Đoạn trích “Tôi vẫn còn nhớ buổi chiều hôm đó… Anh mới nhắm mắt xuôi tay” trong truyện ngắn “Chiếc lược ngà” của Nguyễn Quang Sáng là một minh chứng sâu sắc cho tình phụ tử thiêng liêng, bất diệt, vượt lên trên sự khốc liệt của chiến tranh. Tình yêu thương của ông Sáu dành cho bé Thu, dù trong hoàn cảnh éo le nhất, vẫn luôn cháy bỏng và day dứt trong lòng độc giả.
Ông Sáu, một người lính cách mạng, phải xa con khi bé Thu còn quá nhỏ. Tám năm biền biệt, ông chỉ mong ngày trở về để bù đắp cho con những tháng ngày thiếu vắng tình cha. Khao khát ấy cháy bỏng trong tim người lính trận.
Khi trở về, vết thẹo trên mặt do chiến tranh gây ra đã vô tình tạo nên một rào cản vô hình giữa ông và con gái. Bé Thu không nhận cha, thậm chí còn tỏ ra xa lánh, hằn học. Nỗi đau của người cha bị con chối bỏ dường như xé nát trái tim ông. Niềm hạnh phúc sum vầy tan vỡ trong sự hụt hẫng, xót xa. Khoảng thời gian ngắn ngủi bên con, ông chỉ kịp trao cho bé một nụ hôn vội vã trước khi lên đường trở lại chiến trường.
Tuy nhiên, chính lời dặn dò của con gái trước lúc chia tay: “Ba về, ba mua cho con một cây lược nghe ba!” đã trở thành động lực, thành niềm an ủi lớn lao cho ông trong những ngày tháng chiến đấu gian khổ. Ông luôn khắc ghi lời hứa ấy trong tim.
Trong những giây phút hiếm hoi giữa bom đạn, ông Sáu đã dành thời gian để cưa chiếc lược ngà cho con. “Lúc rảnh rỗi anh ngồi cưa từng chiếc răng lược cho đến khi hoàn thành, những đêm nhớ con anh lấy cây lược ra ngắm nghía”. Chiếc lược không chỉ là một vật dụng bình thường, mà nó còn chứa đựng tất cả tình yêu thương, nỗi nhớ nhung, ân hận của người cha dành cho con gái. Chiếc lược ngà trở thành biểu tượng của tình phụ tử thiêng liêng, là nguồn động viên tinh thần to lớn giúp ông vững tin chiến đấu.
Thật đau xót khi ông Sáu hy sinh khi chưa kịp trao tận tay món quà cho con. Hành động cuối cùng của ông, trước khi nhắm mắt, là gửi lại chiếc lược ngà cho người đồng đội, nhờ trao lại cho bé Thu.
Sự hy sinh của ông Sáu là một mất mát lớn lao, không gì có thể bù đắp được. Tuy nhiên, hành động cuối cùng ấy đã thể hiện tình yêu thương vô bờ bến của ông dành cho con gái. Chiếc lược ngà, dù không được trao tận tay, vẫn là minh chứng cho tình phụ tử thiêng liêng, bất diệt, vượt qua mọi khó khăn, thử thách của chiến tranh. Tình yêu ấy sẽ mãi mãi sống trong trái tim bé Thu và trong lòng mỗi chúng ta. Đoạn trích “Tôi vẫn còn nhớ chiều hôm đó…” đã chạm đến trái tim người đọc bởi sự chân thực, xúc động và giá trị nhân văn sâu sắc.
