Hình ảnh “Quần Nái đen” xuất hiện trong các tác phẩm của Nam Cao, đặc biệt là trong “Chí Phèo”, đã để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng độc giả. Không chỉ Chí Phèo, mà cả người chồng Dì Hảo và nhân vật Đức trong “Nửa đêm” cũng mang trang phục tương tự, với sự kết hợp giữa “áo tây vàng” và “quần nái đen”. Vậy, ý nghĩa thực sự đằng sau trang phục này là gì?
“Quần nái đen” kết hợp cùng “áo tây vàng” trong Chí Phèo thể hiện sự pha trộn giữa nét quê mùa và sự học đòi thành thị nửa vời.
Chiếc Áo Tây Vàng: Dấu Ấn Của Sự Hiện Đại
Vào những năm 30 của thế kỷ XX, xã hội Việt Nam chứng kiến sự du nhập của Âu phục. “Áo tây vàng” là một biểu hiện của sự thay đổi này. Theo mô tả trong truyện ngắn “Chiếc áo Tây vàng” của Nhật Tiến, chiếc áo này thường được may bằng vải kaki màu vàng, với tay áo rộng, cổ bẻ hở ngực và hàng khuy đồng chạm trổ. Nó tượng trưng cho sự hiện đại, văn minh và phong cách thời thượng.
Chiếc áo tây vàng không chỉ là trang phục mà còn là biểu tượng của sự tiếp xúc với văn hóa phương Tây, thể hiện khát vọng thay đổi và hòa nhập vào lối sống hiện đại.
Quần Nái Đen: Biểu Tượng Của Nét Quê Mùa
“Nái” là loại vải dệt bằng tơ gốc, và “quần nái đen” thường được biết đến là trang phục của những người phụ nữ thôn quê. Nguyễn Bính trong bài thơ “Chân quê” đã gợi nhắc về hình ảnh “quần nái đen” như một phần của vẻ đẹp truyền thống của người thôn nữ, nay đã dần bị thay thế bởi “khăn nhung quần lĩnh” và “áo cài khuy bấm”.
Quần nái đen là biểu tượng cho vẻ đẹp giản dị, chất phác của người phụ nữ thôn quê, gắn liền với những giá trị truyền thống và cuộc sống lao động chân chất.
Sự “Kỳ Cục” Trong Trang Phục Của Chí Phèo
Sự kết hợp “quần nái đen” và “áo tây vàng” trên người Chí Phèo và các nhân vật khác của Nam Cao tạo nên một sự tương phản đầy ý nghĩa. Những nhân vật này đều là những người “thoát ly” khỏi làng quê, “lang bạt kỳ hồ” và cố gắng bắt chước lối sống “tỉnh thành”. Tuy nhiên, sự kết hợp trang phục này lại tố cáo sự “nửa mùa”, “nhố nhăng” của họ. Họ muốn thể hiện mình là những “anh chị”, “tay chơi”, nhưng vẫn không thể che giấu được gốc gác “quê kệch” của mình.
Sự kết hợp trang phục kỳ quặc này cho thấy sự tha hóa, mất gốc của Chí Phèo, khi anh ta không còn thuộc về làng quê nhưng cũng không thể hòa nhập vào xã hội thành thị.
Người kể chuyện còn ví Chí Phèo như “thằng sắng cá” (lính tẩy), cho thấy sự thay đổi về diện mạo và trang phục của nhân vật này theo thời gian, phản ánh một loại nhân vật điển hình ở nông thôn Việt Nam trong nửa đầu thế kỷ XX. Sự “pha tạp” giữa lối sống thành thị và nông thôn đã tạo nên một đời sống tâm lý phức tạp cho Chí Phèo, làm nên bi kịch của nhân vật này. Không phải là hình ảnh áo quần nâu rách vá thuần túy, Chí Phèo mang trong mình sự giằng xé giữa hai thế giới, làm cho bi kịch của anh trở nên sâu sắc và ý nghĩa hơn.
