Bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” của Thanh Hải là một tác phẩm đặc sắc, thể hiện tình yêu quê hương đất nước tha thiết và ước nguyện cống hiến cao đẹp của nhà thơ. Để truyền tải những cảm xúc và ý tưởng sâu sắc này, tác giả đã sử dụng một cách nhuần nhuyễn và sáng tạo các phương thức biểu đạt khác nhau.
Trước hết, phương thức biểu cảm đóng vai trò chủ đạo trong bài thơ. Tình cảm yêu mến, say sưa trước vẻ đẹp của mùa xuân thiên nhiên và đất nước được thể hiện một cách trực tiếp và chân thành qua những câu thơ tràn đầy cảm xúc:
- “Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc”
Bên cạnh đó, phương thức miêu tả cũng góp phần quan trọng trong việc khắc họa bức tranh mùa xuân tươi đẹp và tràn đầy sức sống. Những hình ảnh như “dòng sông xanh”, “bông hoa tím biếc”, “tiếng chim chiền chiện” được tác giả lựa chọn và sử dụng một cách tinh tế, gợi cảm, tạo nên một không gian thơ mộng và giàu hình ảnh.
Ngoài ra, phương thức tự sự cũng được sử dụng một cách khéo léo trong bài thơ, đặc biệt là ở những khổ thơ thể hiện ước nguyện của tác giả. Những câu thơ như “Ta làm con chim hót”, “Ta làm một nhành hoa” không chỉ thể hiện khát vọng cống hiến mà còn kể về hành động, ước muốn của cái “Ta” trữ tình.
Sự kết hợp hài hòa giữa các phương thức biểu đạt đã tạo nên một bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” vừa giàu cảm xúc, vừa có tính biểu tượng sâu sắc. Bài thơ không chỉ là tiếng lòng của một cá nhân mà còn là lời nhắn nhủ, lời kêu gọi mỗi người hãy sống có ý nghĩa, cống hiến hết mình cho quê hương, đất nước.
Đặc biệt, việc sử dụng ẩn dụ và so sánh cũng là một nét đặc sắc trong phương thức biểu đạt của bài thơ. Hình ảnh “mùa xuân nho nhỏ” là một ẩn dụ sâu sắc, thể hiện ước nguyện khiêm nhường nhưng cao đẹp của tác giả, muốn góp một phần nhỏ bé của mình vào mùa xuân lớn của dân tộc. Việc so sánh đất nước với “người cầm súng”, “người ra đồng” cũng giúp làm nổi bật khí thế và sức sống mạnh mẽ của dân tộc trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Tóm lại, thành công của bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” đến từ sự kết hợp nhuần nhuyễn và sáng tạo của nhiều phương thức biểu đạt khác nhau, trong đó biểu cảm là chủ đạo, kết hợp với miêu tả, tự sự, ẩn dụ và so sánh. Nhờ đó, bài thơ đã truyền tải một cách sâu sắc và cảm động tình yêu quê hương đất nước và ước nguyện cống hiến cao đẹp của nhà thơ Thanh Hải, đồng thời khơi gợi những cảm xúc tương tự trong lòng người đọc Việt Nam.