Nhiều quốc gia trên thế giới nằm hoàn toàn trong một châu lục, như Việt Nam ở Châu Á hay Pháp ở Châu Âu. Tuy nhiên, một số quốc gia có diện tích lãnh thổ rộng lớn hoặc nằm trên đường ranh giới giữa hai châu lục, được gọi là “quốc gia xuyên lục địa”. Vị trí đặc biệt này mang đến sự đa dạng về thiên nhiên, văn hóa và lối sống. Vậy, ranh giới giữa châu Âu và châu Á là gì và những quốc gia nào nằm trên đường ranh giới này?
Các Trường Hợp Quốc Gia Xuyên Lục Địa
Các quốc gia xuyên lục địa thường thuộc hai dạng chính. Thứ nhất, là những quốc gia có lãnh thổ trải dài trên cả hai châu lục, có thể bị chia cắt bởi các yếu tố tự nhiên như sông, núi hoặc hồ. Thứ hai, là những quốc gia có lãnh thổ chính nằm hoàn toàn ở một châu lục, nhưng sở hữu các vùng lãnh thổ hải ngoại nằm ở châu lục khác.
Các Quốc Gia Nằm Ở Hai Châu Lục
1. Ai Cập
Ai Cập, một trong những quốc gia cổ xưa nhất, được coi là cái nôi của nền văn minh. Với diện tích khoảng 1 triệu km2, Ai Cập kết nối Tây Nam Á với Đông Bắc Phi thông qua bán đảo Sinai. Phần lớn lãnh thổ Ai Cập nằm ở Bắc Phi, thuộc sa mạc Sahara.
Phần lớn dân cư Ai Cập tập trung dọc theo sông Nile, nơi đất đai màu mỡ nhờ phù sa sông mang lại.
2. Thổ Nhĩ Kỳ
Thổ Nhĩ Kỳ, với diện tích 783.562 km2, cũng là một quốc gia xuyên lục địa. Vị trí giao thoa giữa châu Á và châu Âu mang lại cho Thổ Nhĩ Kỳ một vị trí chiến lược quan trọng. Phần lớn lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ nằm ở Tây Á, phần còn lại ở Đông Nam Âu. Các thành phố như Istanbul và Canakkale nằm trên cả hai châu lục.
3. Liên Bang Nga
Liên bang Nga là quốc gia lớn nhất thế giới, chiếm hơn 12% diện tích đất liền. Với diện tích khoảng 17 triệu km2 và dân số khoảng 144 triệu người, Nga trải dài trên cả châu Âu và châu Á, từ biển Baltic đến Thái Bình Dương.
Phần lớn dân số Nga tập trung ở phần lãnh thổ thuộc châu Âu. Lãnh thổ rộng lớn khiến Nga sử dụng đến 9 múi giờ khác nhau. Orenburg là một trong những thành phố xuyên lục địa nổi bật của Nga.
4. Kazakhstan
Kazakhstan chủ yếu nằm ở Trung Á, với một phần nhỏ lãnh thổ ở Đông Âu, phía tây dãy núi Ural. Với diện tích khoảng 2.7 triệu km2, Kazakhstan là quốc gia không giáp biển lớn nhất thế giới và lớn thứ 9 trên thế giới. Atyrau và Tây Kazakhstan là hai tỉnh xuyên lục địa của quốc gia này.
5. Panama
Với diện tích 75.517 km2 và dân số 3.6 triệu người, Panama nằm ở cả Bắc và Nam Mỹ. Panama từng là nơi sinh sống của các bộ tộc bản địa trước khi người Tây Ban Nha đến vào thế kỷ XVI. Kênh đào Panama, nối liền Thái Bình Dương và Đại Tây Dương, là một trong những công trình vĩ đại nhất trong lịch sử.
Các Quốc Gia và Vùng Lãnh Thổ Khác
Ngoài các quốc gia kể trên, một số quốc gia và vùng lãnh thổ khác cũng nằm ở hai châu lục, thường là các đảo hoặc quần đảo nằm rải rác trên các đại dương do quá trình thuộc địa hóa. Ví dụ, Hy Lạp có một số đảo ngoài khơi thuộc châu Á, Greenland thuộc Đan Mạch nhưng nằm trên mảng kiến tạo Bắc Mỹ, và Pháp có nhiều lãnh thổ ở các châu lục khác nhau.
Một trường hợp đặc biệt là đảo Síp, thuộc Liên minh châu Âu nhưng về mặt địa lý lại nằm ở châu Á.