Liên Xô đóng một vai trò then chốt, mang tính quyết định trong việc đánh bại chủ nghĩa phát xít trong Chiến tranh Thế giới thứ hai. Sự hy sinh to lớn và những chiến thắng vang dội của Hồng quân Liên Xô trên Mặt trận phía Đông đã làm thay đổi cục diện chiến tranh, góp phần giải phóng nhiều quốc gia khỏi ách thống trị của Đức Quốc xã và quân phiệt Nhật Bản.
Sau khi thôn tính hàng loạt quốc gia châu Âu, Đức Quốc xã đã dồn sức tấn công Liên Xô vào ngày 22 tháng 6 năm 1941. Mục tiêu của Hitler là chiếm đoạt tài nguyên vô tận của Liên Xô và tiêu diệt nhà nước xã hội chủ nghĩa.
Alt: Hồng quân Liên Xô phản công quân Đức trong chiến dịch Mátxcơva, biểu tượng cho sức mạnh và tinh thần chiến đấu kiên cường của Liên Xô.
Để đối phó với cuộc tấn công bất ngờ này, Liên Xô đã huy động toàn bộ lực lượng và tiến hành hàng loạt chiến dịch phòng thủ và phản công quy mô lớn. Các chiến dịch như Mátxcơva, Stalingrad, Kursk và Berlin đã giáng những đòn chí mạng vào quân đội Đức, làm tiêu hao đáng kể binh lực và khí tài của đối phương.
Chiến dịch Mátxcơva (1941-1942) là chiến dịch phòng thủ chiến lược quan trọng, sau đó chuyển thành phản công, đẩy lùi quân Đức khỏi thủ đô. Thắng lợi này đã làm phá sản chiến lược “chiến tranh chớp nhoáng” của Hitler và củng cố tinh thần cho quân và dân Liên Xô.
Alt: Duyệt binh Quảng trường Đỏ 1941, thể hiện quyết tâm bảo vệ tổ quốc của Liên Xô trong Chiến tranh Thế giới thứ hai.
Chiến dịch Stalingrad (1942-1943) là một trong những trận đánh đẫm máu và ác liệt nhất trong lịch sử chiến tranh. Hồng quân Liên Xô đã bao vây và tiêu diệt một lực lượng lớn quân Đức, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong Chiến tranh Thế giới thứ hai.
Alt: Bản đồ chiến dịch Stalingrad, trận đánh then chốt làm thay đổi cục diện Chiến tranh Thế giới thứ hai.
Chiến dịch Kursk (1943) là trận đấu xe tăng lớn nhất trong lịch sử. Hồng quân Liên Xô đã đánh tan các sư đoàn xe tăng tinh nhuệ của Đức, giành thế chủ động trên chiến trường.
Chiến dịch Berlin (1945) là chiến dịch cuối cùng của Hồng quân Liên Xô trên chiến trường châu Âu, đánh chiếm Berlin và buộc Đức Quốc xã phải đầu hàng vô điều kiện.
Alt: Hồng quân Liên Xô cắm cờ chiến thắng trên nóc Reichstag, biểu tượng cho chiến thắng trước phát xít Đức.
Ở châu Á, Chiến dịch Mãn Châu (1945) của Hồng quân Liên Xô đã tiêu diệt đạo quân Quan Đông của Nhật Bản, giải phóng Mãn Châu và góp phần quan trọng vào việc kết thúc Chiến tranh Thế giới thứ hai.
Những chiến thắng vang dội của Liên Xô đã buộc các nước chư hầu của Đức Quốc xã phải rút khỏi cuộc chiến, đồng thời thúc đẩy phong trào kháng chiến ở các nước bị chiếm đóng. Sự hy sinh to lớn của nhân dân Liên Xô đã góp phần cứu nhân loại khỏi thảm họa phát xít.
Tuy nhiên, chiến thắng này phải trả bằng cái giá rất đắt. Hàng chục triệu người dân Liên Xô đã hy sinh trong cuộc chiến, và nền kinh tế bị tàn phá nặng nề.
Alt: Đài tưởng niệm Chiến thắng ở Moscow, tưởng nhớ những người con ưu tú của Liên Xô đã ngã xuống vì hòa bình.
Ngày nay, kỷ niệm chiến thắng phát xít không chỉ là dịp để tưởng nhớ những người đã hy sinh, mà còn là lời cảnh tỉnh về những nguy cơ của chủ nghĩa cực đoan và bạo lực, đồng thời khẳng định quyết tâm bảo vệ hòa bình và an ninh thế giới. Vai trò lịch sử của Liên Xô trong Chiến tranh Thế giới thứ hai không thể bị phủ nhận, và những bài học từ cuộc chiến tranh này vẫn còn nguyên giá trị cho đến ngày nay.
