BÁO CÁO THỰC HÀNH
CHỨNG MINH THÂN VẬN CHUYỂN NƯỚC VÀ LÁ THOÁT HƠI NƯỚC
1. Mục tiêu nghiên cứu:
- Chứng minh thân thực vật có khả năng vận chuyển nước từ rễ lên lá.
- Chứng minh lá cây có quá trình thoát hơi nước.
2. Giả thuyết:
- Thân cây đóng vai trò quan trọng trong việc vận chuyển nước và các chất dinh dưỡng từ rễ đến các bộ phận khác của cây, đặc biệt là lá.
- Lá cây thực hiện quá trình thoát hơi nước, góp phần vào sự điều hòa nhiệt độ và vận chuyển chất dinh dưỡng trong cây.
3. Chuẩn bị:
- Cốc thủy tinh
- Nước
- Màu thực phẩm (hoặc mực)
- Cành hoa trắng (hoặc cành cây thân mềm)
- Dao mổ (hoặc dao lam)
- Kính lúp
- Giấy tẩm CoCl2 (Cobalt Chloride)
- Kéo
- Máy sấy
- Lọ CaCl2 (Calcium Chloride)
- Băng keo trong
4. Tiến hành thí nghiệm:
4.1. Thí nghiệm 1: Chứng minh thân vận chuyển nước
- Bước 1: Đánh số 1 và 2 cho hai cốc thủy tinh. Đổ nước vào mỗi cốc, sau đó thêm màu thực phẩm (hoặc mực) vào mỗi cốc và khuấy đều.
- Bước 2: Cắm 1-2 cành hoa (hoặc cành cây thân mềm đã cắt vát) vào mỗi cốc dung dịch màu. Đặt hai cốc ở nơi thoáng mát trong khoảng 60-90 phút.
- Bước 3:
- Cốc 1: Dùng dao mổ (hoặc dao lam) cắt ngang thân cành hoa (hoặc cành cây) thành những lát mỏng. Dùng kính lúp quan sát các lát cắt để xác định vị trí của dung dịch màu.
- Cốc 2: Quan sát sự thay đổi màu sắc của cánh hoa (hoặc lá cây).
4.2. Thí nghiệm 2: Chứng minh lá thoát hơi nước
- Bước 1: Chuẩn bị giấy tẩm dung dịch CoCl2:
- Cắt giấy thấm thành các miếng nhỏ hình chữ nhật (1cm x 2cm).
- Ngâm các miếng giấy trong dung dịch CoCl2 trong khoảng 25-30 phút. Giấy sẽ chuyển sang màu hồng.
- Sấy khô các miếng giấy bằng máy sấy đến khi chúng chuyển sang màu xanh da trời. Sau đó, cho các miếng giấy vào lọ CaCl2 để giữ khô.
- Bước 2: Đặt một miếng giấy tẩm CoCl2 lên mỗi mặt của lá cây (mặt trên và mặt dưới). Dùng băng keo trong dán chặt để tạo thành một hệ thống kín. Lưu ý chọn các lá có độ tuổi tương đương để đảm bảo tính chính xác.
- Bước 3: Quan sát sự thay đổi màu sắc của giấy tẩm CoCl2 sau khoảng 20 phút.
5. Kết quả:
5.1. Thí nghiệm 1:
- Kết quả:
- Khi cắt ngang thân cành hoa (hoặc cành cây) và quan sát dưới kính lúp, thấy các mạch dẫn trong thân bị nhuộm màu.
- Cánh hoa (hoặc lá cây) trong cốc 2 có sự thay đổi màu sắc, tương ứng với màu của dung dịch trong cốc.
- Giải thích: Nước và các chất dinh dưỡng được vận chuyển từ rễ lên lá và hoa thông qua hệ thống mạch dẫn trong thân cây.
5.2. Thí nghiệm 2:
- Kết quả:
- Sau 20 phút, giấy tẩm CoCl2 chuyển từ màu xanh da trời sang màu hồng. Giấy ở mặt dưới lá thường chuyển màu nhanh hơn giấy ở mặt trên.
- Giải thích:
- CoCl2 có tính chất hút ẩm. Khi lá thoát hơi nước, hơi nước sẽ làm ẩm giấy CoCl2, khiến giấy chuyển sang màu hồng.
- Mặt dưới lá có nhiều khí khổng hơn mặt trên, do đó quá trình thoát hơi nước ở mặt dưới diễn ra mạnh mẽ hơn, làm cho giấy CoCl2 ở mặt dưới chuyển màu nhanh hơn.
6. Kết luận:
- Thân cây có chức năng vận chuyển nước và các chất dinh dưỡng từ rễ đến các bộ phận khác của cây.
- Lá cây thực hiện quá trình thoát hơi nước, có vai trò quan trọng trong việc điều hòa nhiệt độ và vận chuyển chất dinh dưỡng trong cây.