Lễ hội Đền Hùng là một trong những lễ hội lớn và quan trọng nhất của Việt Nam, diễn ra hàng năm để tưởng nhớ công ơn dựng nước của các Vua Hùng. Đây không chỉ là dịp để người dân cả nước thể hiện lòng thành kính, biết ơn đối với tổ tiên mà còn là cơ hội để bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc.
Trong tâm thức của người Việt, Đền Hùng là biểu tượng của cội nguồn, là nơi hội tụ tinh hoa văn hóa và lịch sử của dân tộc. Lễ hội Đền Hùng không chỉ mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc mà còn là dịp để giáo dục thế hệ trẻ về truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”, về lòng yêu nước và tự hào dân tộc.
Lễ hội Đền Hùng diễn ra từ ngày 6 đến ngày 10 tháng 3 âm lịch hàng năm tại Khu di tích lịch sử Đền Hùng, thuộc tỉnh Phú Thọ. Tâm điểm của lễ hội là ngày 10 tháng 3 âm lịch, ngày Giỗ Tổ Hùng Vương.
Phần lễ của lễ hội được tổ chức trang trọng, thành kính với nhiều nghi thức truyền thống.
Các nghi thức chính bao gồm:
- Lễ rước kiệu: Kiệu được rước từ chân núi Nghĩa Lĩnh lên đền Thượng, nơi thờ các Vua Hùng. Đoàn rước kiệu gồm các vị chức sắc, bô lão và những người dân địa phương, mặc trang phục truyền thống, tạo nên một khung cảnh trang nghiêm và đầy màu sắc.
Alt: Đoàn rước kiệu trang nghiêm với cờ hoa và trang phục truyền thống tại Lễ hội Đền Hùng, Phú Thọ.
-
Lễ dâng hương: Đại diện các cấp lãnh đạo và người dân dâng hương, hoa, lễ vật lên bàn thờ các Vua Hùng để bày tỏ lòng thành kính và biết ơn. Lời khấn nguyện vang vọng, cầu mong quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa.
-
Lễ vật cúng tế: Lễ vật cúng tế thường là những sản vật đặc trưng của địa phương như bánh chưng, bánh dày, xôi ngũ sắc, hoa quả tươi ngon, thể hiện lòng biết ơn đối với tổ tiên và mong ước một năm mới ấm no, hạnh phúc.
Phần hội của lễ hội Đền Hùng diễn ra sôi động với nhiều hoạt động văn hóa, thể thao và trò chơi dân gian đặc sắc.
Các hoạt động chính bao gồm:
- Hội thi gói bánh chưng, giã bánh dày: Đây là những hoạt động mang đậm nét văn hóa truyền thống, thu hút đông đảo người dân tham gia. Những chiếc bánh chưng, bánh dày được làm ra không chỉ là món ăn ngon mà còn là biểu tượng của lòng biết ơn đối với tổ tiên.
Alt: Thi gói bánh chưng và giã bánh dày, tái hiện truyền thống ẩm thực và tinh thần cộng đồng trong lễ hội Đền Hùng.
-
Các trò chơi dân gian: Các trò chơi như kéo co, đấu vật, chọi gà, đánh cờ người… tạo nên không khí vui tươi, náo nhiệt, thu hút đông đảo người xem và tham gia.
-
Biểu diễn nghệ thuật: Các chương trình biểu diễn nghệ thuật như hát xoan, hát chèo, múa rối nước… mang đến những tiết mục đặc sắc, đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc. Hát Xoan là một di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO công nhận, là một phần không thể thiếu của lễ hội Đền Hùng.
Alt: Các nghệ nhân trình diễn hát Xoan, một loại hình nghệ thuật truyền thống được UNESCO công nhận tại Lễ hội Đền Hùng.
Lễ hội Đền Hùng không chỉ là dịp để tưởng nhớ các Vua Hùng mà còn là cơ hội để người dân Việt Nam thể hiện tinh thần đoàn kết, gắn bó, cùng nhau xây dựng đất nước ngày càng giàu mạnh, phồn vinh. Lễ hội Đền Hùng là một di sản văn hóa vô giá, cần được bảo tồn và phát huy để truyền lại cho các thế hệ mai sau.
