Câu 1
Đọc mẩu chuyện “Dấu chấm và dấu phẩy” và xác định vị trí thích hợp để đặt dấu chấm hoặc dấu phẩy vào hai bức thư sau:
Dấu chấm và dấu phẩy
Có lần, nhà văn nổi tiếng Bớc-na Sô nhận được tập bản thảo truyện ngắn của một người đang tập viết văn, kèm theo một bức thư ngắn. Thư viết : “Thưa ngài tôi xin trân trọng gửi tới ngài một số sáng tác mới của tôi vì viết vội tôi chưa kịp đánh các dấu chấm dấu phẩy rất mong ngài đọc cho và điền giúp tôi những dấu chấm dấu phẩy cần thiết xin cảm ơn ngài.”
Vốn là người có khiếu hài hước, Bớc-na Sô bèn viết thư trả lời : “Anh bạn trẻ ạ tôi rất sẵn lòng giúp đỡ anh với một điều kiện là anh hãy đếm tất cả những dấu chấm dấu phẩy cần thiết rồi bỏ chúng vào phong bì gửi đến cho tôi chào anh.”
TRẦN MẠNH THƯỜNG sưu tầm
Bớc-na Sô (1856 – 1950): nhà văn nổi tiếng người Ai-len, được Giải thưởng Nô-ben về văn học năm 1925.
Gợi ý: Dấu phẩy có tác dụng ngăn cách các thành phần cùng chức năng trong câu, ngăn cách trạng ngữ với chủ ngữ và vị ngữ, hoặc ngăn cách các vế trong câu ghép.
Đáp án:
Bức thư 1: “Thưa ngài, tôi xin trân trọng gửi tới ngài một số sáng tác mới của tôi. Vì viết vội, tôi chưa kịp đánh các dấu chấm, dấu phẩy. Rất mong ngài đọc cho và điền giúp tôi những dấu chấm, dấu phẩy cần thiết. Xin cảm ơn ngài.”
Bức thư 2: “Anh bạn trẻ ạ, tôi rất sẵn lòng giúp đỡ anh với một điều kiện là anh hãy đếm tất cả những dấu chấm, dấu phẩy cần thiết rồi bỏ chúng vào phong bì, gửi đến cho tôi. Chào anh.”
Câu 2
Chọn một trong hai bức thư trên và viết lại vào vở sau khi đã điền đầy đủ và chính xác dấu chấm, dấu phẩy. Lưu ý viết hoa chữ cái đầu câu.
Đáp án:
(Tương tự như đáp án ở câu 1)
Câu 3
Viết một đoạn văn ngắn (3-5 câu) mô tả các hoạt động của học sinh trong giờ ra chơi tại sân trường.
Gợi ý: Tập trung vào việc miêu tả sự nhộn nhịp, các trò chơi phổ biến và cảm xúc của học sinh.
Ví dụ:
Tiếng trống trường vừa dứt, sân trường bỗng trở nên náo nhiệt. 
Học sinh vui chơi giờ ra chơiCác bạn học sinh ùa ra, người thì chơi đá cầu, người thì nhảy dây, rộn rã tiếng cười nói. Góc sân dưới bóng cây, một nhóm bạn đang tụm lại trò chuyện rôm rả. Khung cảnh ấy thật vui tươi và tràn đầy sức sống.
Câu 4
Phân tích chức năng của từng dấu phẩy được sử dụng trong đoạn văn bạn vừa viết ở câu 3.
Gợi ý: Xem lại các tác dụng của dấu phẩy đã nêu ở câu 1 để xác định đúng chức năng của chúng trong từng câu.
Ví dụ (dựa trên đoạn văn ở câu 3):
- “Tiếng trống trường vừa dứt, sân trường bỗng trở nên náo nhiệt.” – Dấu phẩy ngăn cách hai vế trong câu ghép.
- “Các bạn học sinh ùa ra, người thì chơi đá cầu, người thì nhảy dây, rộn rã tiếng cười nói.” – Dấu phẩy ngăn cách các thành phần cùng chức năng (các hoạt động của học sinh).
- “Góc sân dưới bóng cây, một nhóm bạn đang tụm lại trò chuyện rôm rả.” – Dấu phẩy ngăn cách trạng ngữ (Góc sân dưới bóng cây) với phần còn lại của câu.
Câu 5
a) Ghi nhớ và viết 14 dòng đầu của bài thơ “Bầm ơi” vào vở. Chú ý trình bày theo thể lục bát.
b) Trao đổi bài viết với bạn để kiểm tra và sửa lỗi.
Đáp án:
Bầm ơi
Ai về thăm mẹ quê ta
Chiều nay có đứa con xa nhớ thầm…
Bầm ơi có rét không bầm?
Heo heo gió núi, lâm thâm mưa phùn
Bầm ra ruộng cấy bầm run
Chân lội dưới bùn, tay cấy mạ non
Mạ non bầm cấy mấy đon
Ruột gan bầm lại thương con mấy lần
Mưa phùn ướt áo tứ thân
Mưa bao nhiêu hạt, thương bầm bấy nhiêu!
Bầm ơi, sớm sớm chiều chiều
Thương con, bầm chớ lo nhiều bầm nghe!
Con đi trăm núi ngàn khe
Chưa bằng muôn lỗi tái tê lòng bầm
Câu 6
Phân tích cấu trúc tên của các cơ quan, đơn vị sau đây thành các bộ phận cấu tạo và điền vào bảng:
Ví dụ bảng (tham khảo):
| Bộ phận 1 | Bộ phận 2 | Bộ phận 3 |
|---|---|---|
| Ví dụ 1 | Ví dụ 2 | Ví dụ 3 |
Danh sách cơ quan, đơn vị:
- Nhà hát Tuổi trẻ
- Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam
- Trường Mầm non Sao Mai
Đáp án:
| Bộ phận 1 | Bộ phận 2 | Bộ phận 3 | Bộ phận 4 |
|---|---|---|---|
| Nhà hát | Tuổi | Trẻ | |
| Nhà xuất bản | Giáo | Dục | Việt Nam |
| Trường | Mầm non | Sao | Mai |
Câu 7
Viết lại tên các cơ quan, đơn vị sau đây cho đúng chính tả (viết hoa đúng quy tắc):
- nhà hát tuổi trẻ
- nhà xuất bản giáo dục việt nam
- trường mầm non sao mai
Quy tắc: Tên cơ quan, đơn vị, tổ chức phải viết hoa chữ cái đầu của mỗi bộ phận tạo thành tên riêng đó.
Đáp án:
- Nhà hát Tuổi trẻ
- Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam
- Trường Mầm non Sao Mai
