Xuân Diệu, một trong những nhà thơ lớn của Việt Nam, nổi tiếng với những vần thơ tràn đầy tình yêu, sự sống và khát vọng. Phong cách thơ của ông là sự kết hợp hài hòa giữa yếu tố truyền thống và hiện đại, giữa cảm xúc mãnh liệt và sự tinh tế trong ngôn ngữ. Đặc biệt, những bài thơ viết về mùa Thu Của Xuân Diệu luôn mang một nét riêng, vừa lãng mạn, vừa da diết, thể hiện rõ cái “tôi” đầy đam mê của nhà thơ.
Xuân Diệu và Giang Nam: Tình bạn tri kỷ
Ít ai biết rằng, nhà thơ Xuân Diệu còn là một người bạn tâm giao của nhà thơ Giang Nam. Mối quan hệ này không chỉ là sự gắn bó giữa hai tâm hồn yêu văn chương mà còn là cầu nối văn hóa giữa hai miền Nam – Bắc sau những năm tháng chiến tranh. Giang Nam từng chia sẻ về những ngày đầu gặp gỡ Xuân Diệu, về sự bỡ ngỡ khi tiếp xúc với văn nghệ sĩ miền Bắc và chính Xuân Diệu là người đã giúp ông hòa nhập, kết nối với mọi người.
“Sự chan hòa, không kênh kiệu của một nhà thơ lớn đã góp phần nối rộng thêm vòng tay giữa các anh em làm văn nghệ hai miền Nam-Bắc”.
Trong những năm tháng khó khăn, khi Giang Nam phải sống tạm bợ tại Hà Nội, Xuân Diệu luôn bên cạnh động viên, chia sẻ. Ông trân trọng tình cảm gia đình của Giang Nam, thường xuyên gửi quà mỗi khi Giang Nam về thăm vợ. Tình bạn giữa hai nhà thơ càng trở nên sâu sắc hơn khi họ phát hiện ra mình cùng ngày sinh (2/2).
Bức thư Xuân chứa đựng tình tri kỷ
Một kỷ niệm đáng nhớ giữa Xuân Diệu và Giang Nam là bức thư Xuân Diệu gửi cho Giang Nam vào đầu năm 1984. Trong thư, Xuân Diệu không chỉ hỏi thăm sức khỏe mà còn bày tỏ sự trân trọng đối với tình bạn giữa hai người. Ông viết:
“Hà Nội 18-2-1984
Giang Nam ơi,
Những ngày đầu Xuân Giáp Tý, XD thăm sức khỏe bạn và gia đình. Mình rất nhớ Nha Trang và vẫn còn cảm tạ chị Giang Nam đãi mình bữa cơm gia đình ấm cúng.
Hai chúng ta có chỗ tâm đắc với nhau về chữ “tâm”, cuộc đời còn nhiều trồi sụt, đổi thay, ta nguyện với nhau trung thành với tình bạn.
Giang Nam ơi, Hội đồng thơ mời cậu tham gia Hội đồng, gồm có: XD, Hoàng Trung Thông, Tế Hanh, Giang Nam, Hữu Thỉnh.
Gọn nhẹ như thế, để trong thực tế, dễ làm việc.
Trong khi Giang Nam còn ở Nha Trang, khi có những cuộc họp cần thiết của Hội đồng thơ, thì sẽ mời Giang Nam ra dự.
Bạn Nguyễn Đình Thi, Chính Hữu (Ban thư ký) hoan nghênh sự có mặt của Giang Nam trong Hội đồng thơ.
Mình ra Tuyển tập thơ XD rồi, cất để dành một quyển, chờ tặng Giang Nam.
Nhớ miền Nam Trung bộ của chúng ta lắm.
Ôm bạn thật chặt
Bạn
Xuân Diệu”
Bức thư không chỉ là lời thăm hỏi thông thường mà còn là lời khẳng định về tình bạn chân thành, sự tin tưởng và mong muốn gắn bó lâu dài giữa hai người. Nó cũng thể hiện sự quan tâm của Xuân Diệu đến sự phát triển của thế hệ văn nghệ sĩ trẻ.
“Thu” trong thơ Xuân Diệu: Nỗi nhớ và khát vọng
Những vần thơ thu của Xuân Diệu thường mang một nỗi buồn man mác, một sự tiếc nuối về thời gian. Ông cảm nhận sự tàn phai của thiên nhiên, sự ngắn ngủi của đời người và khao khát níu giữ những khoảnh khắc đẹp. Tuy nhiên, trong nỗi buồn ấy vẫn ánh lên một niềm tin vào cuộc sống, một khát vọng vươn tới những giá trị tốt đẹp.
Bài thơ “Nguyệt Cầm” là một ví dụ điển hình:
“Thu lạnh càng thêm nguyệt tỏ ngời
Đàn ghê như nước lạnh, trời ơi!
Long lanh tiếng sỏi vang vang hận
Trăng nhớ Tầm Dương, nhạc nhớ người”
Trong không gian thu lạnh lẽo, tiếng đàn vang lên như những giọt nước lạnh lẽo, gợi lên nỗi cô đơn, trống vắng. Ánh trăng “tỏ ngời” càng làm tăng thêm sự u tịch, buồn bã. Tuy nhiên, chính trong nỗi buồn ấy, người đọc vẫn cảm nhận được một tình yêu tha thiết, một khát vọng cháy bỏng.
“Thu của Xuân Diệu” không chỉ là những vần thơ miêu tả cảnh sắc thiên nhiên mà còn là tiếng lòng của một con người luôn khao khát yêu thương, luôn trăn trở về cuộc đời. Đó là sự kết hợp hài hòa giữa cảm xúc cá nhân và tình yêu quê hương, đất nước, giữa nỗi buồn và niềm hy vọng.
