Trong văn học Việt Nam, tác phẩm “Tắt đèn” của Ngô Tất Tố được xem là một bức tranh chân thực và đầy ám ảnh về thân phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến đầy rẫy bất công và khổ đau. Thông qua nhân vật Chị Dậu, tác giả đã khắc họa một cách sâu sắc những gánh nặng, tủi nhục mà người phụ nữ phải gánh chịu, đồng thời ca ngợi sức mạnh tiềm ẩn và tinh thần phản kháng của họ.
Chị Dậu hiện lên như một biểu tượng của người phụ nữ nông thôn Việt Nam thời bấy giờ: hiền lành, chất phác, giàu đức hy sinh nhưng lại phải đối mặt với cuộc sống nghèo khó, bế tắc. Gia đình chị sống trong cảnh túng quẫn, nợ nần chồng chất, chồng thì ốm yếu, con cái nheo nhóc. Gánh nặng cơm áo gạo tiền đè nặng lên đôi vai gầy của chị. Chị phải tần tảo làm lụng, bán mặt cho đất, bán lưng cho trời, nhưng vẫn không đủ ăn, không đủ trả nợ.
Sự nghèo khó của gia đình chị Dậu không chỉ là do hoàn cảnh riêng mà còn là hệ quả của một xã hội bất công, nơi địa chủ cường hào tha hồ bóc lột, áp bức người dân. Chế độ thuế khóa hà khắc, sưu cao thuế nặng đã đẩy người nông dân vào bước đường cùng, đặc biệt là những người phụ nữ yếu thế. Họ không có quyền lực, không có tiếng nói, phải cam chịu mọi bất công, thiệt thòi.
Chị Dậu không chỉ phải đối mặt với cái nghèo mà còn phải chịu đựng sự bất bình đẳng giới sâu sắc. Trong xã hội phong kiến, phụ nữ bị coi thường, không được coi trọng. Họ bị ràng buộc bởi những lễ giáo phong kiến hà khắc, phải tuân theo tam tòng tứ đức, không được tự do quyết định cuộc đời mình.
Trong gia đình, chị Dậu phải phục tùng chồng, chăm sóc con cái, lo toan mọi việc. Ngoài xã hội, chị phải chịu đựng sự khinh miệt, coi thường của những kẻ có quyền thế. Chị không có quyền được học hành, không có quyền được tham gia vào các hoạt động xã hội, không có quyền được lên tiếng bảo vệ quyền lợi của mình.
Tuy nhiên, dù phải chịu đựng nhiều khổ đau, tủi nhục, chị Dậu vẫn giữ được phẩm chất cao đẹp của người phụ nữ Việt Nam. Chị giàu lòng nhân ái, thương người giúp đỡ người. Chị sẵn sàng hy sinh bản thân mình vì gia đình, vì con cái. Chị không hề oán trách số phận mà luôn cố gắng vươn lên, tìm kiếm một cuộc sống tốt đẹp hơn.
Đặc biệt, chị Dậu còn là một người phụ nữ mạnh mẽ, có tinh thần phản kháng. Khi bị dồn vào bước đường cùng, chị đã dám đứng lên chống lại những kẻ áp bức, bóc lột mình. Hình ảnh chị Dậu đánh lại tên cai lệ để bảo vệ chồng con là một biểu tượng cho sức mạnh tiềm ẩn và tinh thần đấu tranh của người phụ nữ Việt Nam.
Tóm lại, qua nhân vật Chị Dậu, Ngô Tất Tố đã phơi bày một cách chân thực và sinh động thân phận bi thảm của người phụ nữ trong xã hội phong kiến. Đồng thời, tác phẩm cũng ca ngợi những phẩm chất cao đẹp và sức mạnh tiềm ẩn của họ. “Tắt đèn” không chỉ là một tác phẩm văn học mà còn là một tiếng nói tố cáo xã hội bất công, một lời kêu gọi giải phóng phụ nữ, hướng tới một xã hội công bằng và bình đẳng hơn.
