Chiến dịch Linebacker II, hay còn gọi là “Điện Biên Phủ trên không”, là một trong những chương đen tối trong lịch sử quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ. Tuy nhiên, nó cũng đánh dấu một bước ngoặt quan trọng, buộc chính quyền Nixon phải thay đổi chiến lược và ngồi vào bàn đàm phán. Vậy, điều gì đã khiến Tổng thống Mỹ phải tuyên bố ngừng ném bom miền Bắc vào ngày 30 tháng 12 năm 1972?
Yếu tố then chốt nằm ở tầm nhìn chiến lược và sự chuẩn bị kỹ lưỡng của Việt Nam. Từ những năm 1960, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dự đoán về khả năng Mỹ sử dụng máy bay B-52 để tấn công miền Bắc.
Phế tích B-52 tại hồ Hữu Tiệp, Hà Nội: Minh chứng cho thất bại của không lực Hoa Kỳ và sự kiên cường của quân dân Việt Nam trong chiến dịch “Điện Biên Phủ trên không”.
Nhờ dự đoán này, quân và dân miền Bắc đã có thời gian nghiên cứu, tìm hiểu về B-52, từ đó tìm ra cách đối phó hiệu quả. Các đơn vị tên lửa, radar, không quân tiêm kích được huấn luyện đặc biệt để đối phó với loại máy bay này. Thế trận phòng không nhân dân được xây dựng rộng khắp, sẵn sàng đánh trả mọi cuộc tấn công.
Thực tế chiến đấu cho thấy, quân đội Việt Nam không hề bị bất ngờ trước cuộc tập kích đường không chiến lược của Mỹ. Ngay từ đêm đầu tiên của chiến dịch, chiếc B-52 đầu tiên đã bị bắn hạ, giáng một đòn mạnh vào niềm tin của không quân Mỹ.
Thêm vào đó, sự kiên cường và tinh thần chiến đấu quả cảm của quân và dân miền Bắc đã gây ấn tượng mạnh mẽ trên toàn thế giới. Bất chấp những thiệt hại nặng nề, Hà Nội vẫn hiên ngang, không khuất phục.
Trong 12 ngày đêm, quân và dân miền Bắc đã bắn rơi tổng cộng 81 máy bay Mỹ các loại, trong đó có 34 chiếc B-52. Con số này cho thấy khả năng phòng không hiệu quả của Việt Nam, đồng thời làm suy yếu đáng kể sức mạnh không quân của Mỹ.
Dư luận quốc tế cũng đóng vai trò quan trọng trong việc buộc Mỹ phải ngừng ném bom. Các cuộc biểu tình phản đối chiến tranh diễn ra khắp nơi trên thế giới, kể cả ở Mỹ. Áp lực từ dư luận buộc chính phủ Mỹ phải xem xét lại chiến lược của mình.
Cuối cùng, chiến dịch “Điện Biên Phủ trên không” đã chứng minh rằng, dù có sức mạnh quân sự vượt trội, Mỹ không thể khuất phục được ý chí của nhân dân Việt Nam. Sự thất bại này đã buộc Mỹ phải ngồi vào bàn đàm phán và ký kết Hiệp định Paris, chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam.
Ngày 30 tháng 12 năm 1972, Tổng thống Nixon tuyên bố ngừng ném bom miền Bắc, đánh dấu sự thất bại của chiến dịch Linebacker II và mở ra một chương mới trong lịch sử Việt Nam. Đó là kết quả của sự lãnh đạo tài tình, tầm nhìn chiến lược, và trên hết là tinh thần yêu nước, ý chí kiên cường của cả một dân tộc.