Chọn lọc cá thể và chọn lọc hỗn hợp là hai phương pháp chính trong chọn giống cây trồng. Vậy, phương pháp chọn lọc cá thể thường áp dụng đối với loại cây trồng nào để đạt hiệu quả cao nhất? Bài viết này sẽ đi sâu vào vấn đề này, cung cấp kiến thức chi tiết và dễ hiểu.
Có hai phương pháp chọn giống cây trồng cơ bản: chọn lọc hỗn hợp và chọn lọc cá thể.
Chọn lọc hỗn hợp áp dụng cho cả cây tự thụ phấn và cây giao phấn. Tuy nhiên, chọn lọc cá thể lại có những đặc điểm riêng.
Chọn lọc hỗn hợp có hai kiểu: chọn lọc hỗn hợp một lần (cho cây tự thụ phấn) và chọn lọc hỗn hợp nhiều lần (cho cây giao phấn).
Vậy, phương pháp chọn lọc cá thể thường áp dụng đối với loại cây trồng nào?
Chọn lọc cá thể thường được áp dụng cho các loại cây trồng mà đặc tính di truyền của từng cá thể có ảnh hưởng lớn đến năng suất và chất lượng của vụ mùa. Phương pháp này đòi hỏi sự công phu và tốn kém hơn so với chọn lọc hỗn hợp, do hạt của các cây được chọn cần bảo quản và gieo trồng riêng.
Nhược điểm của chọn lọc cá thể bao gồm:
- Tiến hành công phu, tỉ mỉ.
- Tốn kém về chi phí.
- Đòi hỏi diện tích gieo trồng lớn để theo dõi và đánh giá từng cá thể.
Mặc dù có những nhược điểm, chọn lọc cá thể vẫn là phương pháp quan trọng trong việc cải thiện giống cây trồng, đặc biệt là đối với những loại cây mà sự khác biệt giữa các cá thể là rõ rệt và có ý nghĩa kinh tế cao.
Ngoài ra, có ba phương pháp tạo giống cây trồng chính:
- Tạo giống bằng phương pháp lai.
- Tạo giống bằng phương pháp gây đột biến.
- Tạo giống bằng công nghệ gene.
Phương pháp lai tạo có thể tạo ra cả giống thuần chủng và giống ưu thế lai.
Quy trình tạo giống thuần chủng bằng phương pháp lai gồm 6 bước:
- Bước 1: Chọn giống hoặc dòng bố mẹ.
- Bước 2: Gieo trồng, thu hoạch hạt F1.
- Bước 3: Gieo trồng hạt F1, loại bỏ cây dị dạng, thu hạt riêng từng dòng.
- Bước 4: Gieo hạt của cây F1.
- Bước 5: Đánh giá và so sánh với dòng đối chứng.
- Bước 6: Khảo nghiệm và đăng kí công nhận giống.
Ví dụ về thành tựu trong tạo giống cây trồng:
- Giống lúa lai LY006 (giống ưu thế lai).
- Giống lạc LDH 10 (giống tạo ra bằng phương pháp gây đột biến).
- Giống ngô chuyển gene NK66BT (giống tạo ra bằng công nghệ gene).
Tóm lại, phương pháp chọn lọc cá thể thường áp dụng đối với loại cây trồng nào phụ thuộc vào đặc tính di truyền và mục tiêu cải thiện giống. Việc lựa chọn phương pháp phù hợp sẽ giúp nâng cao năng suất và chất lượng cây trồng một cách hiệu quả.
