Các nhà khoa học đã chứng minh rằng thái độ làm việc tích cực và khả năng thích ứng là yếu tố then chốt dẫn đến thành công, vượt xa chỉ số thông minh (IQ) đơn thuần. Tư duy cầu tiến, khả năng học hỏi và kiên trì đối mặt với thử thách mới là những phẩm chất quan trọng hơn cả.
Nghiên cứu sâu rộng của nhà tâm lý học Carol Dweck tại Đại học Stanford đã làm sáng tỏ mối liên hệ mật thiết giữa thái độ và hiệu suất công việc. Bà dành nhiều năm nghiên cứu để chứng minh rằng thái độ, chứ không phải trí thông minh bẩm sinh, mới là yếu tố dự đoán thành công chính xác nhất.
Trong nghiên cứu của mình, bà Dweck chỉ ra rằng thái độ làm việc của mỗi người có thể được phân loại vào hai nhóm chính: “tư duy cố định” (fixed mindset) và “tư duy phát triển” (growth mindset).
Với “tư duy cố định”, người ta tin rằng khả năng và trí tuệ của mình là những yếu tố bất biến, khó có thể thay đổi. Khi đối diện với khó khăn, họ dễ cảm thấy bất lực, cho rằng mọi thứ nằm ngoài tầm kiểm soát, dẫn đến sự chán nản và mất động lực. Họ thường tránh né thử thách vì sợ thất bại sẽ chứng minh sự thiếu năng lực của bản thân.
Ngược lại, những người có “tư duy phát triển” tin rằng họ có thể cải thiện bản thân thông qua nỗ lực, học hỏi và rèn luyện. Họ làm việc hiệu quả hơn, sẵn sàng đối mặt với thử thách và xem đó là cơ hội để phát triển. Ngay cả khi có chỉ số IQ không cao bằng người khác, họ vẫn có thể đạt được thành công nhờ tinh thần học hỏi không ngừng.
Nhiều người cho rằng sự thông minh bẩm sinh sẽ mang lại sự tự tin. Điều này đúng, nhưng chỉ khi mọi việc diễn ra suôn sẻ. Yếu tố then chốt quyết định thành công thực sự nằm ở cách bạn đối mặt với thất bại và thử thách. Những người có “tư duy phát triển” sẵn sàng đón nhận thất bại như một phần tất yếu của quá trình học hỏi.
Theo giáo sư Dweck, thành công trong cuộc sống phụ thuộc vào cách bạn phản ứng trước những vấp ngã. Vậy, những người có “tư duy phát triển” nghĩ gì về thất bại?
“Thất bại là một nguồn dữ liệu quý giá,” bà Dweck giải thích. “Chúng ta gọi nó là thất bại, nhưng nó cho chúng ta biết rằng: ‘Cách làm này không hiệu quả.’ Và vì tôi là người giải quyết vấn đề, tôi sẽ thử một cách tiếp cận khác.” Tư duy này giúp họ không ngừng tìm kiếm giải pháp và không bỏ cuộc trước khó khăn.
