Một buổi sáng tháng Sáu, tôi lái xe đến vùng ngoại ô để tìm chim Osprey, loài chim săn cá đáng ngưỡng mộ.
Tiếng hót líu lo quen thuộc vang lên. Với kinh nghiệm nhiều năm, tôi đoán ngay ra đó là chim gì. Để chắc chắn, tôi dùng ứng dụng “Merlin Bird ID” trên iPhone để xác nhận. Quả thật, đó là chim Prothonotary vàng óng.
Đang khi tôi mải mê so sánh tiếng hót, con Prothonotary tò mò bay đến gần xe tôi. Nó muốn tìm xem kẻ xâm nhập lãnh thổ là ai. Bản tính bảo vệ lãnh thổ của chim trống thật đáng nể.
Trong lúc theo dõi chim Prothonotary, một con chim vàng khác xuất hiện rồi biến mất. Tôi chờ đợi hơn hai tiếng nhưng nó không quay lại. Dù mục đích ban đầu là chụp ảnh chim Osprey, nhưng tôi lại gặp được chim Prothonotary và một loài chim lạ.
Tôi đăng ảnh chim lạ lên Facebook và nhận được nhiều phản hồi. May mắn thay, một số người có kinh nghiệm nhận dạng chim đã cho tôi biết tên nó: Lawrence’s Warbler, con lai thế hệ thứ ba của chim Blue-winged Warbler (chích chòe cánh xanh) và chim Golden-winged Warbler (chích chòe cánh vàng).
Tại sao chim “lạ” lại xuất hiện ở đây? Có lẽ đoạn thu âm của tôi đã vô tình thu cả tiếng hót của nó.
Chim Lawrence’s Warbler có lông mình vàng, cánh có sọc, mắt và cằm đen như đeo mặt nạ. Nó không phải là Hooded Warbler, Wilson’s Warbler hay Common Yellowthroat như nhiều người nhầm lẫn.
Hình ảnh chim Lawrence’s Warbler làm tôi liên tưởng đến ông Daruma của Nhật Bản, biểu tượng của sự ước nguyện.
“Daruma” là từ rút gọn của “Bodhidharma” (Bồ-Đề-Đạt-Ma). Người Nhật có truyền thống mua tượng Daruma vào dịp Tết để cầu nguyện. Khi ước nguyện, người ta sẽ sơn đen một con mắt. Khi đạt được, con mắt còn lại sẽ được sơn.
Ngày xưa, khi còn học ở Nhật, tôi cũng mua một ông Daruma. Lúc đầu, tôi ước thành công trong việc bảo vệ luận án Tiến sĩ. Sau khi học xong, tôi lại ước lấy được vợ. Lấy được vợ rồi, tôi lại quên sơn mắt Bồ Tát. Sau đó, tôi lại dùng để ước được đoàn tụ với cha mẹ, anh em ở Mỹ.
Rồi một hôm, tôi chợt nhớ mình đã gần 80 tuổi mà con trai chưa cho mình một đứa cháu nội. Tôi lại nhớ đến Bồ Tát và ước có một đứa cháu “Đích Tôn”.
Đầu tháng Sáu năm nay, con trai tôi gọi điện về báo tin vợ nó vừa sinh con trai. Tôi mừng rỡ khôn xiết.
Mắng con xong, tôi chợt nhớ đến ông Daruma. “A Phật, con xin lỗi Bồ Tát! Con đã để ngài ngồi chờ từ khi lấy được bằng cấp, lấy được vợ…”
Tôi thấy tượng Daruma nhúc nhích một chút: “Mi lại cho ta chờ nữa sao? Nếu thế thì mi phải gọi ta là ‘Bồ-Đề Lật-Đật’ chứ không phải là ‘Bồ-Đề-Đạt-Ma'”.
Vợ tôi mỉm cười: “Ông ơi, ông chơi với Hanako (con chó con) đi. Em đi chợ mua gạo nếp về nấu ‘sekihan’ ăn mừng cháu nội”.
Trong bụng tôi nghĩ thầm: “Đây cũng là duyên nợ do ông Trời định. Mình lấy bà cũng chẳng khác gì chích chòe cánh xanh lấy chích chòe cánh vàng sinh ra chích chòe con Brewster’s. Giờ Tomo lấy vợ Việt Nam nào có khác gì chích chòe con Brewster’s lấy chích chòe cánh xanh hay cánh vàng để truyền giống xuống đến chích chòe cháu nội Lawrence’s đâu?”.
Tháng Sáu năm nay thật lạ!
