Việc thực dân Pháp quyết định tấn công Đà Nẵng vào năm 1858 không phải là một hành động ngẫu nhiên. Đó là kết quả của một quá trình cân nhắc kỹ lưỡng dựa trên nhiều yếu tố chiến lược, kinh tế và chính trị. Vậy, vì sao Pháp chọn Đà Nẵng làm điểm khởi đầu cho cuộc xâm lược Việt Nam? Dưới đây là những lý do chính:
1. Vị trí chiến lược và cảng nước sâu:
Đà Nẵng sở hữu một cảng nước sâu tự nhiên, tạo điều kiện thuận lợi cho tàu chiến của Pháp tiếp cận và neo đậu dễ dàng. Điều này cho phép chúng nhanh chóng triển khai lực lượng và tiến hành các hoạt động quân sự. So với các cảng khác, Đà Nẵng ít bị ảnh hưởng bởi thủy triều và có khả năng tiếp nhận các tàu lớn, điều mà các cảng sông như ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long không thể đáp ứng.
2. Bàn đạp tấn công Huế, trung tâm chính trị:
Một trong những mục tiêu quan trọng của Pháp là nhanh chóng buộc triều đình nhà Nguyễn phải đầu hàng. Đà Nẵng, với vị trí địa lý tương đối gần Huế, kinh đô của Việt Nam thời bấy giờ, được xem là một bàn đạp lý tưởng để tấn công trực tiếp vào trung tâm chính trị này. Pháp hy vọng rằng, bằng cách đe dọa Huế, họ có thể gây áp lực lên triều đình và đạt được các điều khoản có lợi cho mình.
3. Cơ sở giáo dân và kỳ vọng ủng hộ:
Trong quá trình chuẩn bị cho cuộc xâm lược, thực dân Pháp đã chú trọng đến việc xây dựng cơ sở giáo dân theo Kitô giáo tại Việt Nam. Đà Nẵng là một trong những địa điểm mà họ đã thành công trong việc truyền bá đạo. Pháp hy vọng rằng, khi tấn công Đà Nẵng, họ sẽ nhận được sự ủng hộ từ cộng đồng giáo dân địa phương, tạo lợi thế trong cuộc chiến. Tuy nhiên, thực tế cho thấy sự ủng hộ này không lớn như kỳ vọng.
4. Đánh giá sai về khả năng phòng thủ của Việt Nam:
Thực dân Pháp đã đánh giá thấp khả năng phòng thủ và tinh thần chiến đấu của quân đội và nhân dân Việt Nam. Họ tin rằng, với ưu thế vượt trội về vũ khí và kỹ thuật quân sự, họ có thể dễ dàng chiếm được Đà Nẵng và tiến quân vào Huế. Tuy nhiên, cuộc kháng cự quyết liệt của quân dân ta đã làm phá sản kế hoạch “đánh nhanh thắng nhanh” của Pháp.
Kết luận:
Quyết định chọn Đà Nẵng làm điểm tấn công đầu tiên của thực dân Pháp là một quyết định có tính toán chiến lược, dựa trên vị trí địa lý thuận lợi, khả năng tiếp cận Huế và kỳ vọng về sự ủng hộ của giáo dân. Tuy nhiên, sự kháng cự mạnh mẽ của quân dân Việt Nam đã làm thay đổi cục diện chiến tranh và khiến Pháp phải trả giá đắt cho tham vọng xâm lược của mình. Câu hỏi vì sao Pháp chọn Đà Nẵng đã được trả lời, nhưng những hệ quả của sự kiện này vẫn còn được nghiên cứu và phân tích đến ngày nay.
