Đồng bằng sông Hồng (ĐBSH) là một trong hai vựa lúa lớn nhất cả nước, đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an ninh lương thực quốc gia. Tình hình phát triển nông nghiệp ở đây đang có những chuyển biến đáng kể, thể hiện qua các lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi và thủy sản.
Trồng trọt: Chuyển dịch cơ cấu và nâng cao chất lượng
ĐBSH là vùng trọng điểm sản xuất lương thực, thực phẩm lớn thứ hai của Việt Nam, chỉ sau Đồng bằng sông Cửu Long. Tuy nhiên, diện tích trồng lúa đang có xu hướng giảm do quá trình đô thị hóa và chuyển đổi mục đích sử dụng đất sang các ngành kinh tế khác. Dù vậy, năng suất và chất lượng lúa gạo không ngừng được cải thiện nhờ áp dụng các giống mới, kỹ thuật canh tác tiên tiến.
Song song với việc duy trì sản lượng lúa, ĐBSH còn tập trung phát triển các loại cây trồng có giá trị kinh tế cao, đặc biệt là rau màu vụ đông. Nhờ điều kiện khí hậu thuận lợi, vụ đông ở đây trở thành thế mạnh với nhiều loại rau củ quả được trồng quanh năm. Các vùng chuyên canh rau màu đã hình thành ở nhiều địa phương, mang lại thu nhập ổn định cho người dân. Bên cạnh đó, cây ăn quả cũng được chú trọng phát triển, tập trung chủ yếu ở các tỉnh như Hà Nội, Hải Dương, Hưng Yên, Bắc Ninh, Vĩnh Phúc,…
Chăn nuôi: Phát triển theo hướng tập trung và bền vững
Ngành chăn nuôi ở ĐBSH cũng có những bước tiến đáng kể, chú trọng phát triển theo hướng tập trung, quy mô lớn và áp dụng các quy trình chăn nuôi an toàn sinh học. Vật nuôi chính của vùng là lợn và gia cầm, chiếm tỷ trọng lớn trong tổng đàn của cả nước. Theo số liệu năm 2021, ĐBSH đóng góp khoảng 20% tổng đàn lợn và 25% tổng đàn gia cầm của cả nước.
Các tỉnh thành có ngành chăn nuôi phát triển mạnh là Hà Nội, Thái Bình, Nam Định,… Việc phát triển chăn nuôi không chỉ đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong vùng mà còn cung cấp cho các thị trường lớn khác.
Thủy sản: Nuôi trồng chiếm ưu thế
Ngành thủy sản ở ĐBSH phát triển cả nuôi trồng và khai thác, nhưng nuôi trồng đang chiếm ưu thế nhờ hiệu quả kinh tế cao. Năm 2021, vùng đóng góp 12,6% diện tích và 17,4% sản lượng thủy sản nuôi trồng của cả nước. Hoạt động nuôi trồng tập trung ở các bãi bồi ven biển, vịnh biển, bãi triều và diện tích mặt nước sông, hồ.
Khai thác thủy sản cũng là một bộ phận quan trọng, chiếm 9,1% sản lượng khai thác cả nước (2021). Các địa phương có sản lượng khai thác lớn là Quảng Ninh, Hải Phòng, Nam Định,…
Định hướng phát triển nông nghiệp bền vững
Để phát triển nông nghiệp bền vững, ĐBSH đang hướng tới:
- Phát triển nông nghiệp theo hướng sinh thái, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.
- Hình thành các cụm liên kết sản xuất, chế biến, tiêu thụ nông sản gắn với doanh nghiệp, hợp tác xã, tạo chuỗi giá trị khép kín.
- Ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.
- Xây dựng thương hiệu nông sản, tăng cường quảng bá và mở rộng thị trường tiêu thụ.
Với những nỗ lực không ngừng, nông nghiệp ĐBSH đang ngày càng khẳng định vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế – xã hội của vùng và cả nước.
