Sau Chiến tranh Thế giới thứ hai, Hoa Kỳ nổi lên như một siêu cường với sức mạnh kinh tế và quân sự vượt trội. Điều này đã tạo tiền đề cho việc triển khai một chiến lược toàn cầu đầy tham vọng. Vậy, đâu là những yếu tố chính thúc đẩy Mỹ thực hiện chiến lược này?
Một trong những động lực quan trọng nhất là sự phát triển vượt bậc của nền kinh tế Mỹ. Sau chiến tranh, Mỹ không những không bị tàn phá mà còn tận dụng được cơ hội để vươn lên, trở thành trung tâm kinh tế – tài chính lớn nhất thế giới. Nguồn lực kinh tế dồi dào cho phép Mỹ đầu tư mạnh mẽ vào quân sự, khoa học công nghệ, và các hoạt động ngoại giao, tạo điều kiện thuận lợi để mở rộng ảnh hưởng ra toàn cầu.
Ảnh: Bản đồ thể hiện sự lan tỏa ảnh hưởng của Hoa Kỳ trên toàn cầu sau Thế chiến thứ hai, thể hiện qua mạng lưới căn cứ quân sự và quan hệ đồng minh chiến lược.
Bên cạnh sức mạnh kinh tế, việc Mỹ nắm giữ độc quyền vũ khí hạt nhân cũng là một yếu tố then chốt. Với ưu thế này, Mỹ có khả năng răn đe và gây áp lực lên các quốc gia khác, củng cố vị thế siêu cường của mình. Quyền lực quân sự, đặc biệt là sức mạnh hạt nhân, trở thành công cụ quan trọng để Mỹ bảo vệ lợi ích và thực hiện các mục tiêu chiến lược trên phạm vi toàn cầu.
Ngoài ra, tham vọng bá chủ thế giới cũng đóng vai trò không nhỏ trong việc hình thành chiến lược toàn cầu của Mỹ. Sau khi các cường quốc châu Âu suy yếu do chiến tranh, Mỹ nhận thấy cơ hội để lấp đầy khoảng trống quyền lực và trở thành quốc gia dẫn đầu thế giới. Chiến lược toàn cầu được xem là phương tiện để Mỹ hiện thực hóa tham vọng này, thông qua việc thiết lập các liên minh, can thiệp vào các cuộc xung đột, và thúc đẩy các giá trị dân chủ tự do theo kiểu Mỹ.
Tuy nhiên, không thể bỏ qua yếu tố ý thức hệ trong việc lý giải chiến lược toàn cầu của Mỹ. Trong bối cảnh Chiến tranh Lạnh, Mỹ coi chủ nghĩa cộng sản là mối đe dọa lớn đối với hệ tư tưởng và lợi ích của mình. Do đó, Mỹ đã tích cực triển khai các biện pháp ngăn chặn sự lan rộng của chủ nghĩa cộng sản trên toàn thế giới, thông qua viện trợ kinh tế, hỗ trợ quân sự cho các quốc gia đồng minh, và can thiệp vào các cuộc nội chiến.
Ảnh: Tổng thống Truman ký duyệt Kế hoạch Marshall, một chương trình viện trợ kinh tế quy mô lớn của Mỹ dành cho các nước châu Âu sau Thế chiến II, nhằm ngăn chặn ảnh hưởng của chủ nghĩa cộng sản và thúc đẩy sự phục hồi kinh tế.
Tóm lại, việc Mỹ thực hiện chiến lược toàn cầu sau Chiến tranh Thế giới thứ hai là kết quả của một loạt yếu tố, bao gồm sức mạnh kinh tế và quân sự vượt trội, tham vọng bá chủ thế giới, và ý thức hệ chống cộng sản. Chiến lược này đã định hình trật tự thế giới trong suốt thế kỷ 20 và tiếp tục ảnh hưởng đến cục diện quốc tế ngày nay.