Sau khi Triệu Đà qua đời, tình hình chính trị ở Nam Việt trở nên bất ổn, tạo cơ hội cho nhà Hán can thiệp. Năm 111 TCN, nhà Hán chính thức tiêu diệt nhà Triệu và chiếm được Âu Lạc. Vậy, sau khi chiếm được Âu Lạc, nhà Hán đã thực hiện những chính sách gì?
Việc nhà Hán xâm chiếm và đô hộ Âu Lạc đã dẫn đến những thay đổi sâu sắc trong mọi mặt đời sống của người Việt cổ. Chúng ta cùng đi sâu vào những chính sách và tác động của giai đoạn lịch sử này.
1. Thay Đổi Về Hành Chính và Tổ Chức:
Sau khi chiếm được Âu Lạc, nhà Hán chia Âu Lạc thành các quận, huyện để dễ bề cai trị. Các quận như Giao Chỉ, Cửu Chân, Nhật Nam được thành lập, trực thuộc sự quản lý của chính quyền Hán.
Sự thay đổi này không chỉ là sự phân chia địa giới hành chính đơn thuần mà còn là sự áp đặt hệ thống chính trị của nhà Hán lên vùng đất Âu Lạc. Các quan lại người Hán được cử sang cai trị, nắm giữ các vị trí quan trọng, từng bước thay thế tầng lớp cai trị bản địa.
2. Chính Sách Đồng Hóa Văn Hóa:
Một trong những mục tiêu quan trọng của nhà Hán sau khi chiếm được Âu Lạc là thực hiện chính sách đồng hóa văn hóa. Chính sách này được thực hiện thông qua nhiều biện pháp:
- Truyền bá Nho giáo: Nho giáo được xem là công cụ hữu hiệu để củng cố trật tự xã hội và hệ tư tưởng của nhà Hán. Việc truyền bá Nho giáo vào Âu Lạc nhằm thay đổi hệ tư tưởng và lối sống của người Việt cổ, hướng họ theo các giá trị và chuẩn mực của văn hóa Hán.
- Áp đặt luật lệ và phong tục tập quán của người Hán: Nhà Hán áp đặt hệ thống luật lệ hà khắc, cùng với các phong tục tập quán của người Hán, lên người dân Âu Lạc. Điều này gây ra nhiều khó khăn và bất bình trong xã hội.
- Sử dụng chữ Hán và tiếng Hán: Chữ Hán được sử dụng trong hành chính, giáo dục và các hoạt động văn hóa. Điều này gây khó khăn cho việc tiếp thu kiến thức và giao tiếp của người dân Âu Lạc.
3. Bóc Lột Kinh Tế Tàn Khốc:
Ngoài chính sách đồng hóa văn hóa, nhà Hán còn thực hiện chính sách bóc lột kinh tế tàn khốc đối với người dân Âu Lạc.
- Thu các loại thuế nặng nề: Nhà Hán đặt ra vô số các loại thuế nặng nề, khiến người dân Âu Lạc phải gánh chịu gánh nặng kinh tế lớn.
- Bắt cống nạp các sản vật quý hiếm: Các sản vật quý hiếm như ngọc trai, sừng tê giác, ngà voi… bị nhà Hán bắt cống nạp, làm suy kiệt nguồn tài nguyên của Âu Lạc.
- Nắm độc quyền về muối và sắt: Việc nắm độc quyền về muối và sắt giúp nhà Hán kiểm soát nền kinh tế và đời sống của người dân Âu Lạc.
4. Sự Phản Kháng của Người Việt:
Mặc dù nhà Hán ra sức cai trị và đồng hóa, người Việt cổ không hề khuất phục. Các cuộc khởi nghĩa liên tục nổ ra, thể hiện tinh thần yêu nước và ý chí giành lại độc lập dân tộc.
-
Cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng (năm 40 sau Công Nguyên): Đây là cuộc khởi nghĩa tiêu biểu nhất, đánh dấu một mốc son trong lịch sử đấu tranh chống ngoại xâm của dân tộc Việt Nam.
-
Các cuộc khởi nghĩa khác: Ngoài khởi nghĩa Hai Bà Trưng, còn có nhiều cuộc khởi nghĩa khác nổ ra, như khởi nghĩa Bà Triệu, khởi nghĩa Lý Bí… Các cuộc khởi nghĩa này tuy không thành công, nhưng đã thể hiện ý chí quật cường và tinh thần bất khuất của người Việt trong cuộc đấu tranh giành lại độc lập, tự do.
Tóm lại, sau khi chiếm được Âu Lạc, nhà Hán đã thi hành một loạt các chính sách cai trị hà khắc, từ thay đổi hành chính, đồng hóa văn hóa đến bóc lột kinh tế tàn khốc. Tuy nhiên, tinh thần yêu nước và ý chí quật cường của người Việt đã được thể hiện qua các cuộc khởi nghĩa liên tục, góp phần vào sự hình thành và phát triển của bản sắc văn hóa dân tộc.