Thể Tích Hình Lập Phương: Công Thức & Bài Tập Mẫu
Trong chương trình toán lớp 5, thể tích hình lập phương là một kiến thức quan trọng. Bài viết này sẽ giúp các em nắm vững công thức tính thể tích hình lập phương, cùng các dạng bài tập thường gặp và cách giải chi tiết.
Công Thức Tính Thể Tích Hình Lập Phương
Hình lập phương là hình có 6 mặt đều là hình vuông. Để tính thể tích hình lập phương, ta sử dụng công thức:
V = a x a x a
Trong đó:
- V: Thể tích hình lập phương
- a: Độ dài cạnh của hình lập phương
Ví dụ: Hình lập phương có cạnh dài 5cm, thể tích của nó là: V = 5cm x 5cm x 5cm = 125 cm³
Bài Tập Vận Dụng
Bài 1: Tính thể tích hình lập phương có cạnh 10cm, 2.5dm và 0.4m.
| Độ dài cạnh hình lập phương | 10 cm | 2,5 dm | 0,4 m |
|---|---|---|---|
| Thể tích của hình lập phương |
Lời giải:
-
Cạnh 10 cm: V = 10 cm x 10 cm x 10 cm = 1000 cm³
-
Cạnh 2,5 dm: V = 2,5 dm x 2,5 dm x 2,5 dm = 15,625 dm³
-
Cạnh 0,4 m: V = 0,4 m x 0,4 m x 0,4 m = 0,064 m³
Bài 2: Một chiếc bánh bông lan hình hộp chữ nhật có đáy là hình vuông cạnh 12 cm, chiều cao 6 cm. Rô-bốt đã cắt một miếng bánh hình lập phương cạnh 6 cm. Tính thể tích phần bánh còn lại.
Lời giải:
a) Thể tích của chiếc bánh đó là:
12 cm x 12 cm x 6 cm = 864 cm³
b) Thể tích miếng bánh hình lập phương là:
6 cm x 6 cm x 6 cm = 216 cm³
Thể tích phần bánh còn lại là:
864 cm³ – 216 cm³ = 648 cm³
Đáp số: 648 cm³
Bài 3: Mai và Rô-bốt xếp được hai hình từ các hình lập phương nhỏ như hình dưới đây.
a) Mai cần bỏ đi bao nhiêu hình lập phương nhỏ để nhận được hình như của Rô-bốt?
b) Nếu mỗi hình lập phương nhỏ có cạnh 2 cm thì thể tích hình của Rô-bốt là bao nhiêu xăng-ti-mét khối?
Lời giải:
a) Mai cần bỏ đi 10 hình lập phương nhỏ.
b) Thể tích mỗi hình lập phương nhỏ là: 2 cm x 2 cm x 2 cm = 8 cm³
Hình của Rô-bốt gồm 8 hình lập phương nhỏ. Vậy thể tích hình của Rô-bốt là: 8 x 8 cm³ = 64 cm³
Bài 4: Khối rubik của Việt có dạng hình lập phương cạnh 6cm. Tính thể tích khối rubik đó.
Lời giải:
Thể tích khối rubik là: 6 cm x 6 cm x 6 cm = 216 cm³
Bài 5: Quan sát hình vẽ và cho biết 2 khối hình nào ghép được thành hình lập phương. Biết mỗi hình lập phương nhỏ có cạnh 2 cm. Hãy tính thể tích của hình lập phương lớn ghép được.
Lời giải:
a) Ghép khối hình A và C ta được hình lập phương.
b) Hình lập phương lớn ghép được từ 4 x 4 x 4 = 64 hình lập phương nhỏ.
Thể tích của một hình lập phương nhỏ là: 2 cm x 2 cm x 2 cm = 8 cm³
Thể tích của hình lập phương lớn là: 8 cm³ x 64 = 512 cm³
Bài 6: Rô-bốt làm một tháp chất lỏng như hình dưới đây. Hỏi phần chất lỏng nào có thể tích lớn nhất và thể tích đó bằng bao nhiêu?
Lời giải:
Phần nước có chiều cao lớn nhất (15 cm) nên có thể tích lớn nhất. Giả sử đáy của các phần chất lỏng là hình vuông cạnh 15 cm.
Thể tích phần nước là: 15 cm x 15 cm x 15 cm = 3375 cm³
Lưu Ý Khi Giải Bài Tập
- Đọc kỹ đề bài, xác định rõ yêu cầu.
- Ghi nhớ công thức tính thể tích hình lập phương.
- Đổi đơn vị đo (nếu cần) về cùng một đơn vị trước khi tính toán.
- Kiểm tra lại kết quả sau khi tính.
Kết Luận
Nắm vững công thức và luyện tập thường xuyên sẽ giúp các em học tốt phần thể tích hình lập phương trong chương trình toán lớp 5. Chúc các em học tốt!