Hình ảnh bánh trôi nước trong bài thơ của Hồ Xuân Hương không chỉ là một món ăn dân dã mà còn là biểu tượng sâu sắc về thân phận và phẩm chất của người phụ nữ Việt Nam, từ xưa đến nay. Vẻ ngoài trắng trẻo, tròn trịa của bánh tượng trưng cho vẻ đẹp thanh khiết, dịu dàng của người phụ nữ.
“Thân em vừa trắng lại vừa tròn,” câu thơ mở đầu đã khẳng định vẻ đẹp ngoại hình, nhưng ẩn sau đó là một cuộc đời “bảy nổi ba chìm” đầy truân chuyên. Người phụ nữ xưa, sống trong xã hội phong kiến đầy bất công, phải chịu nhiều thiệt thòi, không được tự quyết định số phận của mình. Cuộc đời họ trôi nổi, lênh đênh như chiếc bánh trôi, phụ thuộc vào sự may rủi và ý muốn của người khác.
Tuy nhiên, dù cuộc sống có khắc nghiệt đến đâu, người phụ nữ vẫn giữ được những phẩm chất cao đẹp. “Bảy nổi ba chìm” không làm mất đi “tấm lòng son”. Lòng thủy chung, son sắt, sự nhẫn nại, chịu thương chịu khó là những đức tính ngàn đời của người phụ nữ Việt. Họ là những người vợ hiền, người mẹ đảm đang, luôn vun vén cho gia đình và hết lòng vì chồng con.
Ngày nay, xã hội đã có nhiều thay đổi, vị thế của người phụ nữ đã được nâng cao. Họ được học hành, có quyền tự do lựa chọn cuộc sống và theo đuổi ước mơ của mình. Tuy nhiên, những phẩm chất tốt đẹp của người phụ nữ Việt Nam vẫn được giữ gìn và phát huy. Họ vẫn là những người phụ nữ đảm đang, giỏi giang, vừa thành công trong sự nghiệp, vừa chu toàn việc gia đình.
Hình ảnh bánh trôi nước, vì thế, không chỉ gợi nhớ về số phận long đong của người phụ nữ xưa mà còn là niềm tự hào về những phẩm chất cao quý của họ, những phẩm chất đã được trao truyền và gìn giữ qua bao thế hệ. Dù xã hội có đổi thay, người phụ nữ Việt Nam vẫn luôn là biểu tượng của vẻ đẹp, sự dịu dàng, lòng trung hậu và đức hy sinh.
Bánh trôi nước còn là minh chứng cho sự khéo léo, đảm đang của người phụ nữ Việt, từ việc lựa chọn nguyên liệu, nhào bột, nặn bánh đến việc luộc bánh sao cho vừa chín tới, dẻo thơm. Món bánh giản dị này, vì thế, mang đậm hồn cốt dân tộc, là một phần không thể thiếu trong văn hóa ẩm thực Việt Nam.
