Mất đi một người thân yêu, dù là con người hay thú cưng, đều là một trải nghiệm đau đớn. Nếu “The Last Time I Heard From My Sister Was 5 Months Ago” là một thực tế buồn bã, thì bạn không hề đơn độc trong nỗi đau này. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về những cảm xúc phức tạp khi đối diện với mất mát và đưa ra những gợi ý để bạn có thể từng bước vượt qua giai đoạn khó khăn này.
Nỗi đau của bạn có bình thường không? Nó sẽ kéo dài bao lâu?
Bạn có thể ngạc nhiên khi cảm thấy đau buồn sâu sắc như vậy khi mất đi một người thân yêu. Có thể những người xung quanh không thực sự hiểu được cảm xúc của bạn và cho rằng bạn đang phản ứng thái quá.
Alt text: Người phụ nữ ôm chó buồn bã, diễn tả nỗi đau mất mát người bạn đồng hành trung thành.
Nỗi đau này hoàn toàn bình thường và sẽ không biến mất trong vài tuần hoặc thậm chí vài tháng. Hãy cho phép bản thân được đau buồn và đừng cố gắng kìm nén nó.
Điều quan trọng là bạn không cần phải “vượt qua” sự mất mát này. Bạn không cần phải quên đi người thân yêu của mình. Thay vào đó, hãy tập trung vào việc chuyển đổi mối quan hệ từ sự hiện diện vật lý sang một mối liên kết trong trái tim và tâm trí bạn.
Mất mát nào cũng gây ra đau buồn
Có rất nhiều loại mất mát có thể gây ra đau buồn, dù bạn có nhận ra hay không. Nếu bạn không xử lý những nỗi đau này một cách có ý thức, chúng có thể tích tụ lại và bùng phát khi bạn đối diện với một mất mát mới.
Những trải nghiệm trong cuộc sống có thể gây ra đau buồn bao gồm:
- Mất người thân, bạn bè (bao gồm cả thú cưng)
- Mất nhà cửa, chuyển đi xa gia đình
- Mất việc làm hoặc thay đổi công việc
- Sinh con (mất đi lối sống trước đây)
- Ly hôn (mất bạn đời, lối sống, và có thể mất con cái hoặc thú cưng)
- Chuyển nhà
- Mất đi cộng đồng do thay đổi thói quen hoặc hoạt động
Bảy Nguyên Tắc của Đau Buồn
Một trong những nguyên tắc quan trọng là mọi mất mát đều là một chuỗi mất mát. Để hiểu rõ hơn về quá trình đau buồn, bạn có thể tham khảo thêm về Bảy Nguyên Tắc của Đau Buồn từ J. Shep Jeffries (2007):
- Bạn không thể sửa chữa hoặc chữa khỏi đau buồn.
- Không có cách đúng duy nhất để đau buồn.
- Không có thời gian biểu chung cho hành trình đau buồn.
- Mọi mất mát đều là một chuỗi mất mát.
- Thay đổi = Mất mát = Đau buồn.
- Chúng ta đau buồn cho những mất mát cũ khi đau buồn cho những mất mát mới.
- Chúng ta đau buồn khi một mất mát đã xảy ra hoặc bị đe dọa.
Tôi nghĩ mình đang mất trí. Điều đó có bình thường không?
Hoàn toàn bình thường. Nhiều người không hiểu rằng những người mất đi người thân yêu (đặc biệt là thú cưng) trải qua nỗi đau thật sự. Bạn có thể cảm thấy khó tập trung, mất hứng thú với các hoạt động thường ngày, hoặc thậm chí có những suy nghĩ kỳ lạ.
Alt text: Người phụ nữ ngồi một mình trên giường, thể hiện sự cô đơn và đau buồn sau mất mát.
Đây là một số triệu chứng nhận thức phổ biến của đau buồn:
- Phản ứng chậm chạp với các câu hỏi.
- Khó tập trung.
- Mất hứng thú với các hoạt động thường ngày.
- Mất niềm vui.
- Tê liệt cảm xúc.
- Những suy nghĩ xâm nhập về sự mất mát.
- Mất phương hướng.
- Cảm giác vô dụng về cuộc sống.
- Cảm giác bất lực.
- Không chắc chắn về bản sắc.
- Những suy nghĩ “điên rồ”.
- Mệt mỏi về tinh thần.
5 Lời khuyên tự chăm sóc bản thân
Dưới đây là năm cách quan trọng để bạn có thể tự chăm sóc bản thân trong giai đoạn đau buồn:
- Cảm nhận cảm xúc của bạn mà không xấu hổ. Đau buồn là một phản ứng tự nhiên và cần được tôn trọng.
- Bày tỏ cảm xúc và nói về trải nghiệm của bạn. Chia sẻ với bạn bè, đăng tải trực tuyến, hoặc tham gia các nhóm hỗ trợ.
- Tôn vinh cuộc sống của người thân yêu bằng một hình thức tưởng nhớ nào đó.
- Cho phép bản thân không phải lúc nào cũng đau buồn. Bạn hoàn toàn có quyền được hạnh phúc ngay cả sau khi mất mát.
- Chăm sóc cơ thể vật lý của bạn. Uống đủ nước, tập thể dục, ăn uống lành mạnh, ngủ đủ giấc, và ra khỏi giường.
4 Nhiệm Vụ Chữa Lành cho Người Đau Buồn
- Chia sẻ sự thừa nhận về cái chết hoặc mất mát. Thực sự hiểu được sự kết thúc của sự mất mát.
- Chia sẻ nỗi đau và sự đau buồn. Nói về sự mất mát và tiếp tục nói. Bày tỏ cảm xúc. Cảm nhận.
- Tổ chức lại hệ thống gia đình. Đây là phần hậu cần của sự mất mát.
- Tạo ra những hướng đi, mối quan hệ và mục tiêu mới. Khám phá những lựa chọn mới cho cuộc sống của bạn, đồng thời giữ người thân yêu của bạn ở một vị trí đặc biệt trong trái tim bạn.
Món quà cuối cùng của người thân yêu dành cho bạn
Sự ra đi của một người thân yêu có thể dạy bạn cách sống trọn vẹn trong khoảnh khắc, cho bạn cái nhìn sâu sắc về ý nghĩa của cuộc sống và mang đến cho bạn cơ hội để trưởng thành.
Cơ hội này để học hỏi là một món quà chia tay từ người thân yêu của bạn. Tham gia một nhóm hỗ trợ mất mát (trực tiếp hoặc trực tuyến) và đọc sách về đau buồn sẽ giúp bạn đặt nỗi đau của mình vào đúng перспектива và cho bạn một cách để tiếp tục xử lý nỗi đau của mình.
Tôi thấy việc viết thư rất hữu ích khi tôi đau buồn. Bức thư có 3 phần:
- Lời xin lỗi của tôi với họ
- Bất cứ điều gì tôi tha thứ cho họ
- Nội dung cảm xúc khác mà tôi muốn chia sẻ, như lòng biết ơn.
Tôi kết thúc bằng “tạm biệt” và tên của họ, biết rằng đó là sự kết thúc của một kết nối vật lý, nhưng những mối quan hệ cảm xúc vẫn tồn tại.
Việc tìm đến sự giúp đỡ của chuyên gia tâm lý cũng có thể hữu ích. Mất mát có thể là một cơ hội để bạn hiểu rõ hơn về quá trình đau buồn và giải quyết những nỗi đau chưa được xử lý trong quá khứ.