Trên thế giới, một số trận động đất xảy ra ở xa ranh giới các mảng kiến tạo, ví dụ như trận động đất gần New Madrid, Missouri năm 1811. Trận động đất mạnh 7,2 đến 8,2 độ richter gây rung chuyển dữ dội khu vực này, tạo ra một loạt dư chấn mạnh gọi chung là trận động đất New Madrid 1811-1812.
Các nhà nghiên cứu cho biết, động đất thường hình thành dọc theo ranh giới các mảng kiến tạo. Những khu vực này hứng chịu nhiều động đất hơn vì lớp manti bên trong Trái Đất di chuyển các mảng kiến tạo, khiến chúng tách ra và va chạm. Vết nứt giữa các mảng được gọi là đứt gãy và chúng dễ vỡ. Khi áp lực tích tụ tại những điểm yếu này, các mảng có thể vỡ, gây ra động đất.
Thỉnh thoảng, một cơn chấn động xảy ra ở giữa một mảng kiến tạo. Các nhà khoa học gọi đây là động đất nội mảng. Lý do chính xác tại sao động đất nội mảng xảy ra vẫn là điều bí ẩn. Các chuyên gia đã nghiên cứu những nơi tập trung nhiều trận động đất nội mảng, được gọi là vùng địa chấn nội mảng, ví dụ như miền Trung và miền Đông nước Mỹ, để tìm hiểu nguyên nhân.
Một nghiên cứu năm 2001 đưa ra giả thuyết rằng động đất nội mảng có thể do sông băng cũ gây ra. Khoảng 20.000 năm trước, phần lớn Bắc Mỹ bị bao phủ dưới một tảng băng khổng lồ, khiến mặt đất bị đè xuống. Khi tảng băng tan chảy, mặt đất từ từ nâng lên, và động đất có thể là kết quả của sự điều chỉnh này. Tuy nhiên, bằng chứng cho giả thuyết này còn hạn chế.
Một ý kiến khác cho rằng động đất nội mảng xảy ra xung quanh các đứt gãy cũ bên trong các mảng kiến tạo. Trong hàng tỷ năm, lớp vỏ Trái đất đã tách ra và hợp lại, những vết đứt gãy cũ để lại sẹo. Khi lực truyền vào bên trong các mảng và gây áp lực lên các đứt gãy cũ, chúng có thể hoạt động trở lại.
Kết cấu phức tạp của lớp vỏ Trái Đất và bên trong cũng có thể là một yếu tố. Đôi khi, tàn dư của một phiến đá cổ bị mắc kẹt giữa một mảng, gây ra sự mất ổn định. Các ống dẫn chất lỏng nóng có thể gây thêm áp lực, dẫn đến chuyển động trên bề mặt hành tinh.
Cắt phá thủy lực (fracking) – bơm nước, cát và hóa chất vào đá dưới lòng đất để khai thác dầu hoặc khí đốt – cũng có thể gây ra động đất. Chất lỏng nước thải từ các hoạt động này được bơm vào các giếng sâu, có thể thấm vào các vết nứt, bôi trơn các đứt gãy cũ và gây ra hoạt động địa chấn. Ví dụ, fracking liên quan đến một số trận động đất ở Ohio năm 2015.
Các nhà khoa học đang cố gắng hiểu rõ hơn về những điều phức tạp này thông qua dữ liệu từ các dự án như EarthScope, sử dụng cảm biến để nắm bắt động lực bên dưới lớp vỏ Trái Đất. Dự án này mở rộng hiểu biết về những gì đang diễn ra bên trong Trái Đất.
Hiểu về động đất nội mảng là rất cần thiết vì chúng gây ra thiệt hại lớn cho những người sống trong các vùng địa chấn này. Ba trận động đất ở New Madrid, Missouri năm 1811-1812 đã gây ra tàn phá, thay đổi dòng chảy của sông Mississippi và khiến nó tạm thời chảy ngược. Một trận động đất mạnh 5,8 độ ở Virginia đã làm rung chuyển Washington, D.C. năm 2011, gây hư hại cho các di tích và nhà thờ lớn.
