chỉ nằm ở tài năng mà còn ở nhân cách, ở tấm lòng. Vẻ đẹp có thể tồn tại và tỏa sáng ở bất cứ đâu, ngay cả trong hoàn cảnh khắc nghiệt nhất. Cái đẹp có sức mạnh cảm hóa con người, giúp họ vượt qua bóng tối và hướng tới những giá trị tốt đẹp.
Tác phẩm không chỉ là một câu chuyện cảm động về tình người mà còn là một bài ca về vẻ đẹp của văn hóa truyền thống. Chữ thư pháp, một loại hình nghệ thuật độc đáo của dân tộc, được Nguyễn Tuân tôn vinh như một biểu tượng của cái đẹp và cái tài.
“Chữ người tử tù” là một tác phẩm tiêu biểu cho phong cách nghệ thuật độc đáo của Nguyễn Tuân. Với ngôn ngữ giàu hình ảnh, bút pháp tài hoa, ông đã tạo nên một thế giới nghệ thuật vừa cổ kính vừa hiện đại, vừa lãng mạn vừa hiện thực. Tác phẩm đã để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng độc giả, khẳng định vị trí của Nguyễn Tuân trong nền văn học Việt Nam.
Hình ảnh nhà văn Nguyễn Tuân, người đã tạo nên tác phẩm “Chữ người tử tù” đầy giá trị.
Tóm lại, “Chữ người tử tù” không chỉ là một câu chuyện về cái đẹp mà còn là một lời khẳng định về sức mạnh của con người, của nghệ thuật và của những giá trị văn hóa truyền thống. Tác phẩm xứng đáng là một viên ngọc quý trong kho tàng văn học Việt Nam.
