Phân tử là gì? Đây là câu hỏi cơ bản nhưng vô cùng quan trọng trong hóa học. Để hiểu rõ hơn về thế giới vi mô, chúng ta hãy cùng tìm hiểu chi tiết về phân tử, cấu tạo và sự khác biệt giữa phân tử của đơn chất và hợp chất.
Phân tử là hạt đại diện cho một chất, được hình thành từ hai hoặc nhiều nguyên tử liên kết với nhau bằng liên kết hóa học. Phân tử mang đầy đủ tính chất hóa học đặc trưng của chất đó.
Ví dụ, một phân tử nước (H₂O) được tạo thành từ hai nguyên tử hydro (H) và một nguyên tử oxy (O) liên kết với nhau. Mỗi phân tử nước đều có những tính chất vật lý và hóa học giống nhau, tạo nên tính chất của nước nói chung.
Cấu tạo của phân tử:
- Nguyên tử: Các nguyên tử là thành phần cơ bản cấu tạo nên phân tử. Mỗi nguyên tử mang một hoặc nhiều proton trong hạt nhân.
- Liên kết hóa học: Các nguyên tử liên kết với nhau thông qua liên kết hóa học để tạo thành phân tử. Có nhiều loại liên kết hóa học khác nhau, như liên kết cộng hóa trị, liên kết ion, liên kết kim loại,…
Phân tử của hợp chất và đơn chất khác nhau như thế nào?
Sự khác biệt chính nằm ở loại nguyên tử tạo nên phân tử:
- Phân tử của hợp chất: Được tạo thành từ hai hay nhiều loại nguyên tử khác nhau liên kết với nhau theo một tỉ lệ nhất định. Ví dụ, phân tử nước (H₂O), phân tử muối ăn (NaCl).
- Phân tử của đơn chất: Được tạo thành từ các nguyên tử cùng loại liên kết với nhau. Ví dụ, phân tử khí oxy (O₂), phân tử kim loại đồng (Cu).
Để làm rõ hơn sự khác biệt này, hãy xem xét một vài ví dụ:
- Hợp chất:
- Phân tử amoniac (NH₃) gồm một nguyên tử nitơ (N) và ba nguyên tử hydro (H).
- Phân tử đường glucozơ (C₆H₁₂O₆) gồm sáu nguyên tử cacbon (C), mười hai nguyên tử hydro (H), và sáu nguyên tử oxy (O).
- Đơn chất:
- Phân tử khí clo (Cl₂) gồm hai nguyên tử clo (Cl) liên kết với nhau.
- Phân tử kim loại sắt (Fe) chỉ chứa các nguyên tử sắt (Fe).
Tóm lại, phân tử là một khái niệm nền tảng trong hóa học. Việc hiểu rõ “Thế Nào Là Phân Tử” giúp chúng ta có cái nhìn sâu sắc hơn về cấu trúc và tính chất của các chất xung quanh, đồng thời phân biệt được sự khác nhau giữa phân tử của đơn chất và hợp chất, mở ra cánh cửa khám phá thế giới hóa học đầy thú vị.