“Dế Mèn phiêu lưu ký” của nhà văn Tô Hoài là một tác phẩm kinh điển của văn học Việt Nam, không chỉ bởi những cuộc phiêu lưu kỳ thú mà còn bởi những bài học sâu sắc về lòng dũng cảm, tình bạn và sự công bằng. Câu chuyện “Dế Mèn bênh vực kẻ yếu” là một minh chứng rõ nét cho điều đó, khi Dế Mèn, với sức mạnh và tinh thần hiệp nghĩa của mình, đã đứng lên bảo vệ chị Nhà Trò bé nhỏ, yếu ớt khỏi sự áp bức của bọn nhện độc ác.
Một buổi chiều, trên con đường quen thuộc, Dế Mèn nghe thấy tiếng khóc sụt sùi. Lần theo âm thanh, chàng hiệp sĩ nhỏ bé bắt gặp chị Nhà Trò đang gục đầu bên tảng đá.
Chị Nhà Trò, nhỏ bé và gầy yếu, kể cho Dế Mèn nghe về hoàn cảnh đáng thương của mình. Mẹ chị mất sớm, để lại chị một mình côi cút. Vì nghèo khó, mẹ chị đã vay lương ăn của bọn nhện, nhưng chưa trả được thì qua đời. Bọn nhện độc ác không những không thương xót mà còn tìm mọi cách để ức hiếp, đe dọa chị, thậm chí còn muốn bắt chị để ăn thịt.
Câu chuyện của chị Nhà Trò đã khơi dậy lòng trắc ẩn và tinh thần hiệp nghĩa trong Dế Mèn. Chàng không thể làm ngơ trước sự bất công, không thể để kẻ mạnh ức hiếp kẻ yếu.
“Em đừng sợ. Hãy trở về cùng với tôi đây. Đứa độc ác không thể cậy khỏe ăn hiếp kẻ yếu,” Dế Mèn dõng dạc tuyên bố. Lời nói của Dế Mèn không chỉ là lời hứa bảo vệ mà còn là lời khẳng định về lẽ phải, về công lý trong cuộc sống. Chàng xòe cả hai càng ra, một hành động thể hiện sự mạnh mẽ và quyết tâm bảo vệ người yếu thế.
Dế Mèn dắt Nhà Trò đi, lòng đầy căm phẫn trước sự độc ác của bọn nhện. Chàng biết rằng phía trước có thể có nguy hiểm, nhưng chàng không hề sợ hãi.
Và quả nhiên, bọn nhện đã giăng sẵn mai phục để bắt Nhà Trò. Nhưng với lòng dũng cảm và sự thông minh của mình, Dế Mèn đã không hề nao núng. (Chi tiết này không được mô tả rõ trong đoạn trích nhưng được hiểu ngầm qua mạch truyện).
Câu chuyện “Dế Mèn bênh vực kẻ yếu” là một bài học quý giá về lòng dũng cảm, tinh thần hiệp nghĩa và sự công bằng. Nó nhắc nhở chúng ta rằng, dù nhỏ bé đến đâu, chúng ta cũng có thể đứng lên bảo vệ lẽ phải, chống lại sự bất công. Dế Mèn không chỉ là một nhân vật văn học mà còn là biểu tượng cho những người dám đấu tranh vì một xã hội tốt đẹp hơn. Câu chuyện này khuyến khích chúng ta hãy luôn sẵn sàng giúp đỡ những người yếu thế, không để cho kẻ mạnh ức hiếp kẻ yếu, góp phần xây dựng một thế giới công bằng và nhân ái hơn.