Qua khổ thơ đầu của “Đây thôn Vĩ Dạ”, Hàn Mặc Tử đã khắc họa một bức tranh thôn Vĩ nên thơ, tràn đầy sức sống, đồng thời thể hiện tình cảm sâu nặng, tha thiết với mảnh đất và con người nơi đây. Tình cảm ấy vừa là nỗi nhớ nhung da diết, vừa là niềm tự hào về vẻ đẹp quê hương, vừa là khao khát được hòa mình vào cuộc sống bình dị, yên vui.
Câu thơ mở đầu “Sao anh không về chơi thôn Vĩ?” vang lên như một lời mời gọi, một lời trách móc nhẹ nhàng, nhưng cũng chất chứa nỗi niềm xao xuyến, bâng khuâng của tác giả. Câu hỏi tu từ này không chỉ hướng đến chính bản thân nhà thơ, mà còn gợi lên trong lòng người đọc sự tò mò, thôi thúc khám phá vẻ đẹp của thôn Vĩ. Phải chăng, nơi ấy có điều gì đó đặc biệt, khiến người ta phải nhớ nhung, mong mỏi đến vậy?
Nắng sớm mai chiếu rọi hàng cau thẳng tắp tại thôn Vĩ Dạ, Huế
Tiếp theo, bức tranh thôn Vĩ dần hiện ra qua những nét vẽ tài hoa của Hàn Mặc Tử: “Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên”. Ánh nắng ban mai rực rỡ, trải dài trên những hàng cau thẳng tắp, tạo nên một khung cảnh tràn đầy sức sống và tươi mới. Điệp từ “nắng” được sử dụng khéo léo, nhấn mạnh sự hiện diện của ánh sáng, của niềm vui và hy vọng. Hình ảnh hàng cau vươn mình đón nắng cũng gợi lên sự mạnh mẽ, kiên cường, tượng trưng cho phẩm chất tốt đẹp của con người nơi đây.
“Vườn ai mướt quá xanh như ngọc” – một câu thơ thể hiện sự ngỡ ngàng, thán phục trước vẻ đẹp của khu vườn thôn Vĩ. Màu xanh mướt mát, tươi tốt của cây cỏ được so sánh với ngọc, càng làm tăng thêm vẻ quý giá, thanh khiết. Từ “mướt” gợi cảm giác căng tràn nhựa sống, tràn đầy năng lượng. Câu hỏi tu từ “Vườn ai?” vừa mang ý nghĩa khám phá, vừa thể hiện sự ngưỡng mộ, trân trọng của nhà thơ đối với bàn tay chăm sóc, vun trồng của con người nơi đây.
Câu thơ cuối cùng “Lá trúc che ngang mặt chữ điền” khép lại khổ thơ bằng một hình ảnh đầy ấn tượng về con người thôn Vĩ. Khuôn mặt chữ điền phúc hậu, hiền lành, ẩn sau những tàu lá trúc xanh mát, tạo nên một vẻ đẹp kín đáo, duyên dáng. Hình ảnh này không chỉ thể hiện sự hòa hợp giữa con người và thiên nhiên, mà còn gợi lên nét đẹp truyền thống, giản dị của người dân xứ Huế.
Tóm lại, qua khổ thơ đầu của “Đây thôn Vĩ Dạ”, Hàn Mặc Tử đã bộc lộ tình cảm yêu mến, gắn bó sâu sắc với mảnh đất và con người thôn Vĩ. Đó là tình cảm xuất phát từ trái tim của một người con xa quê, luôn hướng về quê hương với tất cả niềm tự hào và nỗi nhớ nhung.
