“Viếng lăng Bác” của Viễn Phương và “Mùa xuân nho nhỏ” của Thanh Hải đều là những tác phẩm thơ ca tiêu biểu của nền văn học Việt Nam hiện đại. Cả hai bài thơ đều thể hiện những ước nguyện sâu sắc, chân thành của các tác giả đối với đất nước, với cuộc đời. Tuy nhiên, do hoàn cảnh sáng tác và đối tượng hướng đến khác nhau, ước nguyện của hai nhà thơ cũng có những điểm riêng biệt đáng chú ý.
Viễn Phương viếng lăng Bác Hồ, thể hiện lòng thành kính và ước nguyện được gần Bác mãi mãi
Ước nguyện trong “Mùa xuân nho nhỏ” của Thanh Hải mang đậm tính khái quát, hướng đến sự cống hiến chung cho đất nước, cho cuộc đời. Nhà thơ ước nguyện được hóa thân thành “con chim hót,” “cành hoa,” “nốt trầm xao xuyến” để góp phần vào bản hòa ca tươi đẹp của cuộc sống.
Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến.
Ước nguyện này thể hiện khát vọng sống có ý nghĩa, được hòa mình vào cộng đồng, đóng góp dù nhỏ bé cho sự phát triển của đất nước. Dù ở độ tuổi nào, “tuổi hai mươi” hay “khi tóc bạc,” nhà thơ vẫn mong muốn “lặng lẽ dâng cho đời” tất cả những gì mình có.
Thanh Hải – Nhà thơ gắn bó trọn đời với quê hương xứ Huế
Trái lại, ước nguyện trong “Viếng lăng Bác” của Viễn Phương lại mang tính cụ thể, hướng đến Bác Hồ kính yêu. Nhà thơ ước nguyện được hóa thân thành “con chim hót quanh lăng Bác,” “đóa hoa tỏa hương đâu đây,” “cây tre trung hiếu chốn này” để mãi mãi được ở bên Người.
Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này.
Ước nguyện này thể hiện lòng thành kính, biết ơn sâu sắc của nhà thơ đối với Bác Hồ, đồng thời cũng là khát vọng được học tập, noi theo tấm gương đạo đức cao đẹp của Người. Hình ảnh “cây tre trung hiếu” tượng trưng cho phẩm chất kiên cường, bất khuất, trung thành của dân tộc Việt Nam, cũng là lời hứa của nhà thơ sẽ luôn giữ vững phẩm chất cách mạng, đi theo con đường mà Bác đã chọn.
Khung cảnh trang nghiêm tại Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh
Như vậy, điểm tương đồng giữa hai ước nguyện là đều xuất phát từ tấm lòng chân thành, tha thiết yêu nước, yêu cuộc đời và mong muốn được cống hiến. Cả hai nhà thơ đều sử dụng những hình ảnh thiên nhiên gần gũi, bình dị để thể hiện ước nguyện của mình.
Tuy nhiên, điểm khác biệt là ước nguyện của Thanh Hải mang tính khái quát, hướng đến sự cống hiến chung cho đất nước, cho cuộc đời, trong khi ước nguyện của Viễn Phương mang tính cụ thể, hướng đến Bác Hồ kính yêu, thể hiện lòng thành kính, biết ơn sâu sắc đối với Người.
Cả hai bài thơ “Viếng lăng Bác” và “Mùa xuân nho nhỏ” đều là những tác phẩm thơ ca đặc sắc, thể hiện những ước nguyện cao đẹp của các nhà thơ đối với đất nước, với cuộc đời. Những ước nguyện này không chỉ có ý nghĩa đối với các tác giả mà còn có sức lan tỏa, truyền cảm hứng cho các thế hệ người Việt Nam, khơi dậy lòng yêu nước, tinh thần cống hiến và khát vọng sống có ý nghĩa.
