Nhật Bản, từ cuối thế kỷ 19 đến giữa thế kỷ 20, đã trải qua một giai đoạn lịch sử đầy biến động với chính sách xâm lược và bành trướng mạnh mẽ ra bên ngoài. Vậy, đâu là những nguyên nhân sâu xa dẫn đến hành động này của giới cầm quyền Nhật Bản?
Một trong những động cơ chính thúc đẩy Nhật Bản tiến hành chiến tranh xâm lược là sự khao khát giải quyết các vấn đề kinh tế trong nước.
Cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới những năm 1929-1933 đã giáng một đòn mạnh vào nền kinh tế Nhật Bản, vốn phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu. Tình trạng thất nghiệp gia tăng, đời sống người dân gặp nhiều khó khăn. Giới cầm quyền Nhật Bản tin rằng, việc xâm chiếm các thuộc địa và mở rộng thị trường sẽ giúp giải quyết khủng hoảng, tạo công ăn việc làm và ổn định xã hội.
Bên cạnh đó, nhu cầu về tài nguyên và thị trường tiêu thụ cũng là một yếu tố quan trọng thúc đẩy chính sách bành trướng của Nhật Bản.
Nhật Bản là một quốc gia nghèo tài nguyên, trong khi quá trình công nghiệp hóa đòi hỏi một lượng lớn nguyên liệu thô như than đá, dầu mỏ, quặng sắt… Việc xâm chiếm các nước láng giềng, đặc biệt là Mãn Châu (Đông Bắc Trung Quốc) và các khu vực khác ở châu Á, sẽ giúp Nhật Bản đảm bảo nguồn cung cấp tài nguyên ổn định và giá rẻ. Đồng thời, các thuộc địa cũng là thị trường tiêu thụ tiềm năng cho hàng hóa Nhật Bản, giúp thúc đẩy nền kinh tế phát triển.
Tuy nhiên, động cơ kinh tế không phải là yếu tố duy nhất. Tham vọng bá quyền và ý thức hệ quân phiệt cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành chính sách xâm lược của Nhật Bản.
Giới quân phiệt Nhật Bản, với tư tưởng “Đại Đông Á”, luôn nuôi tham vọng biến Nhật Bản thành cường quốc hàng đầu châu Á và thống trị khu vực. Họ tin rằng, việc sử dụng vũ lực để mở rộng lãnh thổ là con đường duy nhất để đạt được mục tiêu này. Chính ý thức hệ này đã thúc đẩy Nhật Bản tiến hành các cuộc chiến tranh xâm lược, gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho các quốc gia láng giềng và cho cả chính nước Nhật.
Tóm lại, việc Nhật Bản tiến hành xâm lược bành trướng ra bên ngoài xuất phát từ nhiều nguyên nhân, bao gồm khủng hoảng kinh tế, nhu cầu về tài nguyên và thị trường, cũng như tham vọng bá quyền và ý thức hệ quân phiệt. Những yếu tố này đã kết hợp lại, tạo thành một động lực mạnh mẽ thúc đẩy Nhật Bản trở thành một quốc gia hiếu chiến và gây ra những cuộc chiến tranh tàn khốc trong lịch sử.
