Động cơ đốt trong là trái tim của nhiều phương tiện và thiết bị hiện đại. Trong số đó, động cơ xăng 4 kì và động cơ diesel 4 kì là hai loại phổ biến nhất. Mặc dù cả hai đều chuyển đổi năng lượng từ nhiên liệu thành công cơ học, nhưng nguyên lí làm việc của chúng có những khác biệt cơ bản. Bài viết này sẽ đi sâu vào So Sánh Nguyên Lí Làm Việc Của điêzen 4 Kì Và Xăng 4 Kì, làm rõ những điểm khác biệt chính yếu.
Điểm khác biệt quan trọng nhất nằm ở cách chúng tạo ra sự cháy. Động cơ xăng sử dụng bugi để đốt cháy hỗn hợp khí, trong khi động cơ diesel dựa vào nhiệt độ cao do nén để kích nổ nhiên liệu.
Kì 1: Nạp
- Động cơ xăng: Trong kì nạp, piston di chuyển xuống, tạo ra chân không trong xi lanh. Van nạp mở ra, cho phép hỗn hợp nhiên liệu và không khí (hòa khí) đi vào xi lanh.
- Động cơ diesel: Ở động cơ diesel, kì nạp chỉ nạp không khí vào xi lanh.
Kì 2: Nén
- Động cơ xăng: Piston di chuyển lên, nén hỗn hợp hòa khí. Tỉ số nén của động cơ xăng thường thấp hơn so với động cơ diesel.
- Động cơ diesel: Piston di chuyển lên, nén không khí trong xi lanh. Vì chỉ có không khí được nén, tỉ số nén của động cơ diesel cao hơn nhiều so với động cơ xăng. Việc nén không khí ở tỉ số cao tạo ra nhiệt độ rất cao.
Kì 3: Nổ (Đốt Cháy)
- Động cơ xăng: Gần cuối kì nén, bugi phát ra tia lửa điện, đốt cháy hỗn hợp hòa khí đã được nén. Áp suất sinh ra từ vụ nổ đẩy piston xuống, tạo ra công.
- Động cơ diesel: Gần cuối kì nén, nhiên liệu (dầu diesel) được phun trực tiếp vào xi lanh dưới dạng sương mù mịn. Nhiệt độ cao do nén không khí làm nhiên liệu tự bốc cháy. Áp suất sinh ra từ vụ nổ đẩy piston xuống, tạo ra công.
Kì 4: Xả
- Cả hai động cơ: Piston di chuyển lên, đẩy khí thải ra khỏi xi lanh thông qua van xả.
Bảng so sánh tóm tắt:
| Tính năng | Động cơ xăng 4 kì | Động cơ diesel 4 kì |
|---|---|---|
| Nhiên liệu | Xăng | Dầu diesel |
| Quá trình nạp | Nạp hòa khí (hỗn hợp nhiên liệu và không khí) | Nạp không khí |
| Đánh lửa | Bugi | Tự bốc cháy do nhiệt độ nén cao |
| Tỉ số nén | Thấp hơn | Cao hơn |
| Hiệu suất | Thấp hơn (thường) | Cao hơn (thường) |
| Ứng dụng phổ biến | Xe hơi, xe máy | Xe tải, tàu thuyền, máy phát điện công nghiệp |
Kết luận:
Hiểu rõ so sánh nguyên lí làm việc của điêzen 4 kì và xăng 4 kì giúp ta nhận thức rõ hơn về ưu và nhược điểm của từng loại động cơ. Động cơ xăng phù hợp với các ứng dụng đòi hỏi tốc độ và sự linh hoạt, trong khi động cơ diesel thường được ưa chuộng cho các ứng dụng cần mô-men xoắn lớn và hiệu suất nhiên liệu cao.