Tam Quốc Diễn Nghĩa là một trong những tác phẩm kinh điển của văn học Trung Quốc, nhưng bạn có biết câu chuyện này bắt đầu từ triều đại nào không? Để hiểu rõ hơn về bối cảnh lịch sử của tác phẩm, chúng ta cần tìm hiểu về thời kỳ Tam Quốc và những sự kiện dẫn đến sự hình thành của nó.
Tam Quốc Diễn Nghĩa mô tả giai đoạn lịch sử đầy biến động của Trung Quốc kéo dài gần một thế kỷ, bắt đầu từ những năm cuối triều đại nhà Hán, cụ thể là từ đời Hán Linh Đế (năm 184 sau Công Nguyên) và kết thúc vào năm 280 sau Công Nguyên, khi nhà Tấn thống nhất đất nước.
Trong giai đoạn này, nhà Hán suy yếu nghiêm trọng do sự thối nát của triều đình và các cuộc nổi dậy liên miên, điển hình là cuộc khởi nghĩa Khăn Vàng. Sự suy yếu của triều đình trung ương đã tạo điều kiện cho các thế lực quân phiệt trỗi dậy, cát cứ các vùng lãnh thổ và tranh giành quyền lực.
Sự trỗi dậy của các thế lực quân phiệt đã dẫn đến sự chia cắt của đất nước thành ba quốc gia: Ngụy, Thục và Ngô. Tào Tháo nắm quyền kiểm soát triều đình Hán và lập ra nhà Ngụy ở phía Bắc. Lưu Bị, với danh nghĩa là hậu duệ của hoàng tộc nhà Hán, thành lập nhà Thục ở phía Tây. Tôn Quyền kế thừa cơ nghiệp của cha và anh trai, xây dựng nhà Ngô ở phía Đông Nam.
Sự phân chia Tam Quốc đã mở ra một thời kỳ chiến tranh liên miên giữa ba thế lực, với những trận đánh nổi tiếng như trận Xích Bích, trận Di Lăng… Tam Quốc Diễn Nghĩa đã tái hiện một cách sinh động những cuộc chiến này, cũng như khắc họa những nhân vật lịch sử nổi tiếng như Tào Tháo, Lưu Bị, Tôn Quyền, Gia Cát Lượng, Quan Vũ, Trương Phi…
Để hiểu rõ hơn về Tam Quốc Diễn Nghĩa, chúng ta cũng cần tìm hiểu về các bộ sử liệu quan trọng, đặc biệt là “Tam Quốc Chí” của Trần Thọ. Bộ sử này là nguồn tư liệu chính để La Quán Trung sáng tác Tam Quốc Diễn Nghĩa. Tuy nhiên, La Quán Trung đã thêm vào tác phẩm của mình nhiều yếu tố hư cấu và lãng mạn hóa, nhằm tăng tính hấp dẫn và truyền tải những thông điệp tư tưởng nhất định.
Một yếu tố quan trọng khác ảnh hưởng đến nội dung của Tam Quốc Diễn Nghĩa là quan điểm chính thống. Trong lịch sử, có nhiều quan điểm khác nhau về việc quốc gia nào kế thừa chính thống của nhà Hán. Tuy nhiên, dưới ảnh hưởng của nhà Nho học Chu Hy, Tam Quốc Diễn Nghĩa đã đề cao nhà Thục của Lưu Bị, coi đây là quốc gia chính thống, đại diện cho chính nghĩa và lòng nhân.
Tóm lại, Tam Quốc Diễn Nghĩa bắt đầu từ những năm cuối triều đại nhà Hán, trong bối cảnh đất nước suy yếu và phân chia. Tác phẩm không chỉ tái hiện một giai đoạn lịch sử đầy biến động, mà còn truyền tải những thông điệp tư tưởng sâu sắc về chính nghĩa, lòng nhân và sự trung thành. Việc hiểu rõ bối cảnh lịch sử và các yếu tố ảnh hưởng đến nội dung của Tam Quốc Diễn Nghĩa sẽ giúp chúng ta cảm nhận sâu sắc hơn giá trị của tác phẩm kinh điển này.