Khi nói đến các hành tinh trong hệ Mặt Trời, chúng ta thường nghĩ đến một tập hợp các thiên thể khổng lồ, hình cầu, quay quanh Mặt Trời. Nhưng liệu bạn có biết chính xác thiên thể nào hiện nay không còn được xem là một hành tinh nữa? Câu trả lời có thể khiến nhiều người bất ngờ.
Để hiểu rõ vấn đề này, chúng ta cần quay lại năm 2006, thời điểm Hiệp hội Thiên văn Quốc tế (IAU) công bố định nghĩa chính thức về “hành tinh”. Định nghĩa này đã làm thay đổi cách chúng ta nhìn nhận về các thiên thể trong vũ trụ.
Theo IAU, một thiên thể được coi là “hành tinh” nếu đáp ứng đủ ba tiêu chí sau:
- Quỹ đạo độc lập: Thiên thể phải quay quanh Mặt Trời một cách độc lập, tức là không phải là vệ tinh của một hành tinh khác.
- Hình dạng cầu: Khối lượng của thiên thể phải đủ lớn để lực hấp dẫn của chính nó tạo thành hình dạng gần như hình cầu.
- Quỹ đạo “sạch”: Thiên thể phải đủ lớn để “dọn dẹp” quỹ đạo của nó, có nghĩa là nó phải là thiên thể chi phối trong khu vực quỹ đạo đó.
Vậy, thiên thể nào đã không đáp ứng được các tiêu chí này? Đó chính là Sao Diêm Vương. Mặc dù Sao Diêm Vương đáp ứng được hai tiêu chí đầu tiên, nó không đủ lớn để “dọn dẹp” quỹ đạo của mình. Trên quỹ đạo của Sao Diêm Vương vẫn còn nhiều thiên thể khác có kích thước tương đương hoặc nhỏ hơn.
Chính vì lý do này, IAU đã hạ cấp Sao Diêm Vương xuống thành “hành tinh lùn”. Quyết định này đã gây ra nhiều tranh cãi, nhưng nó đã làm rõ hơn định nghĩa về hành tinh và giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cấu trúc của hệ Mặt Trời.
Tuy nhiên, việc loại Sao Diêm Vương ra khỏi danh sách các hành tinh không có nghĩa là hệ Mặt Trời chỉ có 8 hành tinh. Theo định nghĩa mới, một số thiên thể khác như Ceres (tiểu hành tinh lớn nhất trong vành đai tiểu hành tinh), Charon (vệ tinh lớn nhất của Sao Diêm Vương) và Eris (một hành tinh lùn khác) cũng có thể được coi là hành tinh.
Như vậy, câu trả lời cho câu hỏi “Thiên Thể Nào Sau đây Hiện Nay Không được Công Nhận Là Hành Tinh Của Hệ Mặt Trời?” là Sao Diêm Vương. Tuy nhiên, điều quan trọng là chúng ta cần hiểu rõ định nghĩa về hành tinh và những thay đổi trong cách phân loại các thiên thể để có cái nhìn chính xác về vũ trụ xung quanh chúng ta.