Bài thơ “Cho một ngày chị sinh” của Đoàn Thị Tảo, với câu hát nổi tiếng “Thế là chị ơi rụng bông hoa gạo“, đã trở thành một phần không thể thiếu trong ký ức của nhiều người Việt Nam. Nhưng ít ai biết rằng, đằng sau những vần thơ ấy là cả một cuộc đời đầy trắc trở, hy sinh và những nỗi niềm riêng của một người phụ nữ tài hoa.
Nhà thơ Đoàn Thị Tảo (trái) và chị gái Đoàn Lê, những người phụ nữ gắn bó sâu sắc trong cuộc sống và nghệ thuật.
“Cho một ngày chị sinh” được viết tặng chị gái Đoàn Lê, nhưng dường như nó lại vận vào chính cuộc đời Đoàn Thị Tảo. Những dang dở, lỡ làng, sự đa đoan và nhạy cảm đã tạo nên một nhà thơ vừa nặng trĩu tâm sự, vừa tinh tế trong từng con chữ.
“Vấn vương với sợi tơ trời
Tình riêng bỏ chợ, tình người đa đoan”
Câu thơ này như một lời tiên tri về cuộc đời của Đoàn Thị Tảo, một cuộc đời mà tình riêng luôn phải nhường chỗ cho tình người, cho những gánh nặng trách nhiệm.
Đoàn Thị Tảo sinh ra trong một gia đình đông con ở Hải Phòng. Chị và Đoàn Lê đặc biệt gắn bó với nhau. Tuổi thơ của họ là những kỷ niệm đẹp, những chia sẻ sâu sắc.
Năm 17 tuổi, Đoàn Lê rời quê lên thành phố tìm kiếm sự nghiệp. Đoàn Thị Tảo tiễn chị với giỏ hoa bưởi. Hình ảnh hoa bưởi rơi lả tả trên đường xóc đã trở thành một biểu tượng cho sự chia ly, cho những khó khăn mà người chị sẽ phải đối mặt.
“Chị mải đi
Chân theo đam mê
Đường mù sương- xa tít
Em về
Nhặt bông bưởi rơi
Cẩn thận xếp vào một góc
Để khi buồn hai chị em cùng chơi”
Sau này, Đoàn Thị Tảo đã thay chị gái chăm sóc các cháu, nuôi mẹ già ốm đau. Chị hy sinh tuổi xuân của mình cho gia đình, cho những người thân yêu. Đến khi ngoảnh lại, chị mới nhận ra:
“Quỹ đời tiêu gần hết
Chút thời gian còn loay hoay tổng kết
Thừa: Mồ hôi nước mắt
Thiếu: Hạnh phúc nụ cười”
Người ta nói Đoàn Thị Tảo vừa là mẹ, vừa là chị của Đoàn Lê quả không sai. Chị luôn là “cái bóng” âm thầm đứng sau, hỗ trợ và bù đắp cho chị gái mình.
Trong tình yêu, Đoàn Thị Tảo cũng gặp nhiều trắc trở. Chị yêu một người đàn ông đã có gia đình và phải chịu đựng những đau khổ, dằn vặt.
“Cái người tôi gọi là chồng
Chẳng qua chút nghĩa đèo bòng mà thôi”
Hay:
“Niềm vui thì bé
Nỗi buồn mênh mông
Chán chồng ra biển bán hàng
Bán bao nhiêu cát dã tràng cũng mua”
Những vần thơ ấy cho thấy sự cô đơn, sự bất lực của một người phụ nữ khao khát hạnh phúc nhưng lại không thể tìm thấy nó.
“…Tình người đa đoan”
“Thế Là Chị ơi Rụng Bông Hoa Gạo”. Câu hát ấy không chỉ là một kỷ niệm đẹp về tuổi thơ, mà còn là một lời nhắc nhở về những hy sinh, những mất mát mà Đoàn Thị Tảo đã trải qua. Dù cuộc đời có nhiều thăng trầm, nhưng chị vẫn giữ được vẻ đẹp tâm hồn, sự tinh tế và lòng yêu thương con người.
| Cho một ngày chị sinh Thế là chị ơiRụng bông gạo đỏÔ hay, trời không nín gió cho ngày chị sinhNgày chị sinh trời cho làm thơCho nết buồn vui bốn mùa trăn trởCho làm một câu hát cổĐể người lý lơiVấn vương với sợi tơ trờiTình riêng bỏ chợ tình người đa đoan. |
|---|
Những vần thơ của Đoàn Thị Tảo là tiếng lòng của một người phụ nữ đa đoan, một người con gái Hải Phòng giàu tình cảm và đầy nghị lực. Dù cuộc đời có nhiều khó khăn, nhưng chị vẫn luôn hướng về phía trước, tìm kiếm những niềm vui nhỏ bé trong cuộc sống.
Cuối cùng, sau bao năm phiêu bạt, hai chị em Đoàn Lê và Đoàn Thị Tảo lại quay về sống cùng nhau ở một vùng quê yên bình. Họ cùng nhau ôn lại những kỷ niệm xưa, cùng nhau sống những ngày tháng bình dị.
“Lên rừng rừng lắm gai
Xuống bể, bể sóng lớn
Cả tin nhiều lận đận
Trừ dần mà vẫn sai”
Dù vậy, trong sâu thẳm tâm hồn, Đoàn Thị Tảo vẫn cảm thấy cô đơn. Chị ước ao có một người đồng điệu, một người có thể chia sẻ những nỗi buồn, những tâm sự thầm kín.
“Tôi cô đơn nhất hành tinh
Thế gian thừa đúng một mình tôi thôi
Ước gì cũng có một người
Cũng cô đơn cũng ngậm ngùi giống tôi
Cái buồn đem xẻ làm đôi
Nửa cho bên ấy, nửa tôi để dành”
Và cho đến bây giờ, cuộc đời của người đàn bà tài năng ấy vẫn là “Tình riêng bỏ chợ/ Tình người, đa đoan“. Nhưng những vần thơ của chị vẫn sẽ mãi sống trong lòng người đọc, như một lời tri ân đến những hy sinh thầm lặng, những vẻ đẹp khuất lấp của những người phụ nữ Việt Nam.
| So với chị Đoàn Lê thi Đoàn Thị Tảo không nổi tiếng và đa tài bằng. Đoàn Lê vừa viết văn, làm thơ, sáng tác kịch bản, đạo diễn phim và hội hoạ. Tuy nhiên, dù chỉ theo một nghiệp thơ, nhưng về độ mẫn cảm và tinh tế thì Đoàn Lê tài hoa kia chắc gì đã sánh bằng cô em Đoàn Thị Tảo. Có một điểm chung nhất, dường như số phận đã gắn hai người phụ nữ đa đoan – hai chị em ấy – vào nhau. |
|---|
